2021-yil ham xuddi 2020-yil kabi keskin voqealar fonida boshlandi. Yangi yilning ilk oyi bir-biridan qiziq va hayajonli, xavotirli hamda muhokamalarga sabab bo‘lgan voqealar bilan yodimizda qoldi. Quyida yanvar oyi yakunlarini sarhisob qilamiz.
Kapitoliyga hujum
Yanvar oyining ilk haftasida butun dunyo jamoatchiligining diqqat e’tibori AQSh poytaxti Vashingtonga qaratildi. Sababi, 6-yanvar kuni poytaxtdagi Kapitoliy binosida Jo Baydenning prezident sifati tasdiqlanishi kutilayotgan edi. Ammo sobiq prezident Donald Tramp tarafdorlari bunga rozi bo‘lishmadi va “Amerikani qutqarish marshi” nomi ostida norozilik namoyishlarini o‘tkazdi. Norozilik namoyishlari vaqtida namoyishchilar Kapitoliy binosiga hujum qilib, uni egallab oldi. Quyida mazkur voqea atrofida yuz bergan boshqa voqealar tafsilotlari keltirilgan bir qator havolalarni taqdim etamiz.Mavzuga doir:
- Trampning tarafdorlari Kapitoliyni qanday qilib shturm bilan olganini ko‘ring. Bu — tarixiy kadrlar
- Trampning tarafdorlari Kapitoliyni egalladi, Jo Bayden esa buni isyonga tenglashtirdi. Vashingtondan fotosuratlar
- Trampni qo‘llab-quvvatlash uchun uyushtirilgan namoyish Kapitoliy shturmi bilan tugadi. To‘rt kishi halok bo‘ldi, yana bir nechasi tan jarohati oldi. Asosiy ma’lumotlar
- Trampning tarafdorlari Kongressni egallab olgan kun tarixga kirishi aniq. AQShda bunday hodisa avval ham bo‘lganmi?
- AQSh Kongressi Jo Baydenning prezident saylovidagi g‘alabasini tasdiqladi. Tramp hokimiyatni “tartibli” topshirishga va’da berdi
- Obama Kapitoliyga qilingan hujumni Amerika uchun “buyuk sharmandalik” deb atadi
- AQSh birinchi xonimi apparatining rahbari Kongressga amalga oshirilgan hujumdan so‘ng iste’foga chiqdi
- AQSh sobiq prezidenti Karter Vashingtondagi noroziliklarni fojia deb atadi
- Donald Tramp Facebook va Instagram’da prezidentlik muddati tugaguncha bloklandi
- Snapchat va Twitch Trampning akkauntini blokladi
- Twitter Donald Tramp akkauntini “keyinchalik zo‘ravonlikka da’vat etishning yuqori xavfiga bog‘liqligi sabab” butunlay blokladi
- YouTube Donald Trampning kanalini “muzlatib qo‘ydi”
- Facebook va Twitter Trampning akkauntlarini bloklaganidan so‘ng umumiy hisobda 51 mlrd dollarga arzonlashdi
- “Trampning akkaunti bloklanishi to‘g‘ri qaror edi, ammo bu xavfli muhit yaratdi” — Twitter rahbari Jek Dorsi
Mavzuga doir:
- AQShda Kapitoliy shturmida qatnashganlar hibsga olindi. Ular orasida QAnon “shomoni” ham bor
- AQShda Kapitoliyga shiddatli hujumdan keyin ichki terrorizm bo‘yicha 25 ta ish qo‘zg‘atildi
- Vashingtonda Tramp tarafdorlari aksiyasida Chak Norrisga o‘xshagan odamni ko‘rib qolishdi. “Bu men emasdim”, — dedi aktyor
- AQSh Kongressiga hujum chog‘ida jarohatlangan politsiyachi vafot etdi. Kapitoliy politsiyasi boshlig‘i iste’fo berdi
Mavzuga doir:
- AQSh Kongressida Trampga nisbatan ortiqcha muhokamasiz impichment e’lon qilish taklif etildi
- AQSh Kongressi Trampga impichment e’lon qilish masalasini ko‘rib chiqishni boshladi
- AQSh Kongressining Vakillar palatasi Trampga nisbatan impichment e’lon qildi
- Foto: Tramp impichmentini muhokama qilish chog‘ida Kongressni qo‘riqlash uchun kelgan askarlar uxlamoqda
- Donald Tramp ikki marta impichment e’lon qilingan birinchi AQSh prezidentiga aylandi. Trampga qarshi 10 nafar respublikachi ovoz berdi
- “Mamlakatimizda zo‘ravonlik va vandalizmga o‘rin yo‘q”. Donald Tramp impichment e’lon qilinganidan so‘ng bayonot berdi
- Tramp shundoq ham bir haftadan keyin ketadi, unga impichment e’lon qilishning nima keragi bor? Demokratlar nimaga erishmoqchi?
