• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12910.15
    • RUB159.78
    • EUR14660.77
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Reklama

    Moliyaviy firibgarlik: murakkab sxemalar bo‘yicha sodda tushunchalar

    Raqamli bank mahsulotlarining rivojlanishi bilan moliyaviy firibgarlik mavzusi dolzarbligini yo‘qotmayapti. Yangiliklarda va ijtimoiy tarmoqlarda muntazam ravishda e’lon qilinadigan aldangan odamlarning ko‘plab hikoyalariga qaramay, yangi holatlar hali ham ro‘y bermoqda. Firibgarlar fuqarolarning banklar va davlat tuzilmalariga bo‘lgan ishonchidan foydalanib, texnologiya va psixologik usullar yordamida yangi sxemalarni ixtiro qilishni davom ettirmoqdalar. Sizga firibgarlar qanday harakat qilishlarini va mablag‘laringizni qanday himoya qilish kerakligini Tenge Bank tomonidan tayyorlangan ma’lumot asosida aytib o‘tamiz.

    Firibgarlikning eng keng tarqalgan usullaridan biri bu Markaziy bank yoki huquqni muhofaza qilish organlari xodimining go‘yoki telefon qo‘ng‘irog‘i. Firibgarlar o‘z telefon raqamini almashtirish uchun maxsus dasturlardan foydalanadilar va o‘z navbatida sizning mobil qurilmangiz ekranida bank, militsiya yoki hatto do‘stingizning raqami paydo bo‘lishi mumkin.

    Qo‘ng‘iroq odatda firibgar o‘zini xavfsizlik xodimi yoki tergovchi sifatida tanishtirish bilan boshlanadi. U sizning hisobingizdagi shubhali tranzaksiyalar yoki sizning nomingizdan kredit olish uchun ariza berishga urinishlar haqida xabar beradi. Firibgarlar o‘z ishini ishonchliroq qilish uchun qalbaki guvohnomalar yoki imzo va muhrlar qo‘yilgan hujjatlarni yuborishlari mumkin. Ammo shuni yodda tutish kerakki, haqiqiy bank va huquqni muhofaza qilish organlari xodimlari hech qachon messenjerlar yoki elektron pochta orqali rasmiy hujjatlarni yubormaydilar va sizdan zudlik bilan chora ko‘rishni talab qilmaydilar.

    Firibgarning asosiy maqsadi sizni qo‘rqitish va muvozanatdan chiqarishdir. Qo‘rquv qanchalik kuchli bo‘lsa, xatti-harakatingizni boshqarish shuncha oson bo‘ladi. Bunday holatda, odam firibgarlar tomonidan olingan deb taxmin qilingan kreditni bekor qilish va pullarini "Xavfsiz hisob" ga o‘tkazish uchun zudlik bilan kredit olish kerak deb hisoblashi mumkin. Firibgarlar, shuningdek, kartangiz yoki omonatingizdagi barcha mablag‘larni “xavfsizlik uchun” boshqa hisob raqamga o‘tkazishingizni talab qilishi mumkin. Aslida bu firibgarlarning oddiy hisob yoki karta raqami, bunday o‘tkazmalar sizning mablag‘ingizning yo‘qolishiga olib keladi.

    Shuni yodda tutish kerakki, banklarda “umumiy bank” yoki “xavfsiz” hisob tushunchasi mavjud emas. Har qanday bosim ostida amalga oshirilgan o‘tkazmalar firibgarlikning belgisidir. Shuningdek, yangi kredit olib, kreditni “bekor qilish” mumkin emas. Bu sizni qo‘rqitish yoki vahima qo‘zg‘ash uchun aytilgan yolg‘ondir.

    Esingizda bo‘lsin, haqiqiy bank xodimi sizga qanday murojaat qilishni biladi va hech qachon sizga qo‘ng‘iroq qilib, shaxsiy ma’lumotlaringizni tasdiqlashni so‘ramaydi, tahdid qilmaydi, kredit olish yoki pul o‘tkazish uchun ko‘ndirishga urinmaydi. Agar sizga "vaqt yo‘q" va "hozirda pul o‘g‘irlanyapti" deb aytilsa, bu o‘ylanishingiz uchun yana bir sababdir. Bunday holatda, shunchaki "Men bankka o‘zim qo‘ng‘iroq qilaman" deb ayting va suhbatni yakunlang.

