AQSH Ukrainaning foydali qazilmalari, jumladan, gaz va neftini ham o‘zlashtirishni o‘z ichiga olgan bitimning yangi loyihasini taklif qilgan edi. Ukraina mazkur kelishuv loyihasiga o‘zgartirishlar kiritmoqchi. Bu haqda manbalarga tayanib, Bloomberg xabar berdi.
Manbalarga ko‘ra, Kiyev kelishuvga Amerika investitsiyalarini ko‘paytirish majburiyatini kiritmoqchi. Ukraina rasmiylari kelishuvning hozirgi ko‘rinishda imzolanishi nafaqat Yevropa Ittifoqiga a’zo bo‘lishga putur yetkazishi, balki urush boshlanganidan beri Qo‘shma Shtatlar tomonidan ko‘rsatilgan barcha harbiy va iqtisodiy yordamni qoplashni talab etishini aytdi. Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy yordam qarzga berilmaganini va buni tan olmoqchi emasligini bir necha bor ta’kidlagan.
Kelishuvning hozirgi tahririda AQSH Ukrainaning foydali qazilmalari, jumladan, neft va gazi, asosiy energetika aktivlarini o‘zlashtirishi, bo‘lajak investitsiyalar ustidan nazoratni qo‘lga kiritishi ko‘zda tutilgan. Bundan tashqari, u tabiiy resurslardan foydalanish bilan bog‘liq infratuzilmani qamrab oladi: avtomobil va temir yo‘llar, quvurlar, portlar va qayta ishlash zavodlari shular jumlasidandir.
Ukrainaning neft, gaz va foydali qazilmalarni qazib olish bo‘yicha loyihalaridan tushgan daromadlar ikki davlat o‘rtasida maxsus investitsiya jamg‘armasi tomonidan taqsimlanadi. Shu bilan birga, AQSH foydani birinchi bo‘lib oladi va infratuzilma loyihalariga ustuvor huquqlarni, shuningdek, resurslarni uchinchi tomonlarga sotishga veto qo‘yish huquqini saqlab qoladi.
Bloomberg ma’lumotlariga ko‘ra, 28-mart kuni Ukraina rasmiylari AQSHdagi hamkasblari, jumladan, huquqiy masalalar bo‘yicha ekspertlar bilan videokonferensiya o‘tkazib, 60 sahifali kelishuv loyihasi bo‘yicha tushuntirish olgan.
Manbaning ta’kidlashicha, amerikaliklar Kiyev tomonidan bildirilgan xavotirlarga, ayniqsa, Ukrainaning Yevropa Ittifoqiga qo‘shilish maqsadlari bo‘yicha ehtimoliy mojaroga e’tiroz bildirmagan. Bu Vashington tuzatishlarni muhokama qilish uchun ochiq ekanini ko‘rsatadi.
Ukraina hukumati yangi loyihani avval erishilgan kelishuv bilan solishtirganda “orqaga qadam” deb hisoblamoqda. Ularning fikricha, hujjat avval Zelenskiy tomonidan rad etilgan dastlabki versiyaga o‘xshaydi.
Zelenskiy AQSH bilan resurslar bo‘yicha kelishuvni muhokama qilishga hali erta ekanini aytdi, chunki shartlar doimiy ravishda o‘zgarib bormoqda. U, shuningdek, AQSH Ukrainani “qarshi” deb hisoblamasligini xohlashini ta’kidlab, Vashington bilan hamkorlikka sodiq ekanini bildirdi.
Bunga javoban, Tramp 24-mart kuni Ukraina bilan kelishuv bo‘yicha muzokaralar yakunlanganini va hujjat yaqin orada imzolanishini ma’lum qildi.
Izoh (0)