- Trampning advokati impichment ishi bo‘yicha tafsilotlarni ma’lum qildi
- AQSh Senatida Trampning impichmenti jarayoni 8-fevral kuni boshlanadi
Jo Bayden AQShning yangi prezidenti
AQShdan uzoqlashmaymiz. Yanvar oyining yana bir muhim voqeligi 2020-yilning noyabr oyida bo‘lib o‘tgan saylovlarda g‘alaba qozongan Jo Bayden AQSh prezidenti sifatida 20-yanvar kuni qasamyoq qabul qildi va o‘z vakolatlarini bajarishga kirishdi. O‘z lavozimiga kirishar ekan, Bayden ishni Tramp ma’muriyati qabul qilgan bir qator qaror va farmonlarni bekor qilishdan boshladi. Shuningdek, bir qator lavozimlarni ham tasdiqladi.
Mavzuga doir:
- Donald Tramp xayrlashuv nutqini e’lon qildi (video)
- Foto: Donald Tramp Oq uyni tark etdi
- Bayden inauguratsiyadan so‘ng darhol AQShni JSST a’zoligiga qaytarishga va Meksika bilan chegarada devor qurilishini to‘xtatishga va’da berdi
- Jo Bayden AQSh prezidenti sifatida qasamyod qildi
- Jo Bayden AQSh prezidenti sifatida birinchi nutqini so‘zladi
- AQShning 46-prezidenti Jo Baydenning inauguratsiyasi qanday o‘tdi va nega u uchun ikkinchi “yadro chamadonchasi” tayyorlandi? Asosiy ma’lumotlar
- Bayden Trampning iqlim bo‘yicha Parij bitimi va JSSTdan chiqish to‘g‘risidagi qarorlarini bekor qildi
- Musulmon mamlakatlar aholisi uchun cheklov bekor qilindi, Meksika bilan chegarada esa devor qurilmaydi. Bayden prezidentlikning birinchi kuniyoq Trampning eng bahsli farmonlarini bekor qildi
- Foto: Time jurnali muqovasidagi to‘zg‘igan Oval xona va Bayden tasviri
- AQSh Milliy razvedkasi direktori lavozimini birinchi marta ayol kishi egalladi
- Pentagon rahbari etib Lloyd Ostin tasdiqlandi. U ushbu lavozimni egallagan birinchi afroamerikalik bo‘ldi
- Baydenning inauguratsiyasini Trampnikidan ko‘proq teletomoshabinlar kuzatdi
- Jo Bayden AQSh prezidenti xonasini o‘ziga moslab o‘zgartirdi. Hatto qizil tugma ham stoldan g‘oyib bo‘ldi
- Putin va Bayden birinchi marta telefon orqali muloqot qildi. Ular Navalniy, Ukraina, kiberhujumlar va boshqa ko‘plab masalalarni gaplashdi
- Antifashistik qarshi hujum va Amerika kapitalizmining qayta qurilishi. AQShdagi voqealar haqida siyosatshunos Mixail Magid bilan suhbat
Navalniy—Putin qarama-qarshiligi
Yanvar oyida eng ko‘p muhokamalarga sabab bo‘lgan voqealardan biri Navalniy va Putin atrofida kechdi. 2020-yilning avgust oyida zaharlangan va Germaniyada davolanishda bo‘lgan rossiyalik siyosatchi Aleksey Navalniy 17-yanvar kuni Rossiyaga qaytib keldi. Dastlab, Vnukovo aeroportiga qo‘nishi kerak bo‘lgan Navalniy o‘tirgan samolyot kutilmaganda Sheremetyevo aeroportiga qo‘nishga majbur bo‘ladi. Aeroportda esa uni militsiya kutib oladi va hibsga olinadi. Vnukovoda esa Navalniyni kutib olish uchun tarafdorlari va jurnalistlar kutib turgan edi.Mavzuga doir:
Mavzuga doir:
- Butun Rossiya bo‘ylab Navalniy tarafdorlarining aksiyalari chog‘ida 3 mingdan ziyod odam qo‘lga olindi
