Агар соч эркаклик гормони даражасининг кўпайиши туфайли сийраклашса, ушбу муаммони бартараф этишда табиий маҳсулотлар ёрдам беради, деб ёзади «Новий очаг».
Нима учун сочлар тўкилади?
Кўпинча эркакларда ҳам, аёлларда ҳам сочлар андрогенлар таъсирида сийраклаша бошлайди. Бунинг асосий айбдори дигидротестостерон (ДГТ) деб аталадиган гормондир. Организм табиий равишда бу моддани 5-алфа редуктаза ферменти ёрдамида тестостерондан ишлаб чиқаради.
Олимларнинг фикрига кўра, ушбу ферментни махсус парҳез билан тўхтатиш тестостерон ДГТ ишлаб чиқаришни камайтиришга ёрдам беради ва шу билан сочларни тўкилишидан ҳимоя қилади.
Қуйидаги табиий маҳсулотлар соч тўкилишининг олдини олади:
Кўк чой
Кўк чой дунёдаги энг машҳур ичимликлардан биридир. Чой бутасининг барглари кўк чой ишлаб чиқариш учун буғланганлиги сабабли, ичимлик ўзининг фойдали табиий бирикмаларини кўпроқ сақлайди. Улар орасида вазн йўқотиш, юрак ва мия саломатлигини яхшилашга ёрдам берадиган эпигаллокатехин галлат (EGCG) бор. Яхши хабар шундаки, бу фойдали бирикма соч фолликулаларини ДГТ нинг зарарли таъсиридан ҳам ҳимоя қилади.
Кокос ёғи
Кокос ёғи ошхонада ҳам, косметикада ҳам кенг қўлланилади. У триглицеридлардан ёғнинг юқори фоизини ўз ичига олади, уларнинг аксарияти лаурик кислота шаклида бўлади. Олимлар бу ёғ кислотаси ДГТ ишлаб чиқаришни тўхтатишини исботлади.
Пиёз
Пиёз ўзининг аччиқлиги ва таъми учун кўплаб таомларда фаол ишлатилади. Унинг калорияси паст, аммо кварсетин каби антиоксидантларнинг юқори таркибига эга. Кварцэтин 5-алфа редуктаза ферменти таъсирини тўхтатиш ва оксидловчи стрессни камайтириш орқали тестостерон ДГТ ишлаб чиқаришни бартараф этади.
Зарчава
Зарчава — таомларда кенг қўлланиладиган ушбу зиравор парҳез қўшимчаси сифатида ҳам машҳур. Олимлар зарчава яллиғланишни камайтириш, артрит оғриғини камайтириш, қондаги холестерин даражасини меъёрлаштириш ва жисмоний машқлардан тикланишга ёрдам беришда ажойиб маҳсулот эканини исботлади.
Зарчаванинг соғлиқ учун фойдалари куркуминоид оиласининг фаол бирикмаси бўлган куркуминдан келиб чиқади. Тадқиқотлар шуни кўрсатдики, куркумин 5-алфа редуктаза ферменти таъсирини тўхтатиш орқали ДГТ даражасини пасайтиради.
Қовоқ уруғлари
Қовоқ — кузнинг ҳақиқий рамзи, кечки овқат ва сабзавотли шўрваларга қўшилади. Қовоқ таркибида темир, рух, магний ва антиоксидантларга бой юзлаб соғлом уруғлар мавжуд. Маълум бўлишича, қовоқ уруғи ёғи эркакларда соч ўсишига ёрдам беради.
Олти ойлик тадқиқот давомида пешонасида соч тўкилиши юзага келган 76 нафар эркак ўрганилди. Кунига 400 мг қовоқ уруғи ёғи қўшимчасини қабул қилганларда соч ўсиши тезлашди. Бироқ гуруҳлар ўртасида соч қалинлигида сезиларли фарқлар кузатилмади.
Махсус ферментнинг тўхтатиши тестостерон дигидротестостерон ишлаб чиқаришга таъсир қилади, яъни соч ўсишига ҳеч нарса тўсқинлик қилмайди. Тадқиқот иштирокчилари қабул қилган қўшимчада бошқа фаол моддалар ҳам бор бўлиб, шунинг учун олимлар бунинг ҳаммаси қовоқ уруғи ёғи туфайлими ёки йўқлигини тўлиқ ишонч билан айта олмайди.
Ловия
Ловия (edamame) — кўпинча гарнир ёки газак сифатида истеъмол қилинади. Оқсил ва клетчаткага бой бўлишидан ташқари, ловия изофлавонларга, ДГТ даражасини пасайтирадиган фойдали ўсимлик бирикмаларига бой. Олиб борилган кўпгина тадқиқотлар натижасида маълум бўлдики, ловияни рационга киритиш соч ўсишини рағбатлантиради.
Соч тўкилишини яна қандай даволаш мумкин?
Сочлар турли сабабларга кўра тўкилиши мумкин ва ДГТ даражасининг ошиши бор-йўғи сабаблардан бири холос. Агар соч меъёридан ортиқ тўкилиши кузатилса, трихолог билан боғланиб, текширувлардан ўтиш лозим.
Натижаларга қараб, шифокор қон томирларини кенгайтириш ёки 5-алфа редуктазани тўхтатиш учун препаратлар буюриши мумкин. Шифокор рецептисиз дори-дармонлар қабул қилиш мумкин эмас, улар ножўя таъсир кўрсатиши мумкин.
Соч озуқа моддаларининг етишмаслиги туфайли сийраклашса, витаминлар ёрдам беради. Мисол учун, Швейцарияда ўтказилган тадқиқот шуни кўрсатдики, соч тўкилишидан азият чекадиган аёлларнинг 38 фоизида биотин етишмайди. Сочга мос келадиган бошқа озиқ моддалар оқсил, рух, темир ва C ва А витаминларини ўз ичига олиши мумкин.
Изоҳ (0)