Kreml yaqin 10 yil ichida Belarusni NATOga qarshi tajovuz qilish maqsadida anneksiya qiladi, deya xulosa qildi Amerikaning Urushni o‘rganish instituti (ISW) ekspertlari.
Tahlil markazi saytida e’lon qilingan “Rossiyaning tinch istilosi: Belarus” hisobotida ta’kidlanishicha, “Rossiyaning Belarusni amalda qo‘shib olishga urinishlari AQSH, NATO va Ukraina uchun strategik xavflarni keltirib chiqaradi”.
Kreml bir necha o‘n yillardan beri davom etayotgan va AQSH hamda NATOga nisbatan revanshistik geosiyosiy maqsadlariga erishish uchun Rossiyaning harbiy va iqtisodiy salohiyatini abadiy oshiradigan Belarusning haqiqiy anneksiyasi bo‘yicha strategik sa’y-harakatlarning yakuniy nuqtasida turibdi, deyiladi hisobotda.
Maqola mualliflarining qayd etishicha, Moskvaning Belarusni amalda qo‘shib olish borasidagi sa’y-harakatlari garchi to‘liq bo‘lmasa-da, allaqachon sezilarli muvaffaqiyatlarga erishdi, bu esa NATOdan Rossiyaning Belarus ustidan o‘sib borayotgan nazorati oqibatlarini, shuningdek, buning natijasida Rossiya AQSH, NATO va Ukrainaga qarshi foydalanishi mumkin bo‘lgan imkoniyatlar va resurslarni qayta baholashni talab qiladi.
Belarus — shunchaki Rossiyaning ittifoqchisi emas, Kreml uni Rossiyaning global kuchni proyeksiyalash qobiliyatini ta’minlovchi strategik vositasiga aylantirmoqda. Kreml Ukrainaga qarshi urushning uzoq davom etgan xarajatlarini qoplash, Rossiyaning Ukrainadagi urushdan keyin tiklanishini tezlashtirish va kelajakdagi urushlarga mustaqil ravishda tayyorgarlik ko‘rishga yordam berish uchun Belarusdagi so‘nggi, ammo chuqur ildiz otgan muvaffaqiyatlaridan foydalanadi, deydi tahlilchilar.
Hisobot mualliflarining fikricha, Kreml Belarusni de-fakto anneksiya qilishga intilib, Ittifoq davlatini Rossiya hukmronligi bilan federativ hukumat shaklida shakllantiradi, bu esa Moskvaga Belarus boshqaruvining barcha jihatlari bo‘lmasa-da, aksariyati ustidan hukmronlikni beradi. Bu tinchlik davrida Belarus qurolli kuchlari ustidan to‘liq operativ va ma’muriy nazorat o‘rnatishni hamda Rossiya qo‘shinlarini doimiy joylashtirish; Kreml ustunlik qiladigan federal hukumat bilan siyosiy ittifoq tuzishni, bunda beloruslar va rossiyaliklar yagona davlat sifatida boshqarilishi uchun umumiy federal qonunlar va institutlar tizimini yaratishni; shuningdek, umumiy bozorlar, erkin ishchi kuchi harakati, yagona qonunlar va valyuta ittifoqini o‘z ichiga olgan to‘liq integratsiyalashgan iqtisodiyotni shakllantirishni nazarda tutadi.
Rossiyaning Belarusni amalda anneksiya qilish bo‘yicha sa’y-harakatlari, garchi tugamagan bo‘lsa-da, rivojlangan bosqichda va allaqachon AQSH, NATO va Ukraina xavfsizligiga hamda Belarusning suveren davlat sifatida keyingi mavjudligiga ekzistensial tahdid soladigan bosqichlarga yetgan, deya ta’kidlaydi institut ekspertlari.
Ularning qo‘shimcha qilishicha, Rossiyaning harbiy muvaffaqiyatlari Belarusni Moskva NATO va Ukrainaga qarshi yo‘naltirilgan armiyasini joylashtirishi mumkin bo‘lgan bazaga aylantiradi.
Hisobot mualliflari G‘arb NATOning sharqiy qanoti himoyasi va Ukraina mudofaasini qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha talablarni qayta ko‘rib chiqishi kerakligini, chunki Rossiya Belarus aholisi va resurslarini asta-sekin o‘zlashtirayotgani haqida ogohlantirgan.
Kreml hatto G‘arb Ukrainaga g‘alaba qozonishda yordam beradigan eng qulay ssenariyda ham Belarusni amalda qo‘shib olishni davom ettirmoqchi, deya xulosa qilgan ISW.
Izoh (0)