Rochester texnologiya instituti tadqiqotchilari atmosferadan karbonat angidridni chiqarib tashlashning tabiiy jarayonlarini tezlashtirish uchun 1620 ta termoyadro bombasini portlatishni taklif qildi.
Olimlarning ogohlantirishicha: agar Yerdagi o‘rtacha harorat ko‘tarilishda davom etsa, asr oxiriga kelib jahon iqtisodiyotiga 200 trillion dollar zarar yetishi va yuz millionlab odamlarning yashash sharoitlari keskin yomonlashishi mumkin. Bunga yo‘l qo‘ymaslik uchun ular noodatiy yechim taklif qilmoqda — har biri 50 megatonna bo‘lgan 1600 dan ortiq termoyadro zaryadlarini suv ostida portlatish.
Tadqiqotchilarning ta’kidlashicha, termoyadroviy portlashlar bazalt kabi silikat jinslarning nurashini tezlashtirishi mumkin. Bu jarayon karbonat angidridni o‘ziga biriktirib, uni atmosferadan chiqarib tashlaydi. Kichik miqyosda bunday usul allaqachon qo‘llanilmoqda: Braziliyada kompaniyalar, jumladan Google bazaltni maydalash va uni qishloq xo‘jaligi yerlariga tarqatish bo‘yicha loyihalarni moliyalashtirmoqda. Biroq olimlar fikricha, bunday choralar global ta’sir uchun kamlik qiladi.
Taklif qilingan variantga ko‘ra, portlovchi moddalar dengiz tubiga 4 kilometr chuqurlikda joylashtiriladi, ustida esa 8 kilometr suv qatlami mavjud bo‘ladi. 800 atmosferali bosim zarba to‘lqinini yutishi, taxminan 81 gigatonnali portlash quvvati esa tog‘ jinslarining tez parchalanishini ta’minlashi kerak. Olimlarning fikricha, bu holda radiatsiya eng past darajada bo‘lib, okean ekotizimiga deyarli ta’sir ko‘rsatmaydi.
Hisob-kitoblarga ko‘ra, portlashning ta’siri 30 yillik CO₂ chiqindilarining yo‘qolishiga teng bo‘ladi. Aks holda, olimlar okeanlarning kislotalashuvi tezlashishi, marjon riflari nobud bo‘lishi va boshqa ekologik falokatlar yuz berishini bashorat qilmoqda.
Biroq termoyadro portlashlaridan bunday katta miqyosda foydalanish qanchalik xavfsiz ekanligi haqidagi savol hamon ochiq qolmoqda.
Izoh (0)