Олимлар хулосасига кўра, биз доимий истеъмол қиладиган маҳсулотлар миянинг қариш жараёнини 16 фоизга тезлаштиради. Организмдаги энг асосий аъзони оддий овқатланиш одатларини ўзгартириш орқали қандай ҳимоя қилиш мумкