Falastinliklar Isroil bilan mojaroni hal qilish va AQSH rejasi bo‘yicha eksklavni tiklash doirasida G‘azo sektoriga qaytish huquqiga ega bo‘lmaydi. Bu haqda Amerika prezidenti Donald Tramp ma’lum qildi.
Yo‘q, bo‘lmaydi, chunki ularda ancha yaxshiroq uy-joy bo‘ladi, deb javob berdi Tramp falastinliklarning qaytish huquqi bo‘ladimi, degan savolga.
AQSH prezidenti falastinliklar uchun “doimiy yashash joyi qurilishi” haqida gapirayotganini tushuntirdi.
Tramp avvalroq Vashington G‘azoni o‘z nazoratiga olishga tayyorligini aytgan edi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Falastin aholisini boshqa hududlarga ko‘chirish, eksklavni vayron bo‘lgan binolardan tozalash va yangi ish o‘rinlari va uy-joy bilan ta’minlaydigan iqtisodiy rivojlanish markaziga aylantirish kerak.
G‘azo sektoridagi falastinliklarning hayoti “do‘zax” edi va ularning bu hududga qaytishi maqsadga muvofiq emas, deb hisoblaydi Tramp.
Siyosatchi g‘azoliklar uchun qo‘shni davlatlar taqdim etishi mumkin bo‘lgan muqobil joylashuv zonalarini yaratishni taklif qildi. Loyihani moliyalashtirishni, uning fikricha, mintaqaning boy davlatlari o‘z zimmasiga olishi kerak.
Xususan, Tramp Iordaniya va Misrga G‘azo aholisini qabul qilishni taklif qildi va gap “bir yarim millionta odam” haqida ketayotganini ta’kidladi. Mazkur taklifni ikkala davlat ham rad etdi.
HAMAS vakillari ham bunday qarorga qarshi chiqdi
G‘azo sektoridagi Falastin xalqi shunchaki o‘z yerida qolish uchun 15 oy davomida o‘lim va vayronagarchilikni boshdan kechirdi, dedi tashkilot siyosiy byurosi a’zosi Basem Naim The New York Times (NYT) gazetasiga bergan intervyusida.
Naimning qo‘shimcha qilishicha, “g‘azoliklar hatto ular yaxshi niyatda bo‘lsa ham va AQSH prezidenti Tramp taklif qilganidek, tiklanish niqobi ostida amalga oshirilsa ham hech qanday taklif yoki qarorni qabul qilmaydi”.
Arab davlatlari rahbarlari Amerika prezidentining taklifiga javoban AQSH davlat kotibiga maktub yo‘lladi. Unda ular falastinliklarni chiqarib yuborishga yo‘l qo‘yib bo‘lmasligini aytib, bunday qadamni nafaqat xalqaro huquqning buzilishi, balki mintaqaviy xavfsizlikka tahdid deb atadi.
Tramp, shuningdek, G‘azo sektorini sotib olib, uning ustidan nazorat o‘rnatishi va keyin arab davlatlari yordamida qayta tiklashi mumkinligini aytdi.
G‘azoni sotib olish va unga egalik qilishga qaror qildim. Qayta tiklash masalasiga kelsak, biz uni Yaqin Sharqdagi boshqa davlatlarga topshirishimiz mumkin, ular alohida qismlarni qayta qurishlari uchun yoki boshqalar bizning homiyligimiz ostida buni amalga oshirishi mumkin, dedi AQSH prezidenti.
Uning tushuntirishicha, AQSH HAMASning hududga qaytishiga yo‘l qo‘ymaslik uchun G‘azo sektorini o‘z nazoratida saqlab turishga majbur.
U yerga qaytadigan joy yo‘q. Bu joy butunlay buzib tashlanishi kerak. Qolgan qismlari ham buzib tashlanadi. Hammasi yo‘q qilinadi, dedi siyosatchi.
Tramp, shuningdek, ba’zi falastinlik qochqinlarni AQSHga kiritish imkoniyatiga ochiqligini, biroq bunday so‘rovlarni alohida ko‘rib chiqishini aytdi.
Izoh (0)