- Navalniy tarafdorlari Rossiyaning 53 ta shahrida miting o‘tkazishni e’lon qildi
- “Hozir qudrat sizning qo‘lingizda, lekin bu abadiy emas”. Navalniy o‘zini ozod qilish yuzasidan bo‘lgan sudda nutq so‘zladi
- Aleksey Navalniyning ukasi uy qamog‘iga yuborildi
- Rossiyada Navalniy tarafdorlarining norozilik aksiyalari bo‘lib o‘tmoqda (foto)
Mavzuga doir:
Qirg‘izistonda yangi prezident
Yanvar oyining 10-sanasida qo‘shni Qirg‘izistonda muddatidan avval prezident saylovlari bo‘lib o‘tdi va unda 2020-yilning oktabr oyidagi tartibsizliklar va davlat to‘ntarishi oqibatida hokimiyatni qo‘lga olgan Sadir Japarov g‘alaba qozondi. Yangi prezident 80 foizdan ortiq ovoz to‘pladi va u 28-yanvar kunidan boshlab o‘z vazifasini bajarishga kirishdi.Mavzuga doir:
- Sadir Japarov Qirg‘iziston prezidenti saylovida salkam 80 foiz ovoz oldi. U uch oy avval qamoqda o‘tirgan edi
- Sadir Japarov Rossiyani Qirg‘izistonning bosh ittifoqdoshi deb atadi
- Japarov Qirg‘izistonda rus tilining rasmiy maqomini saqlab qolishga va’da berdi
- Qirg‘izistondagi prezident saylovining rasmiy natijalari e’lon qilindi
- Qirg‘iziston hukumati Japarovning prezident saylovlaridagi g‘alabasidan so‘ng iste’foga chiqdi
- Qirg‘izistonning yangi saylangan prezidenti Sadir Japarovning ilk xorijiy tashrifi Rossiyaga bo‘lishi kutilmoqda
Mavzuga doir:
- Qirg‘iziston davlat milliy xavfsizlik qo‘mitasi rahbari hibsga olindi
- Qirg‘iziston sobiq bosh vaziri Muhammadkaliy Abilgaziyev noqonuniy yo‘llar bilan boylik orttirganlikda gumonlanib hibsga olindi
- Qirg‘iziston sobiq bosh vaziri sud qaroriga ko‘ra 26-martga qadar qamoqda ushlab turiladi
- Qirg‘iziston prezidenti matbuot xizmatining rahbari pora olish uchun tovlamachilik bilan shug‘ullanganlikda gumon qilinib hibsga olindi
- Qirg‘izistonning sobiq prezidenti Jeenbekov so‘roq qilish uchun sudga chaqirildi
Vaksinatsiya. Emlangan prezidentlar. Yangi shtammlar
Yanvar oyi davomida bir qator mamlakatlarda koronavirusga qarshi vaksinatsiya jarayonlari olib borildi. Bu jarayondan prezidentlar va BMT bosh kotibi ham unumli foydalandi. Bir qator mamlakatlar vaksinalarni ro‘yxatga oldi.Mavzuga doir:
- Jazoirda aholini “Sputnik V” vaksinasi bilan emlash boshlandi
- Marokashda aholini COVID-19’ga qarshi emlash boshlandi
- Vengriya Yevropa Ittifoqida birinchi bo‘lib Xitoyning koronavirusga qarshi vaksinasini ma’qulladi
- Nemis mutaxassislari AstraZeneca vaksinasini 65 yoshdan oshganlarga tavsiya etmadi
- Ukraina Rossiyaning “Sputnik V” vaksinasini ro‘yxatdan o‘tkazishdan bosh tortdi
- COVID-19’ga qarshi Novavax vaksinasi 89 foizdan yuqori samaradorlik ko‘rsatdi
- BMT bosh kotibi koronavirusga qarshi emlandi
- Germaniya sog‘liqni saqlash vaziri: “Koronavirus vaksinasi yetishmasligi sababli bizni og‘ir 10 hafta kutmoqda”
