• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +39°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston Salomatlik

    “Bolalarda ko‘z kasalliklari yildan-yilga ortib bormoqda” — oftalmolog

    Oftalmolog Hikmatullo Sodiqovning “Daryo” muxbiriga bergan intervyusida aytishicha, hozirgi paytda bolalarda ko‘z bilan bog‘liq muammolar yildan yilga oshib boryapti. Buni klinikaga ko‘rikka kelayotgan bemorlar sonidan ham yaqqol sezish mumkin. Kuzatuvlarga ko‘ra, maktab yoshidagi bolalarda eng ko‘p miopiya, gipermetropiya, astigmatizm, g‘ilaylik va ko‘zdagi shamollash kabi kasalliklari uchramoqda.

    Hikmatullo Sodiqov
    Foto: “Daryo”

    Shifokorning alohida taʼkidlashicha, maktab yoshidagi bolalarning aksari ko‘rikka kech keladi va ularga davolanish uchun yetarlicha sharoit, muhit yaratib berilmasligi ortidan kasallik yanada avj oladi. Quyida bolalarda ko‘z kasalliklarini aniqlash va unga qarshi kurashishda qanday jihatlarga eʼtibor qaratish bo‘yicha oftalmolog Hikmatullo Sodiqov tavsiyalar berib o‘tdi.

    Qanday bilish mumkin?

    Yaxshi o‘qituvchi juda sezgir bo‘ladi. Bolani darslarga ulgurmasligi yoki xulqidagi o‘zgarishlar eʼtiborsiz qolmasligi lozim. Bu ko‘p narsadan dalolat beradi.

    Foto: “Daryo”
    Bola uzoqni yaxshi ko‘rmasa, doskani yoniga borib ko‘rishga harakat qiladi. Yonidagi o‘rtog‘idan yoki dugonasidan so‘rab ko‘chira boshlaydi. Bola ko‘zini siqib yoki yon tomondan qarashi, kamdan-kam holatlarda (chunki bola ko‘pchilik ichida, ayniqsa, begonalarga o‘z kamchiligini aytishga uyaladi) “uzoqni yaxshi ko‘rmayman” deb aytganida uning ko‘zida muammo borligini sezish mumkin. Agar o‘qituvchilar bolada shunaqangi holatlarni ko‘rsa, albatta, ota-onasiga aytishi kerak. Ota-onalar esa zudlik bilan ko‘z shifokoriga murojaat qilib, muammoni aniqlashi lozim.

    Bola televizorni yoniga borib qaraydi. Odatda ota-ona “Bolam, uzoqdan borib ko‘r, ko‘zingga zarar qiladi” deb aytadi, qo‘yadi. Lekin bola baribir yoniga borib ko‘radi va ko‘zini siqib qaraydi.

    Yuqoridagi holatlar kuzatilsa, ko‘r darajasini aniqlashning eng oddiy usuli — uzoqdan turib bolaga harflarni avval ikki ko‘zi bilan, keyin navbati bilan bir ko‘zni yopib o‘qitganda ko‘p narsa ayon bo‘ladi.

    Baʼzi bolalar bitta ko‘zi yaxshi ko‘rganligi hisobiga ikkinchi ko‘zdagi muammoni sezish qiyin, chunki bola buni tabiiy hol deb o‘ylaydi. Bu ko‘pchilikda ko‘z shifokoriga kech murojaat qilishga olib keladi. O‘qituvchimiz va ota-onalardan iltimosim shuki, bolaga nihoyatda eʼtiborli bo‘ling. Ularning har bir yoshida o‘ziga xos o‘zgarishlar kuzatilib turadi. Baʼzida beshinchi yoki to‘rtinchi sinfda, hatto o‘ninchi sinfgacha bolalardagi holatni ota-onalar sezmaydi.

    Bola ko‘zoynakdan uyalmasin

    Bolaning ko‘zlarida xiralik borligi maʼlum bo‘lsa, bunga to‘g‘ri ko‘zoynak tanlash eng muhim jihat. Baʼzi bemorlarda uzoqni ko‘rishda xiralik bo‘lsa, baʼzilarida yaqinni ko‘rishda xiralik bo‘ladi. Baʼzilarida esa ham uzoqni, ham yaqinni ko‘rishda muammo kuzatiladi. Bunday holatda ko‘zoynakni to‘g‘ri tanlash lozim.

