• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +30°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Дунё

    Ҳаво ифлосланишининг болалар ривожланишига хавфи аниқланди

    Барселонадаги Глобал саломатлик институти олимлари болаликда ифлосланган ҳавога дуч келиш миянинг асосий қисмлари орасидаги алоқаларни заифлаштиришини аниқладилар. Тадқиқот натижалари Environment International (EI) журналида эълон қилинди.

    Фото: Google Images

    3600 дан ортиқ болалар маълумотларини таҳлил қилиш шуни кўрсатдики, ҳавонинг юқори даражадаги ифлосланганлиги миянинг пўстлоқ ва пўстлоқ ости тузилмалари орасидаги функсионал алоқанинг бузилиши билан боғлиқ экан. Бу соҳалар когнитив функциялар, ҳаракат ва ҳиссиётларни бошқариш учун масъулдир.

    Болаларда қаттиқ заррачалар (ПМ2.5, ПМ10) ва азот оксидлари (НО₂, NOx) каби ифлослантирувчи моддаларнинг таъсир даражаси ўлчанди. Сўнгра 10 ва 14 ёшларида тинч ҳолатда уларнинг мия фаолияти баҳоланди. 

    Маълум бўлдики, болалар туғилгандан уч ёшгача учраган ифлосланиш бодомсимон тана (ҳиссиётлар учун жавобгар) ва эътибор ҳамда ҳаракатни бошқарадиган соҳалар орасидаги боғлиқликни пасайтиради.

    Тадқиқотнинг етакчи муаллифи Моника Гуксенснинг айтишича, бу ўзгаришлар ўсмирлик даврида ҳам сақланиб қолади. Бу эса нейрон тармоқлари ривожланишидаги узоқ муддатли бузилишлардан дарак бериши мумкин.

    Бундан ташқари, олимлар ҳомиладорлик пайтида ифлослантирувчи моддаларга дуч келиш саккиз ёшли болаларда хотира учун масъул бўлган гиппокамп ҳажмининг камайиши билан боғлиқлигини аниқладилар. Бироқ, кейинги йилларда компенсатор ўсиш кузатилди. Бу миянинг мослашувчанлигидан далолат бериши мумкин.

    Тадқиқотчилар ҳаво ифлосланишини камайтириш, айниқса шаҳарларда, унинг болалар ривожланишига таъсирини минималлаштириш учун чоралар кўриш зарурлигини таъкидламоқдалар.

    “Бизнинг натижаларимиз ҳаво ифлосланиши мия фаолиятига узоқ муддатли таъсир кўрсатиши мумкинлигини тасдиқлайди. Бу қатъий экологик стандартлар фойдасига яна бир далилдир”, дея хулоса қилди тадқиқот ҳаммуаллифи Мишел Кустерс.

    Илгари олимлар ётоқда смартфондан фойдаланиш уйқу сифатига қандай таъсир қилишини аниқлаган эдилар.

    1 апрел, 22:05   Изоҳ (0)   1194
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #илм#фан#ҳаво#ифлосланиш

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Радиацияни жуда хатарли деб ҳисоблашади. Аслида ҳам шундайми?

    15.08.2019, 16:10

    Карантин вақтида дунё шаҳарларида шовқин даражаси 90 фоизга камайди

    04.07.2020, 09:26

    Ер юзидаги миллионлаб инсонлар ўлимига нима сабаб бўлаётгани маълум қилинди

    24.09.2020, 12:22

    "Ўзбекистон иқлим ўзгаришига қарши кураш бўйича умумбашарий ғояларга доимо содиқдир" – Шавкат Мирзиёев

    01.12.2023, 16:46

    Сўзга айланган савдо белгилари – ғаройиб кечмишга эга 10 та сўз

    03.01.2024, 09:55

    “Қиш илиқ келгани инсонлар саломатлиги ва экинлар учун жиддий хавф туғдиради” — иқлимшунос

    04.01.2024, 19:17

    Қиш илиқ келгани сабаб мевали дарахт ва сабзавотлар “уйғонмоқда”. Ҳаво совиса, экинлар ҳосилсиз қолиши мумкин 

    09.01.2024, 15:25

    АҚШ мустақиллигига 248 йил тўлди: икки уммон мамлакати қандай тараққиёт йўлини бошдан кечирган?

    04.07.2024, 17:40

    “Атом бомбасининг чўқинтирган отаси” — СССРдаги атом лойиҳаси раҳбари Курчатов тақдири

    10.08.2024, 19:31

    Навкардан мергангача: томирида мўғул қони оққан сўзлар  

    24.10.2024, 21:10

    Сирдарё вилояти ҳокими этиб тайинланган Турдимов, Ўзбекистон МТЖ бош мураббийлигидан кетган Катанец, Тошкентда рағбатлантирилиши кутилаётган миллий либосда юрганла...

    22 январ, 23:14

    “Териси алмаштирилган негрлар”: нега америкаликлар ирландларни хўрлашган?

    8 феврал, 19:50

    Ҳаво ҳарорати “минус”га тушиб кетиши мумкин. Совуқда дарахт ва озуқа экинларни асраб қолиш учун нима қилиш керак?