- Litvada xatolik tufayli bir ayol birdaniga besh dozada koronavirus vaksinasi bilan emlandi
- Koronavirusga qarshi vaksinani o‘g‘irlash bo‘yicha birinchi holat Polshada qayd etildi
- Turkmaniston aholisini koronavirusga qarshi emlashga tayyorlanmoqda
- AQShda koronavirusga qarshi emlash dasturi kutilgan natijani bermadi. Yana 200 mln doza vaksina sotib olinadi
- Eron “Sputnik V” vaksinasini foydalanish uchun tasdiqladi
- Misrda koronavirusga qarshi emlash boshlandi
- Bill Geyts koronavirusga qarshi emlandi
- Argentina prezidenti “Sputnik V” vaksinasi bilan emlandi
- Turkiya prezidenti jonli efirda koronavirusga qarshi emlandi
- Turkiya aholisini Xitoyning Sinovac vaksinasi bilan emlashni boshladi
- Indoneziya prezidenti Xitoy vaksinasi bilan emlandi
Mavzuga doir:
- Fransiya, Chexiya va Germaniya mamlakatga kirish cheklovlarini kuchaytirdi
- Kanadada mamlakatga kirish tartibi kuchaytirildi
- AQShda koronavirusning “afrikacha” shtammi aniqlandi
- Braziliyada bir vaqtning o‘zida koronavirusning ikkita shtammini yuqtirib olish holatlari aniqlandi
- Koronavirusning “britancha” shtammi Yevropaning 33 mamlakatida aniqlandi
- Britaniyada koronavirusning “braziliyacha” shtammi aniqlandi
- Kaliforniyada koronavirusning butunlay yangi shtammi aniqlandi
- Peruda 31-yanvardan yangi lokdaun joriy qilinadi
- Isroil koronavirusning yangi shtammlari tufayli bir haftaga xalqaro aviaqatnovlarni to‘xtatadi
- Livan va Niderlandiyada lokdaunga qarshi namoyishlar bo‘lib o‘tmoqda. O‘nlab odamlar jarohatlanib, yuzlab kishilar hibsga olindi
Koronaxabar
Dunyo bo‘ylab koronavirusni yuqtirib olganlar soni 100 million kishidan oshdi. Kasallanganlar soni bo‘yicha birinchi o‘rinda AQSh bormoqda — u yerda virusni yuqtirish bo‘yicha birinchi holat 2020-yilning 20-yanvarida qayd etilgan edi. O‘shandan buyon AQShda 26,6 million kishi kasallanib, 450 ming kishi vafot etgan.Hindistonda 10,7 milliondan ortiq odam virusga chalingan, u yerda ilk kasallanganlar 2020-yil fevralida qayd etilgandi. Undan keyingi o‘rinda Braziliya bormoqda.
Ilk kasallanish holatlari 2020-yil 31-yanvarda aniqlangan Rossiyada esa bunday holatlarning soni shu paytgacha 3,8 milliontadan oshdi. Pandemiya boshidan buyon 72 mingdan ziyod odam vafot etgan.
Shuningdek, Buyuk Britaniya va Fransiyada kasallanganlar soni 3 milliondan oshgan. Ispaniya, Italiya, Turkiya, Germaniya va Kolumbiyada esa COVID-19’ga chalinganlar 2 milliondan ziyodni tashkil etadi.
Uzoq vaqt davomida bemorlar soni bo‘yicha birinchi bo‘lib kelgan Xitoy ayni paytda 83-o‘rinni egalladi. Uxanda vaziyat iziga tushgach, Xitoy hukumati virus tarqalishini to‘xtatishga muvaffaq bo‘lgan edi. Ammo yanvarda vaziyat yomonlashdi: Shitszyachjuan shahrida, shuningdek, Pekin atroflarida o‘nlab odamlar kasallikka chalindi. Bir nechta aholi punktlarida karantin joriy qilindi, minglab odamlarga undan chiqish taqiqlandi.
Izoh (0)