• Профилга Кириш
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12653.48
    • RUB159.75
    • EUR14871.64
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +36°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Дунё Коинот

    Қуёш тизимининг чеккасида энг митти сайёрага номзод топилди

    Астрономлар Қуёш тизимининг ташқи қисмида, хусусан Нептун ортида, хусусиятлари бўйича митти сайёрага ўхшаш жисмни аниқлади. Бу ҳақда New Scientist нашри хабар берди.

    Фото: Tony Dunn

    Жисм 2017 OF201 белгисини олган ва унинг чўзилган орбитаси Oort булутининг ички қисмигача етиб боради. Бу эса тўққизинчи сайёранинг мавжудлигини шубҳа остига қўймоқда.

    Маълум қилинишича, 2025 йил ҳолатига кўра, астрономлар беш мингдан ортиқ транснептун деб аталадиган жисмларни аниқлаган. Булар Қуёшгача бўлган ўртача масофаси Нептунникидан (30,1 астрономик бирлик) каттароқ бўлган осмон жисмларидир. Уларнинг энг машҳур вакили 1930 йилда Койпер камарида кашф этилган Плутондир. Бу Нептун орбитасидан ташқаридаги кўплаб муз жисмлари жойлашган ҳудуд ҳисобланади.

    Принстондаги Истиқболли тадқиқотлар институти ходими Сихао Чен бошчилигидаги америкалик астрономлар жамоаси 2011 йилдан 2018 йилгача Чилида Виктор Бланко ва АҚШда “Канада—Франция—Гавайи” ердаги телескоплари ёрдамида олинган маълумотлар тўпламини қайта ишлаш жараёнида ёрқин доғ кўринишидаги ғалати ҳаракатланувчи жисмнинг 19 та тасвирини топган.

    “Кейинги таҳлиллар бу жисм катта эҳтимол билан митти сайёра эканини кўрсатди. Номзод 2017 OF201 белгисини олди. Унинг диаметри қарийб 700 километр бўлиб, Плутон диаметридан уч марта кичик. Бироқ Халқаро Астрономия иттифоқи томонидан 2006 йилда қабул қилинган таърифга кўра, митти сайёра деб ҳисоблаш учун шунинг ўзи етарлидир”, дейди тадқиқот муаллифлари.
    Чилида жойлашган Виктор Бланко ва АҚШдаги “Канада — Франция — Гавайи” ер усти телескоплари ёрдамида олинган 2017 OF201 нинг барча 19 та тасвири
    Фото: © Сиҳао Ченг, Жиахуан Ли, Эритас Янг

    2006 йилгача Плутон Қуёш тизимининг Тўққизинчи сайёраси деб ҳисобланган. Кейин эса ўлчамлари бўйича унга тенг келадиган бир нечта осмон жисмлари — Серера ва Эрида топилгач, астрономлар Плутонни бу мақомдан маҳрум қилиб, митти сайёралар тоифасига киритди.

    Транснептун жисмлари вақт ўтиши билан сайёралар шаклланган протопланетар дискнинг қолдиқлари деб тахмин қилинади. Назарий жиҳатдан, транснептун жисмлар Қуёш тизими ривожланишининг дастлабки босқичлари ҳақида маълумотга эга бўлиши мумкин. Бундан ташқари, уларнинг жойлашуви ва орбиталарини ўрганиш орқали астрономлар сайёраларнинг қадимги кўчиш изларини “ўқишлари” ва бизнинг тизимимиз ўз тарихининг бошида қандай кўринишда бўлгани ҳамда қандай ривожланганини тушунишлари мумкин.

    Таъкидланишича, экстремал транс-нептуний жисмлар (extreme trans-Neptunian object, ETNO) — чўзилган орбиталарга эга осмон жисмлари олимларда алоҳида қизиқиш уйғотмоқда. Уларнинг афелийлари узоқ даврли кометалар манбаи бўлган фаразий Oort булути чегараларигача етиб бориши мумкин.