    Foto: “Ultrakidsnn”
    Shifokor bolaga muntazam ko‘zoynak taqishi kerakligi buyurdimi, uni bunga ruhan tayyorlab, kuzatib borish lozim. Unga hammasini astalik bilan tushuntirib, “Hozir senga ko‘zoynak taqamiz, bu bilan ko‘rishining yaxshilab beradi” deb turish kerak. Bolaga qiziq bo‘lgan, masalan, quyoshda qorayadigan ko‘zoynaklar berish mumkin. Boshqa bolalar oldida uyalmaydigan qilib, chiroyliroq ko‘zoynaklar tanlash yanada muhim. Iloji bo‘lsa, ota yoki ona bola bilan birgalikda ko‘zoynak taqishi kerak. Ota-onaning ko‘zida muammo bo‘lmasa ham, ko‘zoynakka nol oynak qo‘yib tayyorlatish mumkin. Shunda bola o‘zini uydagi muhitga moslashadi va ko‘zoynak taqib yurishga odatlanishi oson kechadi.

    Yana bir ahamiyatli jihati atrofdagilar va o‘qituvchilarning ko‘zoynak taqqan bolaga munosabati. Masalan, qarindoshlarning bolalari ham ko‘zoynak taqqan bolaga iliq munosabatda bo‘lishini taʼminlash zarur. Bunda atrofdagilar oddiy holat deb qabul qilishlari, ko‘zoynakka ortiqcha urg‘u bermasligi va buni bolalariga ham o‘rgatishi maqsadga muvofiq. Hatto qo‘ni-qo‘shnilarning ham ozgina bo‘lsa ham yomon gap-so‘zlari bolani ruhiyatiga kuchli taʼsir qilishi mumkin.

    Foto: “Ultrakidsnn”

    Bolaning eng ko‘p muloqot qiladigan joyim — maktab. O‘qituvchilar ko‘zoynak taqadigan bola bilan boshqa bolalar o‘rtasidagi tenglikni o‘zi xatti-harakatlari bilan ko‘rsatib berishi kerak. Bolaga shunday muhit bo‘lsinki, u uyidan ko‘zoynay taqib chiqib ketib, uni yo‘lda yoki ko‘chada, maktabda boshqalardan uyalib yechib yurmasin.

    Telefonomaniya

    Bolalar uzoq muddat telefondan foydalanyapti. Bu ko‘zga zararli ekanligini bilamiz. Gadjetlar taʼsirida ko‘zda spazm, akkomodatsiya va astigmatizm, ko‘zni xiralashishi, miyopiyalarning kuchayishi, quruqlik sindromi kabi kasalliklar kelib chiqmoqda. Lekin bolaning qo‘lidan telefonni olib qo‘ya olmayapmiz. Majburlash bilan biror narsaga erishib ham bo‘lmaydi, albatta. Bir jihatdan, bu tabiiy ham, davr shunday. Demak moslashish va moslashtirish kerak.

    Nazarimda, eng yaxshi yechim — bolani dars bilan, sport mashqlari bilan ko‘proq band qilish. Shuningdek, bolani sayrga olib chiqish va ota-onalarning bolaga ko‘proq vaqtini ajratishi telefomaniyadan qutilishga yordam beradi. Shunday qilinsa, bola sekin-asta gadjetlardan uzoqlashadi.

    Mashqlar

    Stol tennisi o‘ynash ko‘zni harakatlantirib, to‘qimalardagi qon aylanishini yaxshilaydi. Ko‘zguga yoki deraza oynasiga bitta nuqtacha yopishtirib, bola unga yaqin-uzoqdan qarab mashq qilishi ham juda foydali. Ko‘zni to‘liq, aylanma, tepa-past harakatlantirish va kuchli qisib ochish ham juda foydali.

    10.12.2024, 22:30   Izoh (1)   8262
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email
    #ko‘z#Bola#ko‘z kasalliklari#oftalmolog#Shifokor#Bolalar

    Izoh (1)

    Kirish
    1. xislatgulmatov88@gmail.com / 11.12.2024, 00:48

      Assalomu alaykum yaxwimisiz oʻgʻlim koʻz XIRALIK boʻyicha muamo bor qanday bogʻlaniw mumkin manzil xaqida maʼlumot kere

      Javob berish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    HUAWEI bolalarda ko‘rish qobiliyati bilan bog‘liq kasalliklarning erta belgilarini aniqlashga mo‘ljallangan Track AI loyihasini taqdim qildi

