Хитойлик 34 ёшли Ван Хун исмли математик аёл бир асрлик мураккаб масала — уч ўлчамли фазодаги Какея гипотезасини исботлади. South China Morning Post ва ECNS ахборот агентликлари хабар беришича, математиклар ушбу масала устида юз йилдан ортиқ вақт давомида ишлаб келмоқда.
Какея гипотезаси 1917 йилда япон математиги Соити Какея томонидан ишлаб чиқилган. У чексиз ингичка игна айланаётган вақтда қанча кенгликдаги майдонни қамраб олиши мумкинлигига қизиққан. Бу гипотеза аввал бир ва икки ўлчамли фазода исботланган, аммо уч ўлчамли фазо гипотезаси бир асрдан ортиқ вақт давомида ечилмаган. Ҳозирда жаҳон илмий кенгаши Ванг Хун исботлаган гипотезани расман текширилишини кутмоқда. Агар бу тасдиқланса, бу аёл замонамизнинг энг кучли математикларидан бирига айланиши мумкин.
Математик Ванг Хонг ва Британия Колумбия университетидан бўлган ҳамкасби Жошуа Зал 127 саҳифадан иборат илмий мақолада масала ечимини тақдим этди. Какея гипотезасини исботлаш маълумотларни визуаллаштириш, криптография ва симсиз алоқа технологияларида долзарб ютуқларга эришиш имкониятини беради. Дарҳақиқат, уларнинг меҳнати 2006 йилда Filds мукофоти совриндори бўлган математик Теренс Тао томонидан юқори баҳоланди.
Ван Хун Хитойнинг Гуйлин шаҳрида туғилган ва Пекин университетини тамомлаган. 16 ёшида у Миллий коллежга кириш имтиҳонида 653 балл тўплаган ва кейинчалик математика факультетига ўтган. Ўзининг илмий фаолиятини Массачусец технология институтида математик Ларри Гут раҳбарлигида давом эттирган. 2023 йилдан бери Ван Хун Нью Ёрк университети қошидаги Курант математика фанлари институтида доцент бўлиб ишлайди.
Какея гипотезасининг исботи Ван Хунни Filds мукофоти учун энг муносиб номзодларидан бирига айлантиради. Мукофот тарихида фақатгина икки нафар хитойлик математика соҳасида эътироф этилган.
Маълумот учун: Какея гипотезаси математикада, айниқса геометрия, анализ ва ўлчамлар назарияси билан боғлиқ қизиқарли масалалардан бири ҳисобланади.
Какея муаммоси шундай саволни қўяди:
Бир бирлик узунликдаги игна ёки кесмани исталган йўналишда буриш мумкин бўлган энг кичик майдоннинг шакли қандай бўлади?
Дастлаб Какея бундай энг кичик соҳа доира бўлиши мумкин деб тахмин қилган. Аммо кейинчалик Бесикович тўплами деб аталувчи махсус фракталларга ўхшаш шакллар орқали, бу майдон исталганча кичик бўлиши мумкинлиги кўрсатилди, ҳатто нолга яқинлашиши мумкин.
Изоҳ (1)
SubhanAlloh, qoyil , in shaa Alloh bizga ham nasib qilsin shunday ilmli boʻlish