London universiteti kolleji (Buyuk Britaniya) va Lyublyana universiteti (Sloveniya) olimlaridan iborat xalqaro guruh yaxshi saqlangan Misr mumiyolari yoqimli yog‘och-ziravor va shirin hid tarqatishini aniqladi. Bu hidlar balzamlash jarayonida qarag‘ay va archa smolalaridan foydalanish bilan bog‘liq bo‘lishi mumkin. Tadqiqot natijalari Journal of the American Chemical Society (JACS) ilmiy jurnalida e’lon qilindi.
Ish jarayonida jamoa Qohiradagi Misr muzeyida saqlanayotgan, taxminan, 5000 yillik to‘qqizta mumiyoning hidlarini tahlil qildi. Buning uchun kimyoviy tahlil ham, hid bo‘yicha ekspertlar guruhi ham jalb etildi.
“Biz parchalanish yoki mikrob degradatsiyasi belgilarini topmaganimizdan hayratga tushdik. Bu muzeydagi saqlash sharoitlari yaxshi ekanidan dalolat beradi”, dedi Lyublyana universiteti kimyo professori Matiya Strlich.
Hid mumiyolash jarayonida muhim rol o‘ynagan, chunki yoqimli aromatlar poklik va ilohiylik bilan bog‘langan, yoqimsiz hidlar esa chirish jarayonini anglatgan. Olimlar ta’kidlashicha, sarkofaglardan ajralib chiqayotgan havo molekulalarini tahlil qilish usuli mumiyolarning saqlanish darajasini jismoniy aralashuvsiz baholash imkonini beradi.
Biroq bugungi kundagi hidlar ming yillar davomida bug‘lanish, oksidlanish va saqlash sharoitlari tufayli asl hidlardan farq qilishi mumkin. Tadqiqotchilar o‘z ma’lumotlaridan foydalanib, qadimiy mumiyolarning hidlarini qayta tiklash va muzey tashrif buyuruvchilarining taassurotlarini yaxshilash imkonini beruvchi “hid landshaftlari”ni yaratishni umid qilmoqda.
“Biz mumiyolangan jasadlarning hidi sababli o‘zimizda paydo bo‘lgan tuyg‘ularni siz bilan baham ko‘rmoqchimiz. Shu sababli ushbu hidni Qohiradagi Misr milliy muzeyiga tashrif buyuruvchilar uchun qayta yaratamiz”, dedi tadqiqot mualliflaridan biri Sesiliya Bembibre.
Izoh (0)