    08.05.2019, 19:00

    Bog‘chalarda ota-onalardan to‘lov undirilmaydigan kasalliklar ro‘yxati tasdiqlanadi

    09.01.2020, 11:34

    Namangan shahrida koronavirus bilan kasallanganlarning barchasi sog‘aydi

    03.06.2020, 11:04

    Foto: Odamlar orasidagi Shavkat Mirziyoyev

    24.07.2021, 17:08

    “Bolalarda ko‘z yalqovligi ortib bormoqda, buni vaqtida davolash mumkin” — ko‘z kasalliklari shifokori bolalarda ko‘p uchrayotgan ko‘z kasalligi haqida

    08.01.2022, 20:59

    “Bo‘riqarash qilib, ko‘zini qisib qaraydi” — Bolalar orasida ortayotgan ko‘z kasalligi haqida shifokor bilan suhbat

    12.01.2022, 16:36

    Bosh aylanishidan qanday qutulish mumkin?

    13.05.2022, 21:45

    “Puli yo‘q odam ko‘r bo‘lib qolmasligi kerak” — ko‘z shifokori Hikmatullo Sodiqov bilan suhbat (video)

    25.10.2022, 17:12

    Foydali maslahatlar: Homiladorlik davrida iste’mol qilish tavsiya etiladigan 12 ta mahsulot

    09.12.2022, 19:41

    Nega oyoqlar og‘riydi va og‘riq paytida holatni yaxshilash uchun nima qilish kerak?

    22.06.2023, 11:00

    Nima uchun bolalar yozgi ta’tildan keyin tez-tez kasal bo‘ladi? Farzandlar immunitetini ko‘tarish sirlari

    14.09.2024, 13:45

    “Dadam meni tanimaydi”. O‘zbek shou-biznesi vakillarining otasi bilan bog‘liq armonlari (video)

    08.11.2024, 12:51

    Ketkazgan vaqtingizga achinmaysiz: Anjelina Joli ishtirokidagi eng yaxshi biografik filmlar

    11.10.2024, 18:20

     “40 kunda ikki yaqinimni tuproqqa qo‘ydim”. Jamshid Normatov hayotidagi judoliklar va “Bravo”da ijodni davom ettirmagani sababi haqida (video)

    15.10.2024, 10:50

    “Onamning o‘limidan so‘ng turmush o‘rtog‘im qamalib qolgan”. Taqdir zarbalarini mardonavor yenga olgan Vazira Yunusova 60 yoshda (foto)

    29.10.2024, 15:58

    Kuzning sokin oqshomida tomosha qilish uchun 7 ta mistik anime

    30.10.2024, 18:38

    “O‘zbek ilm-fani og‘ir judolikka uchradi”

    11.11.2024, 19:11

    “Kastinglardan ko‘nglim qolgan”. Maftuna Husniddinova bolalikdan pul topishga majbur bo‘lgani va “Mitti vayn” jamoasiga taklif etilishi haqida (video)

    15.11.2024, 14:55

    Dubaylik milliarderning rafiqasi bir kunda qanday qilib 216 ming dollar sarflashi haqida so‘zlab berdi 

    20.11.2024, 09:59

    “Bola qo‘rqinchli tan jarohatlari bilan qonga belanib yotgandi”. Yashnoboddagi qotillik yuzasidan IIB xodimlari ko‘rsatma berdi

    18.11.2024, 21:57

    Samarqanddagi bog‘cha va maktablarda bolalar xavfsizligiga zid ravishda bo‘g‘ma ilon tomoshalari o‘tkazilgani aniqlandi

    03.12.2024, 10:20

    Qish mavsumida bolalarni turli kasalliklardan himoya qilishning oddiy va samarali usullari

    05.12.2024, 16:45

    “Hammaga teng raqobat bo‘lishi shart” — elektron bozor, marketpleyslar va mavjud muammolar haqida

    05.12.2024, 12:06

    Kadr orti yanada qiziqarli: Marvel filmlari qanday suratga olingani aks etgan suratlar

    05.12.2024, 17:53

    Ko‘pchilik o‘ylaganidan ham ko‘ra chuqurroq ma’noga ega bo‘lgan filmlar (foto)

    06.12.2024, 17:49

    Yigiti deb oila a’zolarini o‘ldirishni rejalashtirgan qiz hikoyasi

    05.12.2024, 19:50

    “Farzandim bilan sinaldim” — otasidan erta ayrilgan va “Bu mening onam” sabab ko‘pgina tuhmatlarga qolgan Malika Ravshanova 41 yoshda (foto, video)

