BMT Kiyev tomonidan taklif etilgan “tinchlik sammiti” bilan shug‘ullanmayotganini ma’lum qildi

BMT hozircha Ukraina tashqi ishlar vaziri Dmitriy Kuleba tomonidan taklif qilingan Ukraina bo‘yicha tinchlik sammitini tashkillashtirish bilan shug‘ullanmayapti. Bu haqda tashkilot matbuot kotibi o‘rinbosari Farxan Xak brifingda ma’lum qildi.

“Bu BMT tashkillashtiradigan narsa emas… ushbu bosqichda u haqda e’lon qilinadigan hech narsa yo‘q. Agar qandaydir o‘zgarish bo‘lsa, albatta xabardor qilamiz”, — dedi u Kulebaning taklifi haqidagi savolga javoban.

Dekabr oxirida Ukraina tashqi ishlar vaziri Kiyev fevral oyida BMTda bosh kotib Antoniu Guterrish vositachiligida tinchlik sammitini o‘tkazishga umid qilayotganini aytgandi. “BMT bunday sammitni o‘tkazish uchun eng munosib maydon bo‘lgan bo‘lardi, chunki bu muayyan mamlakatga yordam berishni anglatmaydi. Gap hammani jalb qilish haqida bormoqda”, — degandi Kuleba.

Uning fikricha, Rossiya hukumati bayonotlariga qaramasdan, Moskva muzokaralarga tayyor emas. Rossiya prezidenti Vladimir Putin avvalroq muloqotdan Kiyev bosh tortayotgani, Rossiya esa bu jarayonning barcha ishtirokchilari bilan kelishib olishga tayyorligini aytgandi. Putinning so‘zlariga ko‘ra, ziddiyat ishtirokchilarining barchasi doim ertami, kechmi muzokaralar stoli atrofida yig‘ilib, kelishib oladi, “bizga qarshi turganlar” bu faktni qanchalik tez anglasa, shunchalik yaxshi bo‘ladi. Rossiyaning maqsadi, dedi u, “bu urushni tugatish”dan iborat, Moskva bundan keyin ham shunga intiladi.

Noyabr o‘rtalarida Zelenskiy G20 sammitida videomurojaat bilan chiqib, o‘zining o‘nta shartdan iborat bo‘lgan “tinchlik formulasi”ni taklif etgan edi. Ushbu shartlar radiatsiyaviy va yadroviy xavfsizlik; oziq-ovqat xavfsizligi; energetika xavfsizligi; barcha asirlar va deportatsiya qilinganlarning ozod etilishi; BMT ustavining bajarilishi hamda Ukraina hududiy yaxlitligi va dunyo tartibining qayta tiklanishi; Rossiya qo‘shinlarining olib ketilishi va jangovar harakatlarning to‘xtatilishi; adolatning qaytarilishi; ekotsid (flora va faunaning yo‘q qilinishi)ga qarshi kurash; eskalatsiyaga yo‘l qo‘ymaslik; nizo yakunlanganining mustahkamlanishini o‘z ichiga oladi.

Ammo Rossiya hukumati Kiyev bilan Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy tomonidan taklif qilingan “tinchlik formulasi” nizomlari asosida muloqot olib bormoqchi emas. Ukraina rahbariyatining tinchlik bo‘yicha rejasi konsepsiyasini Rossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov xomxayol deb tavsifladi.

Mavzuga doir:

• Zelenskiy Ukrainada “tinchlik o‘rnatilishini tezlashtirish” uchun uchta qadamni taklif qildi
• Zelenskiy Rossiyaga “hammasiga hamma” formatida asirlarni almashishni taklif qildi
• Zelenskiy BMTdagi chiqishida Ukraina uchun 5 bandli “tinchlik formulasi”ni taqdim qildi