Ижтимоий тармоқларда янгиликлар оқимини кузатиш инсонда ҳақиқатни ёлғондан фарқлай олиш қобилиятини оширади. Бу ҳақда Nature Human Behaviour журналида чоп этилган тадқиқотда маълум қилинди. Олимларнинг таъкидлашича, бу кўникма кўп жиҳатдан фойдаланувчининг айнан қайси саҳифаларга обуна бўлишига боғлиқ.
Ўтказилган тажриба давомида олимлар Франция ва Германиядаги қарийб 3400 кишидан Instagram ва WhatsApp’даги маълум аккаунтларга обуна бўлишни сўрашди. Иштирокчилар икки гуруҳга бўлинди: биринчи гуруҳга ишончли ва текширилган манбалар, масалан, Франциянинг France Info телеканали ҳамда Германиянинг обрўли нашри Frankfurter Allgemeine Zeitung янгиликларини доимий кузатиш топширилди. Иккинчи гуруҳ эса кўнгилочар контент: пазандалик, кино ва шунга ўхшаш саҳифаларга обуна қилинди.
Тажриба икки ҳафта давом этди. Солиштириш учун иштирокчиларга тажриба олдидан ва кейин долзарб воқеалар юзасидан саволлар берилди. Шунингдек, уларга турли янгиликлар кўрсатилиб, қайси бири ҳақиқий ёки фейк эканлигини аниқлаш сўралди.
Натижада, ишончли манбалардан янгилик ўқиганлар ўз мамлакатида ва дунёда содир бўлаётган воқеалардан яхшироқ хабардор бўлиши исботланди. Энг муҳими, улар ёлғон хабарларни фарқлаш бўйича ҳам анча тажриба орттирди. Улар эътиборни жалб қилиш учун атайлаб шов-шув кўринишида ёзилган, аммо аслида ҳеч нарсани англатмайдиган хабарларга камроқ ишонадиган бўлди.
Ушбу гуруҳда, умуман олганда, оммавий ахборот воситалари ва журналистикага нисбатан ишонч ортгани қайд этилди. Янгиликларни ўқиганларнинг ярмидан кўпи тажриба тугагач ҳам ўқишни давом эттириш ниятида эканини билдирди. Бироқ бу ўзгариш иштирокчиларнинг сиёсий қарашлари ёки сиёсатга бўлган қизиқиш даражасига таъсир қилмади. Бу тадқиқот ижтимоий тармоқлардан тўғри фойдаланса бўлади, деган хулосани тасдиқлайди.
Статистик маълумотларга кўра, оддий интернет фойдаланувчиси ижтимоий тармоқларда ўртача кунига 2 соат 21 дақиқа вақт ўтказади. Бу эса инсон вақтининг қарийб 14 фоизини ташкил этади.
Изоҳ (0)