Ўзбекистон банк тизимининг прогнози барқарорлигича қолмоқда. Бу ҳақда “Moodyʼs rating” агентлигининг таҳлилида сўз борган.
Маълум қилинишича, муаммоли кредитлар даражаси давлат банклари томонидан муаммоли активлар тан олиниши туфайли 2024 йилда 7 фоизгача ошган. Шунга қарамай, кейинги 12-18 ой ичида 6-7 фоиз оралиғида қолиши айтилмоқда.
Ўртача жами капиталнинг риск билан ўлчанган активларга нисбати қўшимча давлат капитали киритилмаган ҳолда, 14-15 фоиз оралиғида бўлиши прогноз қилинмоқда. 2023 йил охирига келиб бу кўрсаткич 14,3 фоизни ташкил этган.
2024 йил охирига келиб кредитлар ва депозитлар нисбати 173 фоизга, давлат банклари учун 237 фоизга, хусусий банклар учун 108 фоизга етиши прогноз қилинмоқда.
Маълумотларга кўра, бозор молиялаштиришининг ярмидан кўпи узоқ муддатли мажбуриятлардан иборат бўлиб, бу қайта молиялаш рискларини камайтиради. Шу билан бирга, хорижий валютадаги мажбуриятлар ва хорижий валютадаги депозитларнинг юқори улуши секторнинг валюта курсларининг ўзгаришига таъсир қилади.
Таъкидланишича, давлатнинг йирик давлат банкларини қўллаб-қувватлаш эҳтимоли жуда юқорилигича қолмоқда. Хусусийлаштириш режаларига қарамай, ҳукумат иқтисодий сиёсатни амалга оширишда муҳим аҳамиятга эга бўлган Агробанк (Ба3, барқарор) ва Микрокредитбанк (Ба3, барқарор) каби асосий институтлар устидан назоратни сақлаб қолади.
2018 йилдан буён давлат банкларига 1,8 млрд долларга яқин капитал киритилди. 2024 йил охирига келиб Ўзбекистон банк сектори активлари 59,5 млрд долларни (ЯИМнинг 53 фоизи) ташкил этиши кутилмоқда. Бешта йирик банк бозорнинг 54 фоизини, давлат банклари эса жами активларнинг 65 фоизини назорат қилади. Сектор активларининг 62 фоизини қамраб олувчи 13 та тижорат банкининг индивидуал кредит лаёқатлилик рейтинглари (БCА) б1 дан саа1 гача бўлиб, ўртача тортилган рейтинг б2 ни ташкил қилади.
Мамлакат ялпи ички маҳсулотнинг 37 фоизини ташкил этувчи жами захиралари ва банк тизимининг шунча фоизга тенг бўлган жами кредитлари ҳукуматга иқтисодиёт ҳамда банк секторини қўллаб-қувватлаш учун катта имкониятлар яратмоқда.
Ўзбекистон иқтисодиёти Россия-Украина можароси билан боғлиқ геосиёсий хатарларни енгиб, барқарорликни намойиш этмоқда. Bankers.uz’нинг агентлик маълумотларига таяниб ёзишича, 2025-2026 йилларда ялпи ички маҳсулотнинг реал ўсиши 5,7 фоиз даражасида қолади, бу эса қарз олувчиларнинг тўлов қобилиятига ижобий таъсир қилади.
Изоҳ (0)