    Agar sizga shunga o‘xshash talablar bilan qo‘ng‘iroq qilingan bo‘lsa:

    • Sizning pulingizga aloqador bo‘lgan masalalarda qaror qabul qilishga shoshilmang. Qo‘rquv sizni boshqarishiga yo‘l qo‘ymang.
    • Suhbatni yakunlang va rasmiy raqam orqali bankingizga qo‘ng‘iroq qiling.
    • Kartangiz ma’lumotlarini, SMS kodlarni, login va parollarni hech kimga aytmang.

    Yana bir xavfli va tez ommalashib borayotgan sxema bu banklarning rasmiy mobil ilovalari sifatida niqoblangan soxta ilovalarni o‘rnatishdir. Firibgarlar mavjud haqiqiy Internet-banking ilovalaridan deyarli farq qilmaydigan nusxalarni yaratadilar. Bunday ilovalar ijtimoiy tarmoqlardagi reklama, messenjerlar, soxta veb-saytlar yoki hatto ko‘chada QR kodlar orqali tarqatiladi.

    Biror kishi tanish logotipni ko‘radi, tashqi ko‘rinishiga ishonadi va uni rasmiy deb hisoblagan holda dasturni o‘rnatadi. Ammo u login, parol, PIN-kodni kiritishi yoki SMS orqali kirishni tasdiqlashi bilanoq, ma’lumotlarning barchasi bir zumda firibgarlarga yuboriladi. Ba’zan bu ilovalar xabarnomalarga kirishni so’raydi va shu orqali firibgarlar haqiqiy bankdan telefoningizga keladigan bir martalik kodlar va xabarlarni ushlab olishlari mumkin bo‘ladi. Bu ularga akkauntingizga kirish va sizning xabaringizsiz o‘tkazmalarni amalga oshirish imkonini beradi.

    Ayniqsa foydalanuvchi rasmiy ilovalar do‘konidan (Google Play yoki App Store) emas, balki messenjerdagi yoki shubhali sahifalardagi havoladan yuklab olingan APK fayllarini o‘rnatishi xavfli vaziyat hisoblanadi. Bunday fayllar zararli kodni o‘z ichiga olishi mumkin bo‘lib, nafaqat ma’lumotlarni to‘playdi, balki smartfonni to‘liq nazorat qilish imkoniyatini firibgarga beradi.

    O‘zingizni himoya qilish uchun:

    • Bank ilovalarini faqat rasmiy sahifalardan yuklang.
    • Shubhali havolalar orqali o‘tmang va tasodifiy QR-kodlarni skan qilmang.
    • Noma’lum ilovalarga, ayniqsa SMS va xabarnomalarga keraksiz ruxsat bermang.
    • Antiviruslardan foydalaning va doimiy ravishda tizimni yangilab boring.

    Agar siz ilovaning haqiqiyligiga shubha qilsangiz yoki kimdir telefoningizga kirish huquqiga ega bo‘ldi deb o‘ylasangiz, zudlik bilan bankka murojaat qiling va vaqtinchalik barcha operatsiyalarni bloklang. Firibgarlarning qurboni bo‘lishidan ko‘ra ehtiyotkorlik choralarini ko‘rgan ma'qul.

    Ushbu oddiy qoidalarga rioya qilgan holda, o‘zingizni va mablag‘laringizni firibgarlardan himoya qilishingiz mumkin.

    ***

    Tenge Bank zamonaviy bank texnologiyalaridan foydalangan holda barcha toifadagi korporativ va chakana mijozlarga moliyaviy xizmatlar ko'rsatadigan universal bankdir. Bank Qozog‘iston Xalq Bankining (Halyk Bank) sho’ba korxonasi hisoblanadi.

    Halyk Bank Qozog'istondagi eng yirik tizimni tashkil etuvchi banklardan biri bo'lib, Halyk Group tarkibiga kiradi va Markaziy Osiyodagi yetakchi moliya institutlaridan biri bo'lib, keng mijozlar bazasi va mavjudlik tarmog'iga ega.

    Halyk Group chakana va korporativ mijozlarga, kichik va o‘rta biznesga bank xizmatlarining to‘liq spektrini taklif etadi. Halyk Group Gruziya va O‘zbekistonda ham faoliyat yuritadi.