    ETNO’ни кузатиш шуни кўрсатдики, уларнинг орбиталари кўпинча деярли бир хил параметрларга эга: улар чўзилган, эгилган ва бир йўналишда жойлашган. Бундай аномалия улкан жисм — Тўққизинчи сайёра ёки Х сайёра деб аталадиган кашф этилмаган сайёранинг тортишиш кучи таъсири билан изоҳланмоқда. Тахминларга кўра, у ўз тортишиш кучи билан ETNO орбиталарини маълум бир йўналишда “чўзиши”, шунингдек, уларнинг қиялигини ўзгартириши мумкин.

    Олимларнинг фикрига кўра, жисмнинг ғайриоддий орбитаси митти сайёрани Oort булутига улоқтирган гигант сайёра билан тўқнашув натижаси билан изоҳланади. Кейин эса қандайдир тортишиш ғалаёнлари уни ўша экстремал траектория бўйлаб Қуёшга яқинлаштирган. 2017 OF201 афелийда бўлганида, космик жисм галактикадаги бошқа юлдузлар билан Қуёш тизимидаги баъзи сайёралар билан (перигелийда бўлганида) ўзаро таъсир қилгани каби кучли таъсирлашиши мумкин.

    23 май, 17:45   Изоҳ (0)   2480
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #Қуёш тизими#сайёра#Нептун#Плутон#кичик сайёра#юлдузлар

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Қуёш тизимининг энг кекса сайёраси аниқланди

    14.06.2017, 01:52

    Инсон экотизимни қандай ўзгартирмоқда?

    02.07.2017, 16:21

    АҚШ 10 йил ичида коинотга 3 та янги телескоп олиб чиқишни режалаштирмоқда

    11.12.2017, 21:06

    Ҳаёт пайдо бўлиши ҳақидаги қотиб қолган тасаввурлар рад этилди

    06.06.2018, 07:47

    Фазодан бизга ким радиотўлқин узатади?

    19.06.2019, 19:32

    Геологлар йўқ бўлиб кетган эски сайёра қаъридан келиб қолган минерални топди

    10.09.2019, 08:38

    Одамзотнинг олам манзараси ҳақидаги тафаккур ва тасаввурлари тараққиёти

    30.12.2019, 16:10

    Қуёш тизимидаги ғалати сайёра. 13 март – Уран кашф қилинган кун

    13.03.2020, 08:59

    Уран сайёраси нега ўз ўқи атрофида «ёнбошлаб» айланади?

    25.03.2020, 16:04

    Марснинг энг батафсил онлайн 3D глобуси яратилди (фото)

    10.04.2023, 23:30

    Жаримадан тақиқларгача: Ривожланган давлатлар экологик муаммоларга қарши қандай курашмоқда?

    26.12.2023, 20:15

    АҚШ ва Россия ўртасидаги можаро цивилизациямизга якун ясайдими? Ядровий уруш Марказий Осиё учун қандай оқибатларга олиб келади?   

    07.12.2024, 19:49

    Ўзбекистон янги қуриладиган уйлар марказлаштирилган иситиш тизимига уланиб, электр плиталари билан жиҳозланади

    25 феврал, 09:30

    Ўзбекистонда газ учун иситиш мавсумида белгиланган базавий меъёр узайтирилди 

    1 март, 19:43

    Ўзбекистонда иссиқлик энергияси билан таъминлаш соҳаси тубдан янгиланади 

    15 март, 15:25

    Xiaomi жаҳон бозорида фотосурат санъатини янги чўққига олиб чиқувчи Xiaomi 15 сериясини тақдим этмоқда 

    19 март, 13:30

    1 апрел, 18:41

    1 апрел, 19:41

    Ўзбекистонда аҳолиси ижтимоий оғир 300 та маҳаллада кичик қувватли фотоэлектр станциялар ўрнатилади

    2 апрел, 13:31

    Тошкентда электромобиллар учун ултра-тез зарядлаш станцияси ишга туширилди

    9 апрел, 15:00

    BI Group Тошкент БИ Ботаника Саройи турар-жой мажмуасини белгиланган муддатдан олдин фойдаланишга топширди ва сифат ҳамда муддатга содиқлигини тасдиқлади

    13 май, 15:00

    Yandex Music ўзбек санъаткорларини қўллаб-қувватлаш учун УЧҚУН лойиҳасини тақдим этди

    16 апрел, 19:30

    Янги Note 50: метал ҳошияли, супер тезкор 90W зарядлаш, MagCharge симсиз заряд қурилмаси совға сифатида

    20 май, 15:00

    Ёшлар орасида энг кўп учраётган 5 хил саратон

    22 май, 19:40
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Суғурта соҳасидаги узоқ кутилган ислоҳотлар: манфаатлар қонун ҳимоясида 


    “Ўзбекинвест” суғурта компанияси 2025 йилнинг I ярим йиллиги якунларини эълон қилди


    Мирзо Улуғбек туманида жойлашган йирик кўчмас мулк аукционга қўйилди


    Mobiuz — 8 миллиондан ортиқ абонентлар танлови 



    Бизнес ва тадбиркорлик олий мактаби магистратура дастурларига қабул жараёнлари давом этаётганини маълум қилади


    Ўзбекистонда тиббий суғурта нима учун зарур: шифокор қараши ва Нео Insurance тажрибаси


    Вақт синовидан ўтган тармоқ: 33 йиллик фаолият, 12 миллион фойдаланувчи танлови ва мобил алоқанинг янги архитектураси


    Kia Sonet ва ADM Global: Ўзбекистон автомобиль кластерини маҳаллийлаштирилишига   қарийб 260 млн АҚШ доллари миқдорида сармоя


    Visa Kapitalbank билан Хитойга: WeChat Pay ва Alipay орқали нақд пулсиз тўловлар – эркин, осон ва хавфсиз



    Yandex Music’да жазирама кайфият учун махсус “Чилла” бўлими пайдо бўлди


    “Бизнесни ривожлантириш банки” БМТ Тараққиёт Дастури билан ҳамкорлик қилади


    ОКМКда янги сулфат кислота цехи қурилмоқда


    Навоий инновациялар университети 2 миллиард сўмлик грант дастурини эълон қилди 

     

    Тавсия этамиз

    Бир кечада оддий официантдан миллионерга айланган аёл: лотереядан ютилган 10 млн доллар машмашаси

    27 июл, 09:25
    Audio Icon

    Андижонча ҳотамтойлик: “Дунё садолари”га сарфланаётган миллиардлар ва шубҳали шартномалар

    24 июл, 21:25

    “Россия аллақачон катта оғалик мақомини йўқотиб бўлди”. Украина уруши постсовет ҳудудида нималарни ўзгартирди?

    24 июл, 15:15

    Нилдан Фрот дарёсигача: махфийликдан тобора реалликка айланиб бораётган “Катта Исроил” концепцияси

    22 июл, 12:22
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Камбағал оила аъзоси бўлган хотин-қизларга уй-жой таъмири учун 20,6 млн сўмгача пул ажратилади

    Ўзбекистон | 27 июл, 13:15

    UFC оn ABC 9. Богдан Гусков Никита Крилов устидан ишончли ғалабага эришди (видео)

    Спорт | 27 июл, 12:30

    “Трампнинг сабр косаси тўлмоқда” — АҚШ давлат котиби

    Дунё | 27 июл, 11:53

    Мўйноқдаги кондан ҳам газ сизиб чиқди (видео)

    Ўзбекистон | 27 июл, 11:38

    Ўзбекистоннинг айрим жойларида ҳафта бошида ёмғир ёғиши мумкин

    Ўзбекистон | 27 июл, 11:25

    Тошкентдаги 59 та объектда қурилиш ишлари бутунлай тўхтатилиб, электр таъминотидан узилди

    Ўзбекистон | 27 июл, 10:50
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.