Канада бўйлаб 1 июнь куни 180 дан ортиқ ўрмон ёнғини аланга олди. Айрим ёнғинлар шунчалик қалин тутун ҳосил қилдики, уларни Ойдан ҳам узоқроқда жойлашган NASA сунъий йўлдоши бемалол кузата олди. Бу ҳақда NASА Earth Observatory хабар бермоқда.
Маълум қилинишича, NASА'нинг NОАА DSCОVR сунъий йўлдошидаги EPIS камераси ушбу тасвирни 2025 йил 31 майда олган. Қурилма Ер сиртидан 1,5 миллион километр узоқликда жойлашган бўлиб, бу Ой орбитасидан тахминан тўрт баравар узоқроқдир. Таққослаш учун, Ерни кузатувчи қутбий орбитал йўлдошларнинг аксарияти 1000 километрдан пастроқ баландликда айланади. Ўзининг узоқ нуқтасидан туриб, EPIS ҳар икки соатда камида бир марта Ернинг Қуёш ёритган томонини рангли тасвирга олади.
EPIS'нинг кенг қамровли кўриниши асосан Канаданинг Саскачеван ва Манитоба вилоятларида ёнаётган ёнғинларнинг тутунини акс эттиради. Тутун излари шимоли-шарққа Нунавут орқали Гренландия қирғоқларига ва жанубга Қўшма Штатлар бўйлаб чўзилган. Яна бир тутун ўчоғи Европа яқинида Атлантика океани устида кузатилмоқда.
Таъкидланишича, учта вилоятда ёнғинлар ўн минглаб одамларни эвакуация қилишга мажбур этган. Хабарларга кўра, Саскачевандан Манитобага ўтган катта ёнғин туфайли Флин-Флондан 5000 га яқин одам кўчирилган. Бу ёнғин, бошқа кўплаб ёнғинлар қатори, май ойи охирида Саскачеван ва Манитобада амалдорларни фавқулодда ҳолат эълон қилишга мажбур қилди.
Канададаги ёнғинлардан чиқаётган тутун соғлиқ билан боғлиқ хавотирларни келтириб чиқарди, чунки муаллақ заррачалар маҳаллий даражада ва АҚШнинг бир қанча штатларида ҳаво сифатини ёмонлаштирди. Мичиган штатида мансабдор шахслар 30 май куни ҳаво сифати ҳақида огоҳлантириш бериб, ҳавонинг таъсирчан гуруҳлар учун зарарли бўлиши мумкинлигини таъкидлашди. 2 июнь куни Миннесота ҳаво сифати ҳақида огоҳлантириш эълон қилди, чунки штатнинг шимоли-ғарбий қисмида заррачалар билан ифлосланиш барча одамлар учун хавфли даражага яқинлашганди.
Жет оқими тутунни янада жанубга тортди. Юқоридаги 31 май куни НОАА-21 сунъий йўлдошидаги VIIRS (Visible Infrared Imaging Radiometer Suite) ёрдамида олинган тасвирда тутун Флорида шимолигача етиб боргани кўринади. Ёнғинлардан узоқроқда жойлашган тутун таъсир этган штатларда ҳаво сифати асосан яхши ёки ўртача бўлди. Шундай бўлса-да, ҳавода баланд кўтарилган тутун осмонни тўқ сариқ рангга бўяб, баъзи ажойиб қуёш ботишларини келтириб чиқармоқда.
Канада идоралараро ўрмон ёнғинлари маркази томонидан 1 июнда эълон қилинган ҳисоботга кўра, йил бошидан буён Канадада 1586 та ёнғин 1 миллион гектардан ортиқ майдонни куйдириб юборган. Тарихан, Канадада ўрмон ёнғинлари мавсуми апрель ойининг охиридан августгача давом этади, бироқ ёнғинлар йилнинг исталган пайтида юз бериши мумкин.
2023 йилда Канадада 1025 та ўрмон ёнғинини қайд этилган, ёниб кетган ҳудудлар майдони 13 миллион гектарга етганди
Изоҳ (0)