Буюк Британиянинг Ньюкасл университети 1912 йилда рўй берган энг йирик трансатлантик “Титаник” кемаси ҳалокати ҳақидаги янги маълумотларни эълон қилди. Университетнинг кемасозлик кафедраси доценти Саймон Бенсон ABC телеканалига 113 йил олдинги ҳалокат тафсилотларини очиқлаган.
Профессор “Титаник” қолдиқларининг ҳозирга қадар энг батафсил 3D сканерлаш жараёни ҳақида маълумот бераркан, бу орқали Ньюкасл олимлари кеманинг айсберг билан тўқнашган аниқ вақтини аниқлашга муваффақ бўлганини таъкидлаган.
“Биз ушбу симуляциялар ёрдамида Титаникнинг айсберг билан тўқнашиши учун кетган вақт 6,3 сония эканлигини аниқладик”, деди Бенсон.
11 апрель куни намойиш этилган National Geographic’нинг “Титаник: рақамли тирилиш” номли янги ҳужжатли фильми вайроналарнинг ҳозиргача яратилган энг батафсил рақамли реконструкциясини тақдим этади. Бу эса тадқиқотчиларга ҳалокат ҳақидаги мавжуд назарияларни қайта кўриб чиқиш имконини беради.
Деярли икки йил давомида амалга оширилган инновацион лойиҳада 715 000 та рақамли тасвир олиш учун илғор сув ости сканерлаш технологиясидан фойдаланилган. Сўнгра бу тасвирлар “Титаник”нинг тўлиқ миқёсли рақамли нусхасига айлантирилди, бу нусхада ҳатто алоҳида михларгача аниқ акс эттирилган.
Энг муҳим натижалар орасида рақамли модел биринчи ёрдамчи Уилям Мердокнинг номини бутунлай оқлаши мумкин бўлган янги далилларни аниқлади.
Тарихий маълумотларга кўра, Мердок инқироз пайтида ўз лавозимини тарк этган, деб тахмин қилинган. Бироқ қутқарув қайиғи шлюпбалкасининг вайроналар орасидаги аниқ жойлашуви иккинчи ёрдамчи Чарльз Лайтоллернинг кўрсатмаларини тасдиқлайди: Мердок денгиз томонидан олиб кетилганда қутқарув қайиғини туширишга фаол тайёргарлик кўраётган эди.
Лойиҳада иштирок этган экспертларнинг таъкидлашича, “Титаник”нинг сўнгги манзилгоҳини рақамли харитага тушириш денгиз археологиясида катта ютуқ ҳисобланади.
“Биз эришган аниқлик даражаси бизга вайроналарни худди кеманинг ўзида юргандек текшириш имконини беради”, дейди тадқиқотчилар.
2022 йилда испаниялик олимлар 2050 йилга келиб “Титаник” қолдиқлари бутунлай йўқ бўлиб кетишини башорат қилган эди. Бунинг сабаби уларнинг аҳволи сув остидаги Halomonas titanicae бактериялари таъсирида тез суръатларда ёмонлашиб бораётганидир.
Изоҳ (0)