    E-mail: info@tengebank.uz

    Sahifa: https://tengebank.uz/uz/about-bank/security

    Facebook: fb.com/tengebank.uz

    Instagram: @tengebankuz

    Telegram: t.me/Tengebankuz

    Reklama huquqi asosida.

    8 may, 18:00   Izoh (0)   954
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Kapitalbank 2024-yilgi Brand Awards International mukofotiga sazovor bo‘ldi


    HONOR kompaniyasi HONOR 400 Lite smartfonini taqdim etdi. Qiziq, u nimasi bilan lol qoldira oladi?


    Silk Avia Shahrisabzga ko‘proq parvoz qiladi


    Siberian Wellness — O‘zbekistonda 15 yil


    Mobiuz “MazzaFest”da yangi “Mazza” va “Mazza 2.0” tarif rejalarini taqdim etadi


    Ziffler‘dan katta taqdimot: yangi qiyofa, zamonaviy dizayn va aqlli maishiy texnikalar


    Parvoz — katta shahar xarakteriga ega qulay biznes-klass turar joy


    InfinBANK Global Money Week 2025 da ishtirok etdi


    Moliyaviy savodxonlik maktab ostonasidan boshlanadi


    OKMK 2,3 milliard dollar kredit mablag‘larini jalb qildi va 125 million dollar moliyaviy xarajatlarni iqtisod qildi


    Coca-Cola 139 yillik ilhom, ajoyib kashfiyotlar, mashhur kampaniyalar va butun dunyo sevib qolgan ta’mni taqdim etmoqda 


    UZCARD SHERDOR premium kartasi endi MKBANKda mavjud


    CHERY bilan o‘z orzungizni amalga oshiring: barcha modellar uchun boshlang‘ich to‘lov pasaytirildi! 


    Uklonda taksi haydovchilari uchun katta tadbir o‘tkazildi!


    Moliyaviy firibgarlik: murakkab sxemalar bo‘yicha sodda tushunchalar 

     

    Tavsiya etamiz

    “Ular o‘z vatani mustaqil bo‘lishi uchun kurashgan edi” — Turkiston legionining ayanchli tarixi

    8 may, 15:09

    Rashidov, gazli ichimliklar zavodi, Qizil maydon. 9-may — Toshkent tarixidan fotolavhalar

    7 may, 14:40

    Fazoviy poyganing boshlanishi — Gagarinning parvozi yolg‘on bo‘lganmi?

    6 may, 18:00
    Audio Icon

    “Qurolli qushchalar”. O‘zbekistonda ishlab chiqarilayotgan dronlar haqida

    5 may, 21:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    “Daryo” dayjesti: 8-mayning eng muhim xabarlari

    O‘zbekiston | 8 may, 23:20

    Sirdaryo, Namangan va Andijon viloyatlarida qariyb 88 kg giyohvandlik moddalarni olayotgan shaxslar ushlandi

    O‘zbekiston | 8 may, 23:04

    Aprelda respublika bo‘ylab 23 mlrd so‘mlik elektrdan noqonuniy foydalanilgani aniqlandi

    O‘zbekiston | 8 may, 22:20

    O‘zbekistonda 2024-yilda foydalanishga topshirilgan uylar soni ochiqlandi

    O‘zbekiston | 8 may, 22:05

    Rossiya va Xitoy boshqa mamlakatlarni Shimoliy Koreyaga nisbatan bosim o‘tkazishdan voz kechishga undamoqda

    Dunyo | 8 may, 21:45

    Silk Avia Shahrisabzga ko‘proq parvoz qiladi

    Reklama | 8 may, 21:00

    Surxondaryoda 53 tup Zarafshon archasi noqonuniy kesib tashlandi

    O‘zbekiston | 8 may, 21:30

    Rossiya va AQSH Yevropaga gaz yetkazib berishni tiklash yo‘llarini muhokama qilmoqda — Reuters

    Dunyo | 8 may, 21:15

    Toshkentda sodir bo‘lgan YTHdan so‘ng Onix haydovchisi voqea joyidan ketib qoldi

    O‘zbekiston | 8 may, 21:00

    Isroil G‘azo aholisini ko‘chirish uchun “Gideon aravalari” maxsus operatsiyasini tayyorlamoqda

    Dunyo | 8 may, 20:45

    Dunyoning eng boy 5 sportchisi: Ronaldo, Messi va boshqalar milliardlarini nimaga sarflaydi?

    Layfstayl | 8 may, 20:25
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.