O‘zbekiston bank tizimining prognozi barqarorligicha qolmoqda. Bu haqda “Moody‘s rating” agentligining tahlilida so‘z borgan.
Maʼlum qilinishicha, muammoli kreditlar darajasi davlat banklari tomonidan muammoli aktivlar tan olinishi tufayli 2024-yilda 7 foizgacha oshgan. Shunga qaramay, keyingi 12-18 oy ichida 6-7 foiz oralig‘ida qolishi aytilmoqda.
O‘rtacha jami kapitalning risk bilan o‘lchangan aktivlarga nisbati qo‘shimcha davlat kapitali kiritilmagan holda, 14-15 foiz oralig‘ida bo‘lishi prognoz qilinmoqda. 2023-yil oxiriga kelib bu ko‘rsatkich 14,3 foizni tashkil etgan.
2024-yil oxiriga kelib kreditlar va depozitlar nisbati 173 foizga, davlat banklari uchun 237 foizga, xususiy banklar uchun 108 foizga yetishi prognoz qilinmoqda.
Maʼlumotlarga ko‘ra, bozor moliyalashtirishining yarmidan ko‘pi uzoq muddatli majburiyatlardan iborat bo‘lib, bu qayta moliyalash risklarini kamaytiradi. Shu bilan birga, xorijiy valyutadagi majburiyatlar va xorijiy valyutadagi depozitlarning yuqori ulushi sektorning valyuta kurslarining o‘zgarishiga taʼsir qiladi.
Taʼkidlanishicha, davlatning yirik davlat banklarini qo‘llab-quvvatlash ehtimoli juda yuqoriligicha qolmoqda. Xususiylashtirish rejalariga qaramay, hukumat iqtisodiy siyosatni amalga oshirishda muhim ahamiyatga ega bo‘lgan Agrobank (Ba3, barqaror) va Mikrokreditbank (Ba3, barqaror) kabi asosiy institutlar ustidan nazoratni saqlab qoladi.
2018-yildan buyon davlat banklariga 1,8 mlrd dollarga yaqin kapital kiritildi. 2024-yil oxiriga kelib O‘zbekiston bank sektori aktivlari 59,5 mlrd dollarni (YIMning 53 foizi) tashkil etishi kutilmoqda. Beshta yirik bank bozorning 54 foizini, davlat banklari esa jami aktivlarning 65 foizini nazorat qiladi. Sektor aktivlarining 62 foizini qamrab oluvchi 13 ta tijorat bankining individual kredit layoqatlilik reytinglari (BCA) b1 dan saa1 gacha bo‘lib, o‘rtacha tortilgan reyting b2 ni tashkil qiladi.
Mamlakat yalpi ichki mahsulotning 37 foizini tashkil etuvchi jami zaxiralari va bank tizimining shuncha foizga teng bo‘lgan jami kreditlari hukumatga iqtisodiyot hamda bank sektorini qo‘llab-quvvatlash uchun katta imkoniyatlar yaratmoqda.
O‘zbekiston iqtisodiyoti Rossiya-Ukraina mojarosi bilan bog‘liq geosiyosiy xatarlarni yengib, barqarorlikni namoyish etmoqda. Bankers.uz‘ning agentlik maʼlumotlariga tayanib yozishicha, 2025-2026-yillarda yalpi ichki mahsulotning real o‘sishi 5,7 foiz darajasida qoladi, bu esa qarz oluvchilarning to‘lov qobiliyatiga ijobiy taʼsir qiladi.
Izoh (0)