    26 феврал, 20:56

    Париждаги Фахрийлар уйида Шавкат Мирзиёевни расмий кутиб олиш маросими бўлиб ўтди (фото)

    12 март, 20:59

    Қўрқув, тўдага қўшилган амалдор шоирлар ва Ислом Каримов билан муносабати ҳақида. Хуршид Даврон билан катта интервью 

    15 март, 13:12

    Аҳоли ва бизнесда коммунал тўловлар қимматлашишидан хавотир кучайган — Марказий банк

    20 март, 13:13

    Шавкат Мирзиёев Ўзбекистон халқини Наврўз умумхалқ байрами билан табриклади

    21 март, 10:36

    Наврўз – Янги Ўзбекистонда бирдамлик ва тараққиёт рамзи 

    21 март, 10:14

    Шавкат Мирзиёев Имом Бухорий мақбарасини зиёрат қилди. Қуръон тиловат этилиб, дуо ўқилди (фото)

    22 март, 16:20

    Ғарбий Европа ҳудудидан биринчи космик ракетанинг учирилиши ноқулай об-ҳаво туфайли бекор қилинди

    24 март, 20:45

    Шавкат Мирзиёев “Кўксарой”да ўтказилган ифторлик маросимида нутқ сўзлади

    25 март, 18:56

    Шавкат Мирзиёев кенг жамоатчилик билан биргаликда ифторлик маросимида иштирок этди (фото)

    25 март, 21:34

    Президент иштирок этган ифторлик маросими, Андижондаги зилзила, демонтаж қилинадиган банкоматлар: 25 мартнинг энг муҳим хабарлари

    25 март, 23:00

    Дунёда илк бор биринчи тиббий ёрдам кўрсатувчи робот тақдим этилди

    28 март, 11:35

    Шавкат Мирзиёев Ўзбекистон халқига Рамазон ҳайити табригини йўллади

    29 март, 21:11

    Ўзбек олимларининг навбатдаги ғалабаси

    30 март, 19:25

    Қуёшда бешта кучли чақнаш содир бўлди

    31 март, 17:10

    Мисрда 3600 йил аввал ҳукмронлик қилган подшоҳнинг қабри топилди

    31 март, 23:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


     ADM Jizzakh Жиззахда жойлашган 5-ихтисослаштирилган муассаса тарбияланувчилари эҳтиёжи учун автобус тақдим қилди


    UZTELECOM "Мурувват" тарифини тақдим этади: Атиги 25 000 сўм эвазига ғамхўрлик ва эътибор билан бойитилган алоқа


    Kapitalbank ва Visa Ўзбекистон терма жамоасининг ЖЧ-2026 саралаш ўйинини БААда тантанали равишда очишди


     Coca-Cola жамғармаси ва Глобал атроф-муҳит ва технологиялар жамғармаси (ГЕТФ) “Айланма иқтисодиёт келажаги учун ҳамкорлик битими (PACТ)” ни эълон қилганлиги ҳақида маълум қилди


    Янги уфқлар: Centrum Air ҳафтасига икки марта Тошкентдан Бишкекка парвозларни амалга оширади


    Тошкентда халқаро финтех-ҳодиса — Visa Cashлесс Форум 2025 бўлиб ўтди 


    Mobiuz "Меҳрибон" имтиёзли тариф режасини тақдим этди


    Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари Европага йўл олмоқда


    Tenge Bank Tenge24 иловасида янги рақамли автокредитини эълон қилди


    Навоий инновациялар университети — келажагингизни кафолатлайдиган замонавий таълим маскани! 


    AVO'дан янги омонат: йиллик 25% гача — 6 ойда орзуингизни амалга оширинг


    Sello Ecosystem Фарғона, Андижон ва Наманганда Sello Summer Fest ёрқин фестивалини ўтказди


    UCMG Амстердамда бўлиб ўтаётган Мoney 20/20 Europе халқаро финтеч кўргазмасида Ўзбекистон номидан иштирок этади


    Замонавий Haval Jolion энди 0% муддатли тўлов шартида 


    Сув — бебаҳо неъмат: Агробанкдан фермерлар учун янги методик тўплам

     

    Тавсия этамиз

    Чумчуқларга ем бўлган бургутлар. “Ўргимчак тўри” операцияси Россия учун қанчага тушади?

    4 июн, 18:49
    Audio Icon

    Қуриб қолган кўчатлар, миллионлар шамолга учдими?

    4 июн, 15:03

    Фелдмаршалга алмаштирилмаган Сталиннинг зурриёти — “доҳий” нега ўғлини урушга юборган эди?

    3 июн, 21:10

    Кўзи ўткир, қулоғи сезгир темир қушчалар. Разведкачи дронларнинг “катта акалари”

    3 июн, 20:40
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Украиналик болалар дам олиш ва реабилитация учун Тошкентга келди (фото)

    Ўзбекистон | 6 июн, 17:46

    Япониядаги “EXPO-2025” кўргазмасидаги сувда бактериялар аниқланди

    Дунё | 6 июн, 16:58

    Исроил узоқ танаффусдан сўнг Байрут ҳудудига зарба берди

    Дунё | 6 июн, 16:00

    Ўзбекистон миллий терма жамоаси аъзолари ва мураббийларини мукофотлаш тўғрисидаги президент фармони эълон қилинди

    Ўзбекистон | 6 июн, 15:25

    Муҳаббат ва нафрат ораси бир қадам. “Ёлғончи” Трамп ва “телба” Маск ўртасидаги можаро ижтимоий тармоқларни портлатди

    Дунё | 6 июн, 14:00

    Жаҳон чемпионати йўлланмасига эга чиққан Ўзбекистон терма жамоаси аъзоларига машина совға қилинади

    Спорт | 6 июн, 13:54

    Осиёдан яна бир терма жамоа илк марта мундиал йўлланмасига эга чиқди

    Спорт | 6 июн, 12:36
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.