Ozarbayjon prezidenti Ilhom Aliyev Oqtovda qulagan Azerbaijan Airlines samolyoti uchuvchilari omon qolmasliklarini bilganini aytdi. Prezident rafiqasi Mehribon Aliyeva bilan ularning dafn marosimida qatnashdi.
Aliyev ekipaj a’zolarini mukofotlash to‘g‘risida farmon e’lon qilishini ta’kidladi. U uchuvchilarning harakatlarini, ularning professionalligi, fidoyiligini yuqori baholadi.
Uchuvchilar va butun ekipaj haqiqiy qahramonlikni namoyish etdi. Uchuvchilar boshqarib bo‘lmaydigan holatda bo‘lgan samolyotni turli usullar bilan boshqarib, ham professionallik, ham qahramonlik ko‘rsatdi. Albatta, uchuvchilar tajribali edi va favqulodda qo‘nishdan keyin omon qololmasliklarini bilishardi. Biroq yo‘lovchilarni qutqarish uchun ular yuqori darajadagi qahramonlik ko‘rsatdi va aynan shu tufayli halokatda tirik qolganlar bor.
Aynan shu tufayli fyuzelyajning bir qismi yonmadi va aynan shu tufayli bugun biz samolyotni Rossiya urib tushirganini aniq ayta olamiz. Bu fakt va uni hech kim inkor eta olmaydi. Biz buni qasddan qilingan deb ta’kidlamaymiz, lekin bu amalga oshirilgan, dedi Aliyev.
♦ Ozarbayjon prezidenti aviahalokat sabablari haqida
Ilhom Aliyev yakuniy versiya qora qutilar ochilgandan so‘ng ma’lum bo‘lishini aytdi. Ammo dastlabki taxminlar ham yetarli darajada va faktlarga asoslanganini bildirdi.
“Faktlar shundan iboratki, Ozarbayjon fuqarolik samolyoti Rossiya hududida, Grozniy shahri yaqinida tashqi ta’sir oqibatida shikastlangan va deyarli boshqaruvni yo‘qotgan. Shuningdek, bizning samolyotimiz radioelektron kurash vositalari yordamida boshqarib bo‘lmaydigan holatga tushirilganini ham bilamiz. Bu samolyotga yetkazilgan birinchi zarar hisoblanadi”, dedi u Ozarbayjon televideniyesiga bergan intervyusida ta’kidladi.
♦ Rossiyaga qo‘yilgan talablar
“Biz Rossiya tomoniga o‘z talablarimizni aniq bayon qildik. 27-dekabr kuni bu talablar ularga rasman topshirildi. Ular nimadan iborat? Birinchidan, Rossiya tomoni Ozarbayjondan uzr so‘rashi kerak. Ikkinchidan, ular o‘z ayblarini tan olishi lozim.
Uchinchidan, ular aybdorlarni jazolashi, jinoiy javobgarlikka tortishi va Ozarbayjonga, jabrlangan yo‘lovchilar va ekipaj a’zolariga tovon to‘lashi kerak — bu bizning shartlarimiz. Ulardan birinchisi kecha taqdim etilgandi. Umid qilamanki, boshqa shartlarimiz ham qabul qilinadi”, dedi Ilhom Aliyev.
♦ Rossiya aviahalokat ishini yashirishga uringan
Afsuski, dastlabki uch kun davomida Rossiyadan mantiqsiz versiyalardan boshqa hech narsani eshitmadik. Bizni xafa qilgani va hayratga solgan jihatlardan biri shundaki, Rossiya rasmiy tuzilmalari qandaydir gaz ballonining portlashi haqida taxminlarni ilgari surishdi. Ya’ni bu Rossiya tomoni masalani bostirishni xohlayotganini ochiq ko‘rsatdi va bu, albatta, hech kimga sharaf keltirmaydi, dedi siyosatchi.
♦ Putin Aliyevdan uzr so‘radi
29-dekabr kuni Rossiya prezidenti Vladimir Putin Ozarbayjonlik hamkasbidan aviahalokat “Rossiya havo hududida yuz bergani uchun” uzr so‘radi. U qurbonlarning oilasiga hamdardlik, omon qolganlarga tezroq sog‘ayib ketishni tiladi.
Kremlning taʼkidlashicha, Ozarbayjon samolyoti Grozniy aeroportiga bir necha bor qo‘nishga uringan. “O‘sha vaqtda Grozniy, Mozdok va Vladikavkaz Ukraina jangovar dronlari tomonidan hujumga uchragan va Rossiya havo hujumidan mudofaa tizimlari bu hujumlarni qaytargan”, deyiladi bayonotda.
♦ Qozog‘istondagi aviahalokat
Bokudan Grozniyga J28243 reysini amalga oshirayotgan Embraer 190 samolyoti 25-dekabr kuni ertalab Qozog‘istonning Oqtov shahri yaqinida halokatga uchradi. Dispetcherlar Grozniy va Maxachqal’ada qo‘nishni rad etganidan keyin layner majburiy qo‘nishni amalga oshirishga urindi. Oqtov aeroportiga bir necha kilometr qolganda u qulab tushdi, portlab, yonib ketdi.
Burun qismi to‘liq yongan, dum qismida esa omon qolganlar bo‘lgan. Kamida 29 nafar tirik qolgan yo‘lovchi aynan shu qismda bo‘lgan. Ular kasalxonaga olib ketilgan. Azerbaijan Airlines samolyoti qulashi oqibatida 38 kishi halok bo‘lgan. Qulagan samolyot ko‘zdan kechirilganda teshiklar aniqlangan. Shunga asoslanib, ayrim manbalar samolyotni Chechenistonga dron hujumini qaytargan havo hujumidan mudofaa tizimi o‘qqa tutgan bo‘lishi mumkinligini yozgan.
Izoh (0)