Агар Европада иссиқхона газлари чиқиндилари жиддий равишда камайтирилса, 2050 йилга келиб йилига ярим миллионгача одамнинг ҳаётини сақлаб қолиш мумкин. Бу ҳақда Лидс университети олимларининг тадқиқоти натижалари хулосасида маълум қилинган. Тадқиқот натижалари Earth’s Future журналида эълон қилинди.
Олимларнинг ҳисоб-китобларига кўра, агар инсоният чиқиндиларни қатъий чеклаш йўлидан борса, Европа ҳар йили ҳаво ифлосланиши туфайли юз берадиган 250 мингга яқин бевақт ўлимнинг олдини олиши мумкин. Бунинг асосий сабабчилари майда қаттиқ заррачалар (ПМ2.5) ва ер сатҳида қуёш нури ҳамда ёқилғи ёниш маҳсулотлари таъсирида ҳосил бўладиган озондир.
Ҳозирги кунда Европада йилига 444 мингга яқин одам ПМ2.5 заррачаларидан, яна 23 минг киши озон таъсиридан вафот этмоқда. Башоратларга кўра, 2050 йилга келиб юқори чиқиндилар сақланиб қолса, бу рақамлар мос равишда 456 ва 500 минггача кўтарилиши мумкин.
Ифлосланган ҳавонинг зарари фақат нафас олиш йўллари касалликлари билан чекланмайди. Заррачалар қонга кириб, юрак касалликлари, саратон, қандли диабет, ҳомиладорлик асоратлари ва ҳатто асаб тизимининг емирилишини келтириб чиқариши мумкин. Айниқса, энг камбағал ҳудудлар аҳолиси бу хавфга кўпроқ дучор бўлмоқда.
“Кам углеродли иқтисодиётга ўтиш соғлиқ учун бевосита фойда келтиради”, деб таъкидлайдилар тадқиқотчилар.
Яратилган моделга кўра, фақат энг дадил сценарийда қурбонларнинг умумий сонини камайтиришга эришиш мумкин. Бу тенгсизликни камайтиришга ҳам тааллуқли — чиқиндиларни фаол камайтириш натижасида минтақалар ўртасидаги ўлим даражасидаги фарқ қисқартирилади.
Муаллифлар ўз ҳисоб-китоблари сиёсатчиларни иқлим ўзгаришига қарши курашиш яқин ўн йилликларда ҳаётларни сақлаб қолишига ишонтиришга ёрдам беришига умид қилмоқда.
Изоҳ (0)