• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12653.48
    • RUB159.75
    • EUR14871.64
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +40°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Ilm-fan Qo‘ziqorin

    Xitoylik matematik ayol 100 yillik murakkab masalani yechdi

    Xitoylik 34 yoshli Van Xun ismli matematik ayol bir asrlik murakkab masala — uch o‘lchamli fazodagi Kakeya gipotezasini isbotladi. South China Morning Post va ECNS axborot agentliklari xabar berishicha, matematiklar ushbu masala ustida yuz yildan ortiq vaqt davomida ishlab kelmoqda.

    Foto: Wikipedia

    Kakeya gipotezasi 1917-yilda yapon matematigi Soiti Kakeya tomonidan ishlab chiqilgan. U cheksiz ingichka igna aylanayotgan vaqtda qancha kenglikdagi maydonni qamrab olishi mumkinligiga qiziqqan. Bu gipoteza avval bir va ikki o‘lchamli fazoda isbotlangan, ammo uch o‘lchamli fazo gipotezasi bir asrdan ortiq vaqt davomida yechilmagan. Hozirda jahon ilmiy kengashi Vang Xun isbotlagan gipotezani rasman tekshirilishini kutmoqda. Agar bu tasdiqlansa, bu ayol zamonamizning eng kuchli matematiklaridan biriga aylanishi mumkin.

    Matematik Vang Xong va Britaniya Kolumbiya universitetidan bo‘lgan hamkasbi Joshua Zal 127 sahifadan iborat ilmiy maqolada masala yechimini taqdim etdi. Kakeya gipotezasini isbotlash ma’lumotlarni vizuallashtirish, kriptografiya va simsiz aloqa texnologiyalarida dolzarb yutuqlarga erishish imkoniyatini beradi. Darhaqiqat, ularning mehnati 2006-yilda Filds mukofoti sovrindori bo‘lgan matematik Terens Tao tomonidan yuqori baholandi.

    Van Xun Xitoyning Guylin shahrida tug‘ilgan va Pekin universitetini tamomlagan. 16 yoshida u Milliy kollejga kirish imtihonida 653 ball to‘plagan va keyinchalik matematika fakultetiga o‘tgan. O‘zining ilmiy faoliyatini Massachusets texnologiya institutida matematik Larri Gut rahbarligida davom ettirgan. 2023-yildan beri Van Xun Nyu-York universiteti qoshidagi Kurant matematika fanlari institutida dotsent bo‘lib ishlaydi.

    Kakeya ignasi Gif: Wikipedia

    Kakeya gipotezasining isboti Van Xunni Filds mukofoti uchun eng munosib nomzodlaridan biriga aylantiradi. Mukofot tarixida faqatgina ikki nafar xitoylik matematika sohasida e’tirof etilgan.

    Ma’lumot uchun: Kakeya gipotezasi matematikada, ayniqsa geometriya, analiz va o‘lchamlar nazariyasi bilan bog‘liq qiziqarli masalalardan biri hisoblanadi.

    Kakeya muammosi shunday savolni qo‘yadi:

    Bir birlik uzunlikdagi igna yoki kesmani istalgan yo‘nalishda burish mumkin bo‘lgan eng kichik maydonning shakli qanday bo‘ladi?

    Dastlab Kakeya bunday eng kichik soha doira bo‘lishi mumkin deb taxmin qilgan. Ammo keyinchalik Besikovich to‘plami deb ataluvchi maxsus fraktallarga o‘xshash shakllar orqali, bu maydon istalgancha kichik bo‘lishi mumkinligi ko‘rsatildi, hatto nolga yaqinlashishi mumkin.

    Foto: SI
    13 mart, 18:00   Izoh (1)   26332
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #ilm-fan

    Izoh (1)

    Kirish
    1. kamolovas194@gmail.com / 15 mart, 15:25

      SubhanAlloh, qoyil , in shaa Alloh bizga ham nasib qilsin shunday ilmli boʻlish

      Javob berish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Olmaliqda bayram shodiyonasi: Olmaliq kon-metallurgiya kombinati 75 yoshda  

    02.11.2024, 20:15

    MDH davlatlari 2030-yilgacha harbiy hamkorlik konsepsiyasini ishlab chiqadi  

    07.11.2024, 22:25

    Shamollashni davolashda keng qo‘llaniladigan zararli usullar

    12.11.2024, 15:50

    Eronda ko‘chada yarim yalang‘och yurgan qiz taqdiri ma’lum bo‘ldi 

    10.11.2024, 17:10

    “O‘zbek ilm-fani og‘ir judolikka uchradi”

    11.11.2024, 19:11

    O‘zbekiston innovatorlarni bir joyga to‘playdigan yirik xalqaro tadbirga mezbonlik qiladi

    13.11.2024, 22:24

    Rossiya tan olmaydigan tarix: Ukraina davlatchiligi Kiyev Rusidan boshlanganmi?

