Yevropa ittifoqi afg‘on rasmiylarining qizlarning oliy va o‘rta tibbiyot o‘qishini taqiqlash qarorini tanqid qilib, bu harakatni inson huquqlarini qo‘pol ravishda buzish va ayollarning taʼlim olishiga asossiz hujum deb atadi.
“Tolibon” Afg‘onistondagi barcha xususiy va davlat taʼlim muassasalariga ayollar va qizlar uchun tibbiy taʼlimni to‘xtatib turishni buyurdi. Bu qaror Afg‘onistonda asosiy inson huquqlarining navbatdagi qo‘pol buzilishi va ayollarning taʼlim olishiga asossiz hujumdir, deyiladi Yevropa ittifoqining rasmiy bayonotida.
Hisobotda qayd etilishicha, ayollarning ta’lim va mehnatdagi ishtiroki shunchaki tenglik masalasi emas, balki har qanday davlatning o‘zini o‘zi ta’minlashi, taraqqiyoti va farovonligi uchun zaruriyatdir.
Yevropa ittifoqi ushbu qaror va uning keng ko‘lamli oqibatlari, jumladan, Afg‘onistonda chuqurlashib borayotgan gumanitar inqiroz va “afg‘on xalqi azoblanishi”dan chuqur xavotir bildirgan.
Biz “Tolibon”ni bu kamsituvchi siyosatni to‘xtatishga va xalqaro huquq doirasidagi majburiyatlarini bajarishga, jumladan, barcha afg‘onlar uchun ta’lim va asosiy sog‘liqni saqlash xizmatlaridan teng foydalanishni ta’minlashga chaqiramiz, deyiladi bayonotda.
Bir kun avval Afg‘oniston oliy rahbari Haybatulloh Oxundzoda o‘z farmoni bilan qizlarning oliy va o‘rta tibbiyot maktablarida o‘qishini taqiqlagani haqida xabar berilgan edi. TOLOnews’ga ko‘ra, Afg‘oniston Sog‘liqni saqlash vazirligi tibbiyot muassasalari mutasaddilari endi qizlarning ushbu muassasalarda o‘qishi taqiqlangani haqida ogohlantirilgan.
Ilgari oliy o‘quv yurtlari va qizlar uchun maktablar yopilganiga qaramay, ular bir qator tibbiyot muassasalarida o‘qishni, xususan, akusherlik, farmatsevt, laborant, fizioterapevt, dermatolog, shuningdek, hamshiralik va stomatologik protezlash kabi kasblarni o‘rganishni davom ettirgan.
“Tolibon” 2021-yil avgustidan boshlab qizlarning o‘rta va oliy ta’lim olishini taqiqlagan.
“Tolibon” bir qator masalalar, jumladan, o‘quv dasturi “islomiy” bo‘lishi kabi muammolarni hal qilgach, qizlarni yana maktabga qabul qilishlarini bir necha bor va’da qilgan. Biroq bu hozirga qadar amalga oshmadi, deydi jurnalistlar.
Ta’lim olishni istagan ayollar uchun ochiq qolgan kam sonli yo‘llardan biri hamshiralik yoki akusherlik kurslarini o‘qitadigan kollejlar edi. Taxminan 17 000 nafar ayol ana shunday kurslarda tahsil olgan.
Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti ma’lumotlariga ko‘ra, Afg‘oniston dunyodagi onalar o‘limi bo‘yicha eng yomon ko‘rsatkichlardan biriga ega. Xususan, har 100 mingta tirik tug‘ilgan chaqaloqqa 620 nafar ayolning o‘limi to‘g‘ri keladi.
Birlashgan Millatlar Tashkiloti mamlakat ehtiyojlarini qondirish uchun Afg‘oniston qo‘shimcha 18 ming nafar akusherga muhtojligini ta’kidlagandi.
Afg‘onistonda ayollarga nisbatan joriy qilingan ayrim taqiqlar quyidagilar:
- afg‘onistonlik ayollarning BMT idoralarida ishlashi;
- erkaklarga ayollar uchun kiyim tikish;
- ayollarning erkak shifokorlarga borishi;
- ayollarning shifoxonaga yolg‘iz borishi;
- ayollarning istirohat bog‘iga tashrif buyurishi,
- oilalar va ayollarning bog‘lari yoki yashil hududlari bo‘lgan restoranlarga kirishi,
- ayollar ovozi eshitilgan reklamalarni efirga uzatish,
- ayollarning sotuvchilari bilan savdolashish,
- ayollarga bir-biri bilan gaplashish taqiqlangan.
Izoh (0)