Sahnada o‘zining haqiqiy qiyofasidan tubdan farq qiladigan alter-egoga ega san’atkorlar mavjud. Bu reinkarnatsiya ustalari sahnada butunlay yangi shaxsni yaratish uchun g‘alati liboslar, murakkab grim va teatr san’atidan foydalanadilar.
Ledi Gaga: pop san’atga aylanganida
Musiqiy cho‘qqilarga intilayotgan oddiy nyu-yorklik qiz Stefani Jermanottaning dastlabki suratlarini eslang. Endi esa go‘shtdan tikilgan libos, pufakchalardan yasalgan kiyim yoki boshqa sayyoralik malikaning sovutini eslatuvchi murakkab qurilmalar kiygan, bu dunyoga tegishli bo‘lmagan Ledi Gagani tasavvur qiling. Uning kundalik uslubi va sahnada namoyon bo‘lishi o‘rtasidagi farq kishini hayratga soladi.
Gaga shunchaki kiyim kiymaydi — u o‘z qiyofasi atrofida butun bir olam yaratadi. Uning chiqishlari oddiy konsert emas, balki teatrlashtirilgan tomosha bo‘lib, unda har bir unsur, g‘alati shakldagi oyoq kiyimidan tortib soch rangigacha, ma’lum bir ma’noni anglatadi. San’atkorning o‘zi bir necha bor ta’kidlaganidek, Ledi Gaga shunchaki taxallus emas, balki uning o‘ziga ishonchsizlikni yengish usuli, o‘zini himoya qilish vositasi va o‘zini ifoda etish vazifasini o‘taydi.
“Men parik va libos kiyganimda, o‘zimni superqahramondek his qilaman”, degan edi u. Tomoshabinlar dastlab hayratga tushgan bo‘lsa-da, tez orada Gagani epataj va zamonaviy san’at ramziga aylantirdilar. Uning obrazlari nusxa ko‘chiriladi, muhokama qilinadi, parodiya qilinadi, ba’zan tanqid ostiga olinadi, ammo har qanday holatda ham e’tibor markazida bo‘ladi. U pop-musiqaning chuqur badiiy ifoda, sahna qiyofasi esa uning ajralmas qismi bo‘lishi mumkinligini isbotladi.
Siya: ko‘rinmaydigan mashhur qiyofa
Avstraliyalik qo‘shiqchi Sia butunlay boshqacha yo‘l tutdi. Agar Gaga e’tiborni jalb qilish uchun harakat qilsa, Siya, aksincha, ko‘zga tashlanmaslik uchun barcha choralarni ko‘radi.
Uning o‘ziga xos belgisi — ulkan parik bo‘lib, yuzni to‘liq yashiradi. Sahnada, qizil gilamda va kliplarda uning faqat iyagi yoki lablarining bir qismini, ba’zida esa umuman uning “o‘rinbosarlarini” ko‘ramiz — Sia musiqasining vizual timsoliga aylangan yosh raqqosa Meddi Ziglerni u shunday ataydi. Bunday sirlilik nima uchun kerak? Xonanda buni oddiy tushuntiradi: u shuhratning salbiy tomonlaridan, paparatssilar e’tiboridan va jamoatchilik bosimidan charchagan. “Men mashhur yoki taniqli bo‘lishni xohlamayman. Tashqi ko‘rinishim tufayli internetda tanqid qilinishni istamayman”, deya u bir suhbatda ochiqchasiga e’tirof etgan.
Yuzini yashirib, Sia e’tiborni eng muhim narsaga — ajoyib ovozi va musiqasiga qaratadi. Uning qo‘shiqlari reytinglarni zabt etmoqda, parigi esa Gaganing go‘shtli libosi kabi taniqli ramzga aylandi. Jamoatchilik uning tanloviga hurmat bilan yondashdi, tanqidchilar esa bu uning ijodiga ijobiy ta’sir ko‘rsatganini ta’kidlashdi. Sia zamonaviy shou-biznes olamida noma’lum qolib ham muvaffaqiyatga erishish mumkinligini isbotladi.
Grayms: haqiqiy dunyodagi raqamli fantaziya
Grayms taxallusi bilan tanilgan Kler Bushye musiqa olamida shunchaki qo‘shiqlar emas, balki butun boshli multimedia dunyolarini yaratuvchi haqiqiy san’atkordir. Uning sahna qiyofasi ilmiy fantastika, fentezi, kiberpank va yapon animatsiyasi kabi qiziqishlariga asoslangan.
Tadbirlarda u goh uchkir quloqli kelajak elfiga, goh implantli kiborgga, goh videoo‘yindagi neon jangchiga aylanadi. Uning liboslari, pardozi va hatto sahnadagi harakatlari inson va texnologiya, voqelik va virtuallik o‘rtasidagi chegaralarni yo‘qotuvchi tajribadir. Obrazlari ko‘pincha o‘zgarmas va g‘oyaviy bo‘lgan Gagadan farqli o‘laroq, Grayms raqamli avatar singari doimo o‘zgarib turadi.
Uning uslubi yuqori moda, ko‘cha estetikasi va qo‘l mhnati elementlarining uyg‘unligidir. Biroq intervyularda Kler Bushye butunlay boshqacha — sun’iy intellekt va insoniyat kelajagi haqida fikr yurituvchi, biroz g‘alati ziyoli ayol sifatida namoyon bo‘ladi.
“Haqiqiy” Grayms va uning sahnadagi obrazlari o‘rtasidagi bu tafovut kishini hayratga soladi. Muxlislar uni shunchaki qo‘shiqchi emas, balki kelajak uchun musiqa yaratuvchi bashoratchi sifatida qabul qilishadi. Uning obrazlari bahs-munozaralarga sabab bo‘lsa-da, har doim qiziqish uyg‘otadi va u keyingi safar dunyoga qanday ajoyib qahramonni taqdim etishini taxmin qilishga undaydi.
Izoh (0)