“Muhtasham yuz yil” seriali butun dunyo bo‘ylab millionlab tomoshabinlarning qalbini zabt etdi. Serial usmoniylar saroyining ichki dunyosiga nazar tashlash imkonini berdi, bu yerda fitnalar, hokimiyat uchun kurash va taqdirning murakkab naqshlari bilan chambarchas bog‘langan buyuk muhabbat haqida so‘z boradi. Biroq hashamatli manzara va ko‘plab tafsilotlarning tarixiy ishonchliligiga qaramay, serial ijodkorlari usmoniylar haramining eng qorong‘i anʼanalaridan birini ataylab yashirishdi.
Serialda sultonning haramidagi qizlar voyaga yetgan, hukmdorning eʼtiborini jalb qilish uchun raqobatlasha oladigan, fitnalar uyushtirishga aqli yetadigan va merosxo‘rlarni tug‘ish yoshidagi ayollar sifatida ko‘rsatilgan. Biroq haqiqat ancha ayanchli edi.
* Asrlar davomida Usmonli imperiyasining haramlariga qizlarni qabul qilish qatʼiy tanlov asosida amalga oshirilgan va bu juda yoshligidan boshlangan.
* Qizlar 12-14 yoshida haramga olingan.
* Baʼzilari Xurram singari asirlikda haramga tushgan, uni Qrim tatarlari asirga olgan.
* Boshqalari sulton uchun “sovg‘a” bo‘lgan — ota-onalarning o‘zi qizlarini saroyga yuborishgan, shunda ular yuqori mavqega erishishlari va oilalariga kuchli aloqalarni taʼminlashlari mumkin edi.
“Muhtasham yuz yil”da bu anʼanani nima uchun yashirishgan?
Serial yaratuvchilari haram hayotidagi haqiqatni ko‘rsatish tomoshabinlar orasida shov-shuv va nafrat uyg‘otishini tushunishgan. Xotinlar aslida hali bolalar ekanligini ko‘rsatish keng auditoriyaga mo‘ljallangan teleloyiha uchun juda qayg‘uli va xavfli bo‘lar edi.
* Noqulay savollarga yo‘l qo‘ymaslik uchun qahramonlarning yoshini katta qilib ko‘rsatishgan — serialda qizlar yosh ayollar kabi ko‘rinadi, o‘spirinlar emas.
* Sultonning voyaga yetmagan qizlar orasidan o‘ziga xotin tanlash sahnasi olib tashlangan — aslida esa bu odatiy amaliyot edi.
* Xotinlarning ko‘p yillik taʼlimi va sultonning eʼtiboridan mahrum bo‘lgan holdagi keyingi taqdiri haqidagi tafsilotlar olib tashlangan.
Xurram necha yoshda edi?
Tomoshabinlar Xurrem bilan tanishganda ekranda yosh ayolni ko‘rishadi — birinchi mavsumni suratga olish paytida aktrisa Maryam Uzerli 28 yoshda edi. Bundan tashqari, syujetga ko‘ra, u allaqachon munosabatlar tajribasiga ega va hatto qallig‘i ham bor edi.
Haqiqatda hamma narsa ancha mavhum edi. Tarixiy maʼlumotlarga ko‘ra, asirga olingan Roksolana, keyinchalik Xurram bo‘lgan, atigi 15 yoshda edi. Uning tug‘ilgan sanasi noma’lum, lekin uning birinchi farzandini dunyoga keltirgan paytidan buni bilib olish mumkin. Sulaymon va Xurramning o‘g‘li Mehmet 1521-yilda tug‘ilgan va tug‘ilish paytida ona 16 yoshda edi.
Usmonli imperiyasining anʼanalari nafaqat ulug‘vor, balki shafqatsiz ham edi. “Muhtasham yuz yil” seriali bizga bu tarixni his etish imkonini berdi, lekin ekranda ko‘rgan narsalarning hammasi ham haqiqat emasdi.
Izoh (0)