    07.12.2024, 15:30

    Osmono‘par binolar, Eski shahar va orzudagi Toshkent haqida

    08.12.2024, 13:05

    “Yig‘ladim va qasos olishga va’da berdim”. Mayk Tayson Muhammad Alini yenggan bokschini nokautga uchratgani haqida

    08.12.2024, 21:12

    Aktrisa Halima Ibragimova 45 yoshida vafot etdi

    07.12.2024, 11:13

    “So‘zida turish borasida uncha-muncha erkakka o‘rnak bo‘lardi” — O‘zbek shou-biznesi vakillari Halima Ibragimovani xotirlamoqda (foto, video)

    09.12.2024, 13:15

    Taniqli san’atkorlarning farzandi, aktyorning rafiqasi, professional psixolog va muvaffaqiyatli bloger Muqaddas Sa’dullayeva 34 yoshda (foto, video)

    10.12.2024, 11:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


     Coca-Cola jamg‘armasi va Global atrof-muhit va texnologiyalar jamg‘armasi (GETF) “Aylanma iqtisodiyot kelajagi uchun hamkorlik bitimi (PACT)” ni e’lon qilganligi haqida ma’lum qildi


    UZTELECOM "Muruvvat" tarifini taqdim etadi: Atigi 25 000 so‘m evaziga g‘amxo‘rlik va e’tibor bilan boyitilgan aloqa


    Centrum Air yozgi yo‘nalish ochadi: Toshkentdan Issiqko‘lga to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslar


    Moliyaviy firibgarliklar: firibgarlar keksalarni qanday aldamoqda 


    Zamonaviy Haval Jolion endi 0% muddatli to‘lov shartida 


    InfinBLACK - ortiqcha to‘lovlar talab qilmaydigan kredit karta


    AVO’dan yangi omonat: yillik 25% gacha — 6 oyda orzuingizni amalga oshiring


    Suv — bebaho neʼmat: Agrobankdan fermerlar uchun yangi metodik to‘plam


    Hyundai Uzbekistan - foizsiz bo‘lib to‘lash imkoniyati qaytdi!


    O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi mahsulotlari Yevropaga yo‘l olmoqda


    Yangi ufqlar: Centrum Air haftasiga ikki marta Toshkentdan Bishkekka parvozlarni amalga oshiradi


    Navoiy innovatsiyalar universiteti — kelajagingizni kafolatlaydigan zamonaviy ta’lim maskani! 


    Toshkentda xalqaro fintex-hodisa — Visa Cashless Forum 2025 bo‘lib o‘tdi 


    Mobiuz "Mehribon" imtiyozli tarif rejasini taqdim etdi


    Sello Ecosystem Farg‘ona, Andijon va Namanganda Sello Summer Fest yorqin festivalini o‘tkazdi

     

    Tavsiya etamiz

    Chumchuqlarga yem bo‘lgan burgutlar. “O‘rgimchak to‘ri” operatsiyasi Rossiya uchun qanchaga tushadi?

    4 iyun, 18:49
    Audio Icon

    Qurib qolgan ko‘chatlar, millionlar shamolga uchdimi?

    4 iyun, 15:03

    Feldmarshalga almashtirilmagan Stalinning zurriyoti — “dohiy” nega o‘g‘lini urushga yuborgan edi?

    3 iyun, 21:10

    Ko‘zi o‘tkir, qulog‘i sezgir temir qushchalar. Razvedkachi dronlarning “katta akalari”

    3 iyun, 20:40
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Britaniya qirollik oilasi Keyt Middlton o‘limi ehtimoliga reja ishlab chiqdi

    Dunyo | 5 iyun, 14:55

    Lamin Yamal “Real”da o‘ynaydimi?

    Sport | 5 iyun, 14:50

    O‘zbekiston—Qirg‘iziston—Xitoy—Mo‘g‘uliston koridorida birinchi yuk tashuvi amalga oshirildi

    O‘zbekiston | 5 iyun, 14:40

    Ismi ortidan milliardlab dollar topadigan jahon yulduzlari

    Layfstayl | 5 iyun, 14:35

    Hajda issiq haroratga qarshi choralar ko‘rilmoqda

    Dunyo | 5 iyun, 14:25
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.