Buyuk Britaniyaning Nyukasl universiteti 1912-yilda ro‘y bergan eng yirik transatlantik “Titanik” kemasi halokati haqidagi yangi ma’lumotlarni e’lon qildi. Universitetning kemasozlik kafedrasi dotsenti Saymon Benson ABC telekanaliga 113 yil oldingi halokat tafsilotlarini ochiqlagan.
Professor “Titanik” qoldiqlarining hozirga qadar eng batafsil 3D skanerlash jarayoni haqida ma’lumot berarkan, bu orqali Nyukasl olimlari kemaning aysberg bilan to‘qnashgan aniq vaqtini aniqlashga muvaffaq bo‘lganini ta’kidlagan.
“Biz ushbu simulyatsiyalar yordamida Titanikning aysberg bilan to‘qnashishi uchun ketgan vaqt 6,3 soniya ekanligini aniqladik”, dedi Benson.
11-aprel kuni namoyish etilgan National Geographic’ning “Titanik: raqamli tirilish” nomli yangi hujjatli filmi vayronalarning hozirgacha yaratilgan eng batafsil raqamli rekonstruksiyasini taqdim etadi. Bu esa tadqiqotchilarga halokat haqidagi mavjud nazariyalarni qayta ko‘rib chiqish imkonini beradi.
Deyarli ikki yil davomida amalga oshirilgan innovatsion loyihada 715 000 ta raqamli tasvir olish uchun ilg‘or suv osti skanerlash texnologiyasidan foydalanilgan. So‘ngra bu tasvirlar “Titanik”ning to‘liq miqyosli raqamli nusxasiga aylantirildi, bu nusxada hatto alohida mixlargacha aniq aks ettirilgan.
Eng muhim natijalar orasida raqamli model birinchi yordamchi Uilyam Merdokning nomini butunlay oqlashi mumkin bo‘lgan yangi dalillarni aniqladi.
Tarixiy ma’lumotlarga ko‘ra, Merdok inqiroz paytida o‘z lavozimini tark etgan, deb taxmin qilingan. Biroq qutqaruv qayig‘i shlyupbalkasining vayronalar orasidagi aniq joylashuvi ikkinchi yordamchi Charlz Laytollerning ko‘rsatmalarini tasdiqlaydi: Merdok dengiz tomonidan olib ketilganda qutqaruv qayig‘ini tushirishga faol tayyorgarlik ko‘rayotgan edi.
Loyihada ishtirok etgan ekspertlarning ta’kidlashicha, “Titanik”ning so‘nggi manzilgohini raqamli xaritaga tushirish dengiz arxeologiyasida katta yutuq hisoblanadi.
“Biz erishgan aniqlik darajasi bizga vayronalarni xuddi kemaning o‘zida yurgandek tekshirish imkonini beradi”, deydi tadqiqotchilar.
2022-yilda ispaniyalik olimlar 2050-yilga kelib “Titanik” qoldiqlari butunlay yo‘q bo‘lib ketishini bashorat qilgan edi. Buning sababi ularning ahvoli suv ostidagi Halomonas titanicae bakteriyalari ta’sirida tez sur’atlarda yomonlashib borayotganidir.
Izoh (0)