Ҳаётни мураккаблаштирадиган ва энергияни тортиб оладиган 5 та одат

Ҳаётимизда бор кучимизни секин-аста, аммо аёвсиз сўриб оладиган бир қатор одатлар мавжуд. Энг ёмони, улар кўпинча фойдали, ҳатто кераклидек кўринади. Аммо қалбимизда чуқур илдиз отган бу иллатлар жисмоний ҳолатимизга бевосита таъсир қилади.

Социология фанлари номзоди ва коуч Александр Синютин бу борада шундай дейди:

“Бизнинг баъзи одатларимиз ҳаётни соддалаштиради, кучни тежайди. Аммо айрим одатлар бизни ичкаридан емиради. Буни англаш қийин, лекин жуда зарурдир”.

Қуйида сизга айнан шундай ички кучингизни ютиб юборадиган, аммо кўзга ташланмайдиган 5 та зарарли одат ҳақида сўзлаб берамиз.

1. Ўзингиздан доим норози бўлиш одати

Баъзилар ўзидан доим норозиликни ривожланиш учун йўл деб ўйлайди. Улар ҳар куни “бошқача инсон бўлишим керак эди” деган фикр билан уйғонади. Гўёки бу ўз устида ишлашдек кўринади. Аммо аслида бу ўзингизни инкор қилишдир. Биз ҳеч қачон куч билан ўзга кимса бўла олмаймиз.

Мисол: Кеч уйғонишни ёқтирадиган одам бор. У тонгда уйғониш “муваффақият калити” деб ўйлаб, ўзини тонгги “қуш”га айлантиришга уринади. Натижада эса чарчаган, ўзидан норози, унумдорлиги паст одам бўлиб қолади. Охири бу иш чарчоқ, руҳий тушкунлик ва ўзидан кўнгли қолиш билан тугайди.

Бошқа мисол: Агар ўша одам ўзининг кеч уйғонишини қабул қилса ва бунга мос ҳаёт тарзини танласа, масалан, кечки сменада ишласа, ҳамма нарсада ютади. Ўзини қабул қилиш кучни тежайди ва ижобий натижа беради.

Яъни, ўзингизни қабул қилмаслик, ички кураш, зўрлик билан “яхшироқ инсон”га айланишга уриниш чарчоққа, тушкунликка ва кучсизланишга олиб боради. Яхшиси, ўзингизни қандай бўлсангиз, шундай қабул қилинг.

2. Ҳаётга доим салбий нигоҳ билан қараш одати

Салбий фикрлар онгни доимий тангликда ушлаб туради. Бундай одамга энг содда кун ҳам оғир туюлади, натижада у тез чарчайди ва доимий руҳий тушкунликка тушади. Бундай одам атрофдагилар билан муносабатларни тез бузади, чунки ҳеч ким доим салбий гапирадиган, шубҳали қарайдиган одам билан дўст бўлишни истамайди. Ташқи дунё бундай инсонни аста-секин четга чиқариб қўяди.

Ҳаётда рўй бераётган қувончли воқеалар — туғилган бола, олинган мукофот, илиқ баҳор бундай одамга чинакам завқ бермайди.

Тавсия:

• Тонгни шукр билан бошланг. Ҳар куни камида битта яхшиликни сезиш — қалбдаги қоронғиликни ёритади;
• Салбий одамлардан узоқроқ юринг. Доимий шикоят юқумли одат;
• Ўтмишни қўйиб юборинг. Ҳар доим хавф кутиш эски оғриқларнинг акс-садосидир. Кечириш озодлик демак.
• Ижобийлик бу сохта қувонч эмас, балки энг оғир кунларда ҳам ёруғликни кўра олиш маҳорати. Қоронғиликка кўзни ўргатган бўлсангиз ҳам, ёруғликни қайта кўришга ҳаққингиз бор.

3. Доим баҳслашиш одати

Баъзи одамлар ўз фикрини билдириш, “ҳақиқатни” айтиш уларнинг вазифаси деб ҳисоблайди. Улар ҳар жойда баҳслашади. Аммо кўпинча бу на ҳақиқатни очиб беради, на фойдали бўлади. Аксинча, ўзига ҳам, бошқаларга ҳам асабийлик, салбий туйғулар олиб келади. Бу турдаги одамлар доим қарама-қаршилик ҳолатида бўлишади, энергия йўқотадилар. Баҳслар жанжалга айланиб кетади, ички куч эса беҳуда сарфланади.

4. Доим атрофдагиларни танқид қилиш одати

Кимнингдир кийими, фикри, юриш-туриши ёқмаяптими? Демак, сиз яна бир энергия емирувчи одат томон кетяпсиз. Танқид бу инсонни “бошқача” кўришга мажбур қиладиган туйғудир. Аммо кўпинча бундай танқидни айтувчи одам ўзидан ҳам норози бўлади.

Ҳаётда барчамиз бирор нарсани ўрганмоқдамиз. Ҳар кимнинг ҳаёт йўли, тажрибаси бошқача. Танқид ўрнига атрофдагиларни тушунишга уриниб кўринг. Шунда қалбингизда ғам эмас, қувват ортади.

5. Ҳар доим ўз фикрида туриб олиш одати

“Мен доим ҳақман!” фикри билан яшайдиганлар кўп. Албатта, ҳақиқат ва адолатни ҳимоя қилиш зарур. Аммо агар бу қатъийлик сизни муроса қилишдан, қулайликдан, енгилликдан маҳрум қилаётган бўлса, демак, сиз ўзингизга қарши ишлаяпсиз.

Баъзида ён бериш орқали ғалаба қозониш мумкин. Доим ҳақ бўлиш эмас, бахтли бўлиш муҳимроқ. Фикрингизда туриш ўрнига, вазиятга қараб ҳаракат қилиш ҳаётингизни енгиллаштиради ва ортиқча стрессдан халос этади.

Кучингизни нималарга сарфлаяпсиз?

Кундалик чарчоқ, ички тушкунлик, “ҳеч нарсага кучим етмаяпти” деган ҳолат кўпинча юқоридаги одатлардан келиб чиқади. Ўзингизни кузатиб кўринг, агар ушбу одатларнинг ҳеч бўлмаганда биттасини ўзингизда топсангиз, бу сиз учун огоҳлантириш белгисидир. Улардан халос бўлинг, шунда ҳаётингиз енгиллашади, танангиз эса кучга тўлиб, тинчроқ яшай бошлайсиз.