Odatda saraton kasalligi 60 yoshdan oshgan odamlarda rivojlanadi, biroq bugungi kunda 18–45 yosh oralig‘idagi shaxslarda ham onkologik holatlar uchrab turibdi. Quyida yoshlar orasida eng ko‘p aniqlanayotgan saraton turlari va ularning oldini olish bo‘yicha tavsiyalar beriladi.
Bosh miya va markaziy asab tizimi saratoni
Kasallikning ilk belgisi sababsiz bosh og‘rig‘idir. Agar sizda bosh og‘rig‘i tez-tez takrorlansa, nevropatologga murojaat qilish tavsiya etiladi. Shifokor ko‘rigidan o‘tish xavfli kasallikni avvalroq aniqlashga yordam beradi. Bundan tashqari, miya saratonida ovqat bilan bog‘liq bo‘lmagan qayt qilish, bosh aylanishi, mushaklardagi og‘riq, holsizlik va titroq kabi holatlar ham kuzatilishi mumkin.
Qalqonsimon bez saratoni
Odatda 40 yoshdan keyin aniqlanadi. Ayollar orasida erkaklarga qaraganda ko‘proq uchraydi. Uzoq vaqt davomida hech qanday belgi bermasligi mumkin. Qalqonsimon bezda tugunlar paydo bo‘lishi ko‘pincha xavfsiz bo‘ladi, biroq saraton aniqlansa, bez jarrohlik yo‘li bilan olib tashlanadi.
Qalqonsimon bezi saratonini aniqlashning eng oson va informativ usuli — bu UTT (ultratovush tekshiruvi). Yakuniy tashxisni qo‘yish uchun punktsiya olinadi va sitologik tahlil o‘tkaziladi.
Melanoma
Bu teri saratonining alohida turi bo‘lib, tashqi ko‘rinishda xollarga o‘xshab ketadi. Ammo agar xol ko‘rinishi va hajmi o‘zgara boshlasa, qonasa yoki qichishsa, dermatologga murojaat qilish kerak. Shifokor dermatoskopiya tahlilini bajaradi, bu mutlaqo og‘riqsiz tekshiruvdir.
Bundan tashqari, FotoFinder nomli apparat butun tana terisini raqamli dermatoskopiya orqali tekshirib, organizmdagi minimal o‘zgarishlarni aniqlay oladi. Bunday tekshiruvlar profilaktik maqsadda ham o‘tkazilishi mumkin. Teri saratoniga chalinish xavfi quyosh nurlarining uzoq davom etuvchi ta’siri yoki kuyishlar tufayli oshadi.
Ko‘krak bezi saratoni
Bu turdagi saraton rivojlanishida irsiyat katta rol o‘ynaydi, shu sababli xavf darajasini genetik test orqali aniqlanish mumkin. Maxsus test natijasi saratonga moyillikni ko‘rsatsa, shifokor qanday profilaktik choralar ko‘rish kerakligini tushuntirib beradi.
Bachadon bo‘yni saratoni
Ayollar orasida keng uchraydigan xavfli kasalliklar bo‘yicha 5-o‘rinda turadi. Ko‘pincha bachadon bo‘yni eroziyasi yoki displaziya kabi xavfsiz holatlar fonida rivojlanadi. Bu turdagi saraton erta bosqichda yaxshi davolanadi. Shu bois muntazam ravishda ginekolog ko‘rigidan o‘tish, tahlillar topshirish va kolposkopiya qilish juda muhimdir.
Har qanday turdagi saratonning oldini olish mumkinmi?
Ko‘pchilik onkologik kasalliklarning oldini olish uchun oddiy qoidalarga amal qilish yetarli:
- Foydali mahsulotlarni iste’mol qilish va to‘g‘ri ovqatlanish, transyog‘lar va oddiy uglevodlardan voz kechish;
- Muntazam jismonan faol bo‘lish;
- Uyqu va dam olish rejimiga amal qilish;
- Kasalliklarni o‘z vaqtida davolash.
Izoh (0)