Кубанинг Гуантанамо провинциясида АҚШ ҳарбий-денгиз базасининг сақланиб қолиши Куба суверенитетини, ҳудудий яхлитлигини, шунингдек, халқаро ҳуқуқни бузади. Бу ҳақда ташқи ишлар вазири Бруно Родригес Парриля маълум қилди.
Гуантанамо кўрфази ҳудудини Қўшма Штатларга ижарага бериш бўйича шартнома 1903 йилдаёқ тузилган. Шартнома 117 квадрат километрдан ортиқ майдонни чекланган муддатга фойдаланишни назарда тутган, бироқ ҳужжатнинг амал қилишини тўхтатиш учун ҳеч қандай аниқ шартлар мавжуд эмас эди. Ўшандан бери 122 йил ўтди ва Куба ҳукумати мунтазам равишда ушбу ҳудудни қайтариш талабларини илгари сурмоқда.
2002 йилда президент кичик Жорж Буш даврида Гуантанамо қамоқхонаси ташкил этилгандан сўнг кескин мунозаралар авж олганди. Бу ерда ташкил этилган лагер Афғонистон ва бошқа минтақалардаги аксилтеррор операциялари чоғида қўлга олинган шахсларни сақлаш жойига айланган.
Барак Обама 2009 йилда лавозимга киришганидан кейин бир йил ичида қамоқхонани ёпиш тўғрисидаги фармонига қарамай, махсус лагер ҳали ҳам ўз фаолиятини давом эттирмоқда.
База атрофидаги баҳс-мунозаралар Трамп 2025 йил январь ойининг охирида Гуантанамодаги ҳарбий базада муҳожирларни вақтинча сақлаш марказини “тўлиқ сиғимгача” кенгайтириш бўйича кўрсатма берганидан сўнг кескинлашди.
Бундан ташқари, Трамп у ерга 30 минггача ноқонуний муҳожирни жойлаштиришни режалаштирмоқда. Бортида муҳожирлар бўлган биринчи самолёт 5 февраль куни АҚШ ҳарбий базасига қўнди. Куба ҳукумати янги Америка маъмуриятининг бу қарорини рад этишини бир неча бор таъкидлаган.
Ҳуқуқни ҳимоя қилиш ташкилотлари Гуантанамодаги маҳбусларни сақлаш шароитлари учун АҚШни бир неча бор танқид қилиб, маҳбуслар учун амалда ҳуқуқий кафолатлар йўқлигини таъкидлаган. Куба ҳукумати, ўз навбатида, бу ҳудудга ўз мамлакатининг ноқонуний босиб олинган қисми сифатида қарайди ва Америка қўшинларини зудлик билан эвакуация қилишни талаб қилмоқда.
Куба томонининг таъкидлашича, Гуантанамодаги базанинг мавжудлиги икки томонлама келишувларга ҳам, халқаро ҳуқуқнинг умумеътироф этилган тамойилларига ҳам зиддир.
Изоҳ (0)