    24.11.2024, 10:30

    Dunyoning eng badavlat yutuberlari: ularning orasida yosh bolalar ham bor (video)

    25.11.2024, 14:57

    O‘zbekistonda ilk marta noyob arteriya va aorta jarrohlik amaliyoti o‘tkazildi

    05.12.2024, 12:11

    Apple 2026-yilda uyali aloqaga ega kompyuterlarni ishlab chiqaradi

    10.12.2024, 09:55

    “Muhtasham yuz yil” yulduzlari ishtirokidagi 7 ta qiziqarli serial (treyler)

    12.12.2024, 15:48

    Saida Mirziyoyeva “Ko‘ngil ko‘zi” loyihasi doirasida ko‘rishda nuqsoni bo‘lgan samarqandlik bolalar bilan uchrashdi (foto)

    12.12.2024, 19:13

    Chapaqaylar haqida ko‘pchilikka ma’lum bo‘lmagan 7 ta hayratlanarli fakt 

    1 yanvar, 15:59

    “Inson qadri uchun, inson baxti uchun, degan oliyjanob maqsadni barchamiz birgalikda amalga oshiramiz” — Shavkat Mirziyoyev 

    1 yanvar, 00:26

    O‘zbekiston Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti jamg‘armasi bilan ayrim sohalarda qo‘shma tadqiqotlar o‘tkazmoqchi

    3 yanvar, 16:55

    2025-yilda O‘zbekistonda sog‘liqni saqlash tizimida qanday yangiliklar kutilmoqda? 

    4 yanvar, 13:10

    Yer yuzidagi eng boy ayol kim va u qanday qilib bu darajada boyib ketgan?

    6 yanvar, 18:39

    Negativ kontent ruhiyat bilan bog‘liq muammolarni yanada kuchaytirishi aniqlandi

    7 yanvar, 12:25

    Nima uchun inson go‘daklik davrini eslay olmaydi?

    14 yanvar, 15:01

    O‘zbekiston AQSHning yangi ma’muriyati bilan yaqin hamkorlik o‘rnatmoqchi

    9 yanvar, 14:32

    O‘zbekiston Qurolli kuchlarining qudrati yanada oshiriladi

    13 yanvar, 10:42

    Turon qayer, Turkiston-chi? Markaziy Osiyomi yo O‘rta Osiyo: geografik atamalar ma’nosini bilasizmi?

    13 yanvar, 19:45

    Uchiga chiqqan firibgar ayoldan tortib, jinsiy zo‘ravon erkakka qadar. Minglab yilga qamalgan jinoyatchilar

    14 yanvar, 20:45

    Tadqiqot: Ijtimoiy tarmoqlardan foydalanishni to‘xtatgan maktab o‘quvchilarida qanday o‘zgarishlar sodir bo‘ldi?

    18 yanvar, 14:50

    Nukus, Buxoro, Farg‘ona va Namangan texnika universitetlari tashkil etiladi

    22 yanvar, 18:12

    Sirdaryo viloyati hokimi etib tayinlangan Turdimov, O‘zbekiston MTJ bosh murabbiyligidan ketgan Katanes, Toshkentda rag‘batlantirilishi kutilayotgan milliy libosda...

    22 yanvar, 23:14

    Buxoro va Namanganda ham texnika universiteti tashkil etiladi

    27 yanvar, 14:05

    Quyosh nuri yordamida tanani isitadigan mato ixtiro qilindi 

    28 yanvar, 16:09

    Tojikiston madaniyat vaziri Ibn Sinoning tojikligini da’vo qilmoqda 

    27 yanvar, 17:50

    Sherzodxon Qudratxo‘ja Ibn Sino tojik ekanini da’vo qilgan Tojikiston madaniyat vaziriga munosabat bildirdi 

    27 yanvar, 18:01

    “Abu Ali ibn Sino kabi ulug‘ shaxslarning merosi butun mintaqa va butun dunyoga tegishlidir” — Bobur Bekmurodov

    27 yanvar, 22:14

    Kamharakat hayot tarzi miya faoliyatiga qanday ta’sir ko‘rsatadi?

    29 yanvar, 11:30

    “Qonga bo‘yalgan kecha”. Xitoycha ChatGPT sabab AQSH fond bozori 1 trln dollar yo‘qotdi

    28 yanvar, 11:10

    Nukus davlat texnika universiteti tashkil etiladi

    29 yanvar, 11:23

    Farg‘onadagi ayrim OTMlar qayta tashkil etiladi 

    29 yanvar, 17:15

    “Islom sivilizatsiyasining, islom taʼlimotining zamini, aslida, ilm-fan, madaniyat, taʼlim va tarbiyadir” — prezident

    29 yanvar, 20:54

    Qaynona-kelin janjali sabab kuyib qolgan chaqaloq, huquqbuzarlik qilishi ehtimoli bo‘lgan kishilarning ro‘yxati, KHAY yo‘lidan Maxtumquli ko‘chasiga ochilgan yangi...

    29 yanvar, 23:16

    Parlamentlararo ittiffoqning 150-yubiley assambleyasi O‘zbekistonda o‘tkaziladi

    31 yanvar, 14:31

    “Yangi O‘zbekistonda Uchinchi Renessansni barpo etish jarayonlarida Alisher Navoiy asarlarini o‘zimiz uchun bitmas-tuganmas kuch-g‘ayrat va ilhom manbai deb bilami...

    8 fevral, 12:47

    “Terisi almashtirilgan negrlar”: nega amerikaliklar irlandlarni xo‘rlashgan?

    8 fevral, 19:50

    Alisher Navoiy tavalludining 584 yilligi munosabati bilan uning haykali poyiga gullar qo‘yildi (foto)

    9 fevral, 14:35

    Yerning ichki yadrosida o‘zgarishlar aniqlandi — tadqiqot

    11 fevral, 11:30

    Dunyodagi eng ingichka va buklanadigan smartfon ­— Oppo Find N5 videosi e’lon qilindi

    11 fevral, 15:51

    O‘zbekistonda olimlarning 48 foizini ayollar tashkil etadi

    11 fevral, 20:17

    Nima uchun ortiqcha vaznli odamlarda shirinlik yeyishga moyillik ko‘proq?

    15 fevral, 09:18

    Shokolad yurak uchun foydalimi? Olimlar javob berdi

    15 fevral, 15:15

    18 yoshida professor bo‘lgan, 11 tilni biladigan va 1 mln dollardan voz kechgan — bolaligidan dunyoga mashhur matematiklar haqida 

    20 fevral, 17:56

    Xo‘jag‘at nima-yu qorag‘at nima? – Biz biladigan yeguliklarning biz bilmagan nomlari 

    22 fevral, 08:40

    Havo harorati “minus”ga tushib ketishi mumkin. Sovuqda daraxt va ozuqa ekinlarni asrab qolish uchun nima qilish kerak?

    26 fevral, 20:56

    O‘zbekistonlik olimlar ikkita yangi qo‘ng‘iz turini kashf etdi

    27 fevral, 11:17

    Yuqori Chirchiq tumanidagi Agroxizmatlar markazida Xitoy tajribasi asosida urug‘chilik va ko‘chatchilik yo‘lga qo‘yiladi

    3 mart, 17:45

    Xitoy 2025-yilda “sun’iy quyosh”ni ishga tushirmoqchi 

    5 mart, 10:35

    Kinodan butunlay ketib, 41 yoshida farzandli bo‘lgan: SSSR afsonasi — “Kelajakdan kelgan mehmon” filmidagi Alisa Seleznyovaning taqdiri qanday kechdi?

    8 mart, 14:40

    “Bir qizni o‘qitsak, butun oilaga ta’lim bergan bo‘lamiz. Agar oila bilimli, ma’rifatli bo‘lsa, jamiyatning ongi, madaniy darajasi ham yuksaladi” — Shavkat Mirziyo...

    8 mart, 09:06

    Parijda O‘zbekiston–Fransiya taʼlim anjumani o‘tkazildi (foto)

    11 mart, 14:50

    Fransiya—O‘zbekiston biznes-forumida 20 dan ortiq bitim va shartnomalar imzolandi

    12 mart, 13:47

    Shavkat Mirziyoyev Fransiyada YUNESKO bosh direktorini qabul qildi

    12 mart, 15:22

    Parijdagi Faxriylar uyida Shavkat Mirziyoyevni rasmiy kutib olish marosimi bo‘lib o‘tdi (foto)

    12 mart, 20:59

    Emmanuel Makron Shavkat Mirziyoyevga Fransiyaning Faxriy legion ordenini topshirishi kutilmoqda

    12 mart, 21:18

    Shavkat Mirziyoyev Emmanuel Makronga “Kulayotgan odam” romanining ilk nusxasini sovg‘a qildi (foto)

    12 mart, 23:16
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Visa Kapitalbank bilan Xitoyga: WeChat Pay va Alipay orqali naqd pulsiz to‘lovlar – erkin, oson va xavfsiz


    Vaqt sinovidan o‘tgan tarmoq: 33-yillik faoliyat, 12 million foydalanuvchi tanlovi va mobil aloqaning yangi arxitekturasi


    Biznes va tadbirkorlik oliy maktabi magistratura dasturlariga qabul jarayonlari davom etayotganini ma’lum qiladi


    “O‘zbekinvest” sug‘urta kompaniyasi 2025-yilning I yarim yilligi yakunlarini eʼlon qildi


    Mobiuz — 8 milliondan ortiq abonentlar tanlovi 


    “Biznesni rivojlantirish banki” BMT Taraqqiyot Dasturi bilan hamkorlik qiladi


    Sug‘urta sohasidagi uzoq kutilgan islohotlar: manfaatlar qonun himoyasida 


    “Biznesni rivojlantirish banki” 2025 yilda 138 mingdan ortiq fuqaro bandligini ta’minladi


    OKMKda yangi sulfat kislota sexi qurilmoqda


    Kia Sonet va ADM Global: O‘zbekiston avtomobil klasterini mahalliylashtirilishiga qariyb 260 mln AQSH dollari miqdorida sarmoya


    O‘zbekistonda tibbiy sug‘urta nima uchun zarur: shifokor qarashi va Neo Insurance tajribasi


    Navoiy innovatsiyalar universiteti 2 milliard so‘mlik grant dasturini e’lon qildi 


    Mirzo Ulug‘bek tumanida joylashgan yirik ko‘chmas mulk auksionga qo‘yildi


    “Euromoney” talqinida “O‘zsanoatqurilishbank” O‘zbekistonning eng yaxshi banki deb e’tirof etildi


    Yandex Music’da jazirama kayfiyat uchun maxsus “Chilla” bo‘limi paydo bo‘ldi

     

    Tavsiya etamiz

    Audio Icon

    Andijoncha hotamtoylik: “Dunyo sadolari”ga sarflanayotgan milliardlar va shubhali shartnomalar

    24 iyul, 21:25

    “Rossiya allaqachon katta og‘alik maqomini yo‘qotib bo‘ldi”. Ukraina urushi postsovet hududida nimalarni o‘zgartirdi?

    24 iyul, 15:15

    Nildan Frot daryosigacha: maxfiylikdan tobora reallikka aylanib borayotgan “Katta Isroil” konsepsiyasi

    22 iyul, 12:22

    KGB soxtalashtirgan jinoyat – SSSR parchalanishi arafasida o‘lim jazosi berilgan qariya kim edi?

    21 iyul, 21:06
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    AQSH senatorlari Trampni Netanyaxuga bosim o‘tkazishga undadi

    Dunyo | 26 iyul, 18:05

    “Kimgadir shu kerak ekan”. Toshkentdagi ko‘p yillik archalar yong‘ini uyushtirilganmidi? (reportaj)

    O‘zbekiston | 26 iyul, 17:41

    Yuqori harorat ish qobiliyatiga qanday ta’sir qiladi? Kardiolog javob berdi

    Karyera | 26 iyul, 17:35

    Toshkentdagi avtohalokatda 20 yoshli yigit vafot etdi

    O‘zbekiston | 26 iyul, 17:29

    Arman Sarukyan Iliya Topuriyani jangga chorladi

    Sport | 26 iyul, 17:25

    Muxlislarga syurpriz: mashhur obrazlarini filmlarda qayta gavdalantirgan aktyorlar

    Kino | 26 iyul, 16:47

    NASA xodimlarining soni 21 foizga qisqaradi

    Dunyo | 26 iyul, 16:15
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.