Пластик энди нафақат океанларда, балки бизнинг танамизда ҳам мавжуд. Олимлар инсультни бошдан кечирган одамларнинг артерияларида пластикнинг микроскопик зарраларини аниқлади ва бу юрак-қон томир касалликлари хавфи билан боғлиқ бўлиши мумкин деб огоҳлантирмоқдалар. Қуйида янги тадқиқотлар ҳақида нималар маълумлиги ва бундан соғлиқни қандай ҳимоя қилиш кераклиги ҳақида ҳикоя қиламиз.
Нью-Мексико университети томонидан ўтказилган тадқиқот шуни кўрсатдики, инсультни бошдан кечирган одамларда уйқу артериялари бляшкаларида микро ва нанопластика миқдори қон томир муаммолари бўлмаган одамларга қараганда 51 баравар кўп бўлган. Ҳатто атеросклероз билан асемптоматик ташувчиларда ҳам бу кўрсаткич 16 баравар юқори эди.
257 нафар беморни қамраб олган яна бир НЕЖМ тадқиқоти қуйидагиларни аниқлади: артерияларда микропластика мавжудлиги тахминан уч йиллик кузатув давомида юрак хуружи, инсульт ёки ўлим хавфининг икки баравар юқори бўлишига олиб келади.
Артерияларга пластик қўйилганларда иммун ҳужайра генлари экспрессиясининг ўзгариши ва яллиғланишга қарши функцияларнинг пасайиши кузатилди.
АЖМC томонидан чоп этилган тадқиқот АЖМC қирғоқбўйи ҳудудларида микропластика концентрациясини гипертония, диабет ва инсульт хавфи билан боғлади, микропластика машина таҳлили томонидан аниқланган энг юқори 10 та хавф омилидан бири бўлди.
Микропластика зарралари аллақачон инсоннинг барча аъзоларида — ўпка, юрак, мия, йўлдош ва ҳатто она сутида топилган.
Лекин оқибатлар ҳали тасдиқланмаган — тадқиқотчилар таъкидлашича, «касаллик бор жойда пластик кўп, лекин у касалликка сабаб бўладими ёки йўқми, ҳозирча аниқ эмас.«
Шунга қарамай, олимлар муаммонинг муҳимлигини тан олишади ва микропластика таъсирини камайтиришга, масалан, бир марталик пластик идишлардан воз кечишга чақиришади.
Ўзингизни ҳимоя қилиш учун нима қилиш керак?
- Пластик идишлар ва бутилкалардан, айниқса уларни иситгандан сўнг (масалан, микротўлқинли печда ёки иссиқ сувда) фойдаланмаслик керак.
- Кўпроқ антиоксидантлар — черника, бақлажон, қора шоколад, кўк чой истеъмол қилинг, улар яллиғланишни камайтиришга ва томирларни ҳимоя қилишга ёрдам беради.
- Соғлом турмуш тарзини қўллаб-қувватлаш: фаоллик, тўғри овқатланиш ва қон босимини назорат қилиш, юрак-қон томир касалликларининг умумий хавфини камайтиради.
Олимлар инсульт билан оғриган беморларнинг қон томирлари бляшкаларида пластикни аниқладилар, аммо ҳозирча касалликларнинг бевосита сабаби эмас, балки фақат кучли боғлиқликни тасдиқладилар. Шунинг учун пластмасса истеъмолини камайтириш ва томирларни соғлом сақлаш муҳимдир.
Изоҳ (0)