Suriyada yuzlab odamlar Rossiyaning Xmeymim bazasiga yashirinishga majbur bo‘ldi. Inson huquqlari bo‘yicha Suriya kuzatuv kengashi (SOHR) mamlakatda sodir bo‘layotgan voqealarni “ommaviy qirg‘in” va “so‘nggi yillardagi eng dahshatli zo‘ravonlik jinoyatlari” deb baholamoqda. Bu haqda Reuters xabar berdi.
X ijtimoiy tarmog‘idagi ayrim foydalanuvchilar bazadagi ayollar va bolalarning suratlarini joylashtirdi. Unga ko‘ra, bazadan xristian, druz va alaviy qochqinlari boshpana sifatida foydalanmoqda. Ushbu foydalanuvchilarning shaxsini aniqlash hamda suratlarning haqiqiyligini tekshirish imkoni bo‘lmagan.
Hokimiyatga kelgan “Hay’at Tahrir ash-Shom” jangchilari hozirda Asad kuchlarining qoldiqlarini yo‘q qilayotganini da’vo qilmoqda. Ular orasida alaviylar ko‘p. Alaviy qishloqlari va shaharlari aholisining AP’ga aytishicha, Suriya xavfsizlik kuchlari ko‘chalarda yoki uy darvozalari oldida ko‘plab erkaklarni otib tashlagan.
Bundan tashqari, alaviylarning ko‘plab uylari talon-toroj qilingan, keyin esa yoqib yuborilgan. Mahalliy aholining so‘zlariga ko‘ra, minglab odamlar o‘z jonlarini saqlab qolish uchun tog‘larga qochib ketgan.
Livanlik alaviy deputat Haydar Nosirning aytishicha, suriyaliklarning bir qismi Livanga qochmoqda, “ko‘pchilik esa Rossiyaning Xmeymimdagi aviabazasida yashiringan”.
Xavfsizlik bo‘yicha ekspert Rob Geyst Pinfoldning Al Jazeera’ga aytishicha, hozirgi vahshiyliklar Suriyaning yangi rasmiylari va Asad tarafdorlari tinchlik kelishuvi tuzmagani bilan bog‘liq. Uning fikricha, 14 yillik fuqarolar urushidan so‘ng Suriyada jinoyatlarga aloqador bo‘lmagan odamlar juda kam qolgan.
Aslida, Ahmad ash-Shar’a rahbarligidagi yangi hukumatning shu paytgacha vaziyatni shunchalik uzoq vaqt nazoratda ushlab turishga erishgani juda hayratlanarli. Biroq endi ularning soxta harakatlari fosh bo‘ldi. Ular munosabat bildirishi, qat’iy choralar ko‘rishi, bu yerda o‘zlarining bosh kuch ekanligini namoyon etishi, ammo, shu bilan birga, alaviylarni o‘zlaridan uzoqlashtirmasliklari lozim, deya ta’kidladi Pinfold.
Mamlakat aholisining taxminan 10 foizini tashkil etuvchi suriyalik alaviylar Asad davrida muhim rol o‘ynagan. Ularning aksariyati 2024-yil dekabr oyida qurollarini tashlagan, qolganlari qarshilikni davom ettirishga qaror qilgan. Asadning raqiblari hokimiyatga kelgach, OAVda diniy ozchiliklar ta’qib qilinayotgani haqida xabarlar paydo bo‘ldi.
Buyuk Britaniyada joylashgan Suriya inson huquqlari observatoriyasiga ko‘ra, ikki kun ichida mamlakatda 1000 dan ortiq fuqaro halok bo‘ldi. Ularning kamida 745 nafari tinch aholi vakillari hisoblanadi.
Suriya xavfsizlik kuchlarining Latakiya va Tartusdagi operatsiyasi
AFP agentligi va France 24 kanali ma’lumotlariga ko‘ra, Suriyaning amaldagi hukumati operatsiyasiga Bashar Asad rejimi tarafdorlari tomonidan uyushtirilgan hujumlar sabab bo‘ldi.
6-mart kuni Suriyaning yangi hukumati ushbu etnik guruh joylashgan Latakiya va Tartus shaharlarida yirik operatsiyani boshladi.
Germaniya Tashqi ishlar vazirligi va BMTning Suriya bo‘yicha maxsus vakili Geyr Pedersen sodir bo‘layotgan voqealardan xavotir bildirib, barcha tomonlarni keskinlikni yumshatishga chaqirdi. O‘z navbatida, Xalqaro qizil xoch qo‘mitasi yaradorlarga yordam ko‘rsatish uchun mintaqaga to‘siqsiz kirishni ta’minlashni talab qildi.
Rossiyaning Suriyadagi harbiy bazalari
Rossiyaning Suriyada ikkita bazasi bor: Xmeymimdagi aviabaza va Tartusdagi harbiy-dengiz bazasi. 6-fevral kuni Suriya Mudofaa vazirligi rahbari Murxaf Abu Kasra ushbu bazalar kelishuvga erishilgan taqdirda saqlanib qolishini aytdi. 2024-yil dekabr oyida Asad hokimiyatdan ag‘darilganidan beri Rossiyaning Suriyaning yangi hokimiyatiga munosabati “sezilarli darajada yaxshilandi”, dedi vazir.
Izoh (0)