Одатда бир кишининг кунига ўртача 80-100 тагача соч тўкилади. Бу миқдор сочнинг зичлигига ҳеч қандай таъсир қилмайди. Аммо бу кўрсаткич сезиларли даражада ошганда, сабабини аниқлаш учун шифокорга учраш керак. Ҳаддан ортиқ соч тўкилиши витамин етишмовчилиги ёки хавфли касалликлар ривожланишининг аломати бўлиши мумкин. Шунингдек, организмдаги ўзгаришлардан келиб чиқадиган мавсумий соч тўкилиши тушунчаси ҳам мавжуд.
Мавсумий соч тўкилишининг ички сурункали касалликларга боғлиқлиги йўқ эмас. Аввало, бу об-ҳаво шароити ўзгарадиган вақтлар орасидаги ўтиш даври учун хосдир, шунингдек, асабийлик, стресс ва иммунитетнинг пасайиши ҳам таъсир кўрсатадиган омиллардан биридир. Давом этган совуқ иқлим шароитида организм заифлашади, кўплаб дори-дармонларни қабул қилишга тўғри келади, бу эса соч тўкилишига сабаб бўлади.
Мавсумий соч тўкилиши нима?
Кунига 100 тадан ортиқ соч тўкилмайди, лекин маълум вақт оралиғида сочда телоген фоизининг кўпайиши ва бир мунча вақт ўтгач нормал ҳолатга қайтиши мумкин. Бу кўпинча фасллар алмашинуви билан боғлиқ бўлган даврларда, масалан, баҳорда содир бўлади ва 2 ойдан ошмайди.
Соч тўкилиши ортиб бораётган бўлса-да, бу одатий соч ҳажмига таъсир қилмайди. Тақир доғлар ҳосил бўлмайди ва сочларнинг зичлиги бир хил бўлиб қолади. Иммунитет механизмлари билан боғлиқ алопецияда эса барча соч толалари тўкилиб кетиши кузатилади.
Мавсумий соч тўкилиши вақтида соч толалари ингичкалашади, синади ва мўртлашади, бу ҳолат, айниқса, илдизларда яққол намоён бўлади.
Мавсумий соч тўкилиши сабаблари
- Ўзгарувчан об-ҳаво шароити — совуқ, юқори ҳарорат ва кўп миқдордаги ултрабинафша нурлари соч фолликулаларига ниҳоятда салбий таъсир қилади;
- Авитаминоз — айниқса, организмда темир етишмаслиги;
- Иммунитетнинг пасайиши — организм ўзининг барча кучларини мудофаага ташлайди ва бу ҳолда сочлар охирги навбатда озуқа олади;
- Тез-тез шамоллаш ва сурункали касалликларнинг кучайиши — баъзи дориларни ичиш сочларнинг ҳаддан ортиқ кўп тўкилишига олиб келади, масалан, ичга қабул қилинган герпесга қарши препаратлар шундай ишлайди.
Бу омилларнинг барчасига организмдаги протеин етишмаслиги ва гормонал муаммоларни қўшишингиз мумкин.
Мавсумий соч тўкилиши билан қандай курашиш керак?
Албатта, организмнинг ўз-ўзидан курашиши ва ҳамма нарса аста-секин нормал ҳолатга қайтиши эҳтимоли бор, аммо тикланиш жараёнини тезлаштириш учун унга ёрдам берган яхшироқдир. Айниқса, соч тўкилиши сезиларли бўлган ҳолларда.
Аввало, соч тўкилишининг аниқ сабабини аниқлаш учун трихолог билан боғланишингиз ва организмдаги витамин ва минераллар миқдори учун тестларни ўтказишингиз керак. Анализ натижаларига кўра, шифокор таомномани тузатиш ёрдамида даволаниш мумкинми ёки витамин препаратларини қўшимча истеъмол қилиш зарурлигини ҳал қилади.
Овқатланиш ва турмуш тарзи
Кўп ҳолларда соч тўкилишининг сабаби танадаги темир, биотин, B, А ва D витаминлари етишмаслигидир. Бунда сочлар жилосини йўқотади ва толалари ингичкалашади.
Витамин етишмаслигини тўлдириш учун мунтазам равишда донли маҳсулотлар, турли хил ёнғоқлар, денгиз балиқларининг ёғли навлари, зайтун мойи, шунингдек, мавсумга қараб сабзавот ва меваларни истеъмол қилишингиз керак. Темирнинг асосий етказиб берувчилари:
- Гўшт
- Гречка
- Брокколи
- Жигар
- Дуккаклилар
- Исмалоқ каби озиқ-овқат маҳсулотларидир.
Кун тартибини нормаллаштириш, танадаги қон айланишини оширадиган, шу билан соч фолликулаларининг озиқланишини яхшилайдиган мунтазам ўртача жисмоний фаолият бир хил даражада муҳимдир.
Муолажалар ва уй шароитида парвариш қилиш
Сочни уй шароитида парвариш қилиш сифатида ўз-ўзини массаж қилиш тавсия этилиши мумкин. Терининг стимуляцияси шу жойга қон оқимини яхшилайди, шунинг учун соч фолликулалари кўпроқ озиқ моддалар олади. Шунингдек, маҳаллий таъсирга эга ниқоблардан, масалан, пиёз суви, хантал ва қалампир дамламасини қўшиб фойдаланса бўлади. Лекин кўзларингизга зарар бермаслик учун ниҳоятда эҳтиёт бўлиш зарур.
Косметик муолажалар ҳам керакли таъсир механизмига эга: бош терисини тозалаш, плазма терапияси ва мезотерапия каби. Бутунлай тўкилиб кетган сочни қайта тиклаш ва даволаш учун плазмолифтинг самарали натижа кўрсатади.
Соч тўкилишининг олдини олишда турли хил профессионал ниқоблар, лосьонлар ва ампулалар кенг тарқалган. Уларни танлашда нималарга эътибор бериш керак:
- Агар улар лаборатория томонидан тасдиқланган самарадорлик билан ўсиш стимуляторларини ўз ичига олса, ёмон эмас, масалан, аминексил, стемоксидин ва бошқалар.
- Соч учун ниқоблар таркиби ялпиз ва қизил қалампир каби қон айланишини кучайтирувчи компонентларни ўз ичига олган бўлиши керак.
- Ўсимлик илдиз ҳужайралари соч парваришида яхши ишлайди. Соч ўсишини тиклаш учун настарин ва олма ҳужайралари ишлатилади.
- Парвариш воситаларида биотин, шунингдек, соч фолликулалари учун қўшимча озиқланиш манбаи бўлган омега ёғ кислоталари бўлиши зарур.
- Никотин кислотаси ёки витамин PP сочнинг тез ўсишига ёрдам беради.
Бундай воситалардан фойдаланиш усули ва давомийлиги дорилар ҳақидаги изоҳларда баён этилган бўлади, шунинг учун кўрсатмаларни диққат билан ўқиб чиқиш лозим.
Мавсумдан ташқари соч тўкилишини минималлаштириш учун тартиб билан овқатланиш, асаб тизимининг хавфсизлигига эътибор қаратиш, фаол турмуш тарзини олиб бориш ва вақтида малакали тиббий ёрдам олишингиз тавсия этилади. Шундан кейин сочлар ҳар доим қалин ва сержило бўлади.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)