Стоун Брук университети олимлари нима учун баъзи одамлар ширинликсиз тура олмаслиги ва шакар таъмини бошқаларга қараганда камроқ ҳис қилишини аниқладилар.
![](/static/2025/02/15/doc-fleck-ueber-heisshunger-ZUP5WSbf.jpg)
Тадқиқот натижаларига кўра, бунга нейростероидлар сабабчидир.
Нейростероидлар — бу марказий асаб тизимига бевосита таъсир қилувчи ва нерв ҳужайраларининг функцияларини бошқаришда қатнашувчи стероид моддалар гуруҳидир. Улар стресс даражасини ва кайфиятни тартибга солувчи ҳисобланади.
Танадаги бундай бирикмаларнинг ошиб кетиши ширин таъмга нисбатан сезгирликни камайтириши мумкин. Натижада инсонлар ўзлари сезмаган ҳолда меъёридна ортиқ ширин маҳсулотлар истеъмол қилиши мумкин. Мазкур тадқиқот лабораторияда сичқонлар устида ўтказилди, чунки уларнинг таъм рецепторлари инсонларникига ўхшашдир.
Олимлар аллопрегнанолон нейростероидини устида кўпроқ илмий изланиш олиб борди, чунки айнан ушбу модданинг организмдаги даражаси ортиқча вазнли шахсларда кўпроқ кузатилади.
Натижада олимлар томонидан аллопрегнанолон миядаги сигналларни узатиш учун масъул бўлган ГАБА рецепторлари (гамма-аминомой кислотаси)га таъсир қилиши аниқланди.
ГАБА — асаб тизимидаги асосий тормозловчи нейромедиатор ҳисобланади.
![](/static/2025/02/15/scale_1200-HXv3wMbo.jpeg)
Ҳайвонларга аллопрегнанолонни инексия ёрдамида киритиш орқали уларнинг ширин таъмни фарқлаш қобилияти пасайиши кузатилди. Яъни, ГАБА рецепторларининг таъсирини блокировка қилинганда, сичқонлар ширин ва оддий сув ўртасидаги фарқни ҳис қилишни тўхтатган.
Олинган маълумотлар шуни кўрсатадики, таъм сезувчанлигининг пасайиши ГАБА рецепторлари фаолиятидаги ўзгаришлар билан боғлиқ бўлиши мумкин. Агар танадаги нейростероидлар даражаси ошса, таъм билиш ҳисси заифлашади, бу эса таомдан завқланишнинг етишмаслигини қоплаш учун одамларнинг кўпроқ шакар истеъмол қилишига олиб келади. Вақт ўтиши билан бу овқатланиш тартибининг бузилишига ва вазн ортишига олиб келади.
Бундан ташқари, таъм сезувчанлигига нафақат нейростероидлар, балки спиртли ичимликлар ва баъзи тинчлантирувчи препаратларни узоқ муддат давомида қабул қилиш ҳам таъсир қилади. Улар ГАБА рецепторлари фаоллигини пасайтиради ва таъм сигналларини идрок этиш қобилияти бузилади.
Ушбу тадқиқот нима учун ортиқча вазнли одамларнинг ширинликларга бўлган иштиёқи баланд эканлигини тушунтириб беради. Шунингдек, бу маълумот семизликка қарши курашнинг янги усулларини ишлаб чиқиш учун асос бўла олади.
Изоҳ (0)