Massachusets texnologiya instituti olimlari tomonidan o‘tkazilgan yangi tadqiqotda sun’iy intellektning inson aqliy qobiliyatlariga ta’sirining “dahshatli natijalari” aniqlandi. Bu haqda LADBible nashri xabar bermoqda.
Tajriba davomida 54 nafar talaba insho yozish vazifalarini bajarib, uch guruhga bo‘lingan: birinchilari ChatGPT va boshqa til modellaridan foydalana oldi, ikkinchilari internetda qidiruv imkoniyatiga ega bo‘ldi, uchinchilari esa hech qanday tashqi yordamsiz ishladi.
Tadqiqot davomida olimlar elektroensefalografiya yordamida ishtirokchilarning miya faoliyatini kuzatib borgan. Ma’lum bo‘lishicha, sun’iy intellektdan muntazam foydalanganlarda aqliy faollikning sezilarli darajada pasayishi kuzatilgan. Ular ma’lumotlarni yomonroq eslab qolishgan, fikrlarni ifodalashda qiyinchiliklarga duch kelishgan va aqliy yukning kamayishi belgilarini ko‘rsatishgan. Ayniqsa, to‘rt oy davomida katta til modellaridan doimiy foydalanishning ta’siri yaqqol sezilgan.
Ishtirokchilarga guruhlarni almashtirish taklif qilinganda, sun’iy intellektdan mustaqil ishlashga o‘tganlar aqliy funksiya darajasini tezda tiklay olmadilar. Shu bilan birga, sun’iy intellektsiz ishlagandan so‘ng undan foydalanishni boshlagan talabalar vaqtincha samaradorlikni oshirdilar, ammo vaqt o‘tishi bilan pasayishni ham ko‘rsatgan.
Mutaxassislarning ta’kidlashicha, sun’iy intellekt foydali vosita bo‘lishi mumkin, ammo undan haddan tashqari foydalanish ta’lim va tanqidiy fikrlashni rivojlantirishga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin. Bu, ayniqsa, bunday texnologiyalarga qaramlik bilim sifatining pasayishiga olib kelishi mumkin bo‘lgan ta’lim muassasalariga taalluqlidir.
Tadqiqot aqliy rivojlanish bilan bog‘liq masalalardan tashqari, ekologik jihatga ham e’tibor qaratdi. Ma’lum bo‘lishicha, ChatGPT kabi tizimlarga har bir so‘rov katta energiya resurslarini talab qilar ekan. Masalan, har 10-50 ta so‘rov uchun serverlarni sovitish uchun taxminan 50 ml suv kerak bo‘ladi. Ortiqcha so‘zlar yoki rasmiyatchiliklar qo‘shilishi ma’lumotlarni qayta ishlash hajmini va energiya sarfini oshiradi.
Bundan oldin ChatGPT britaniyalik ayolga qo‘lining suratini tahlil qilib, zudlik bilan shifoxonaga borishni maslahat bergan edi.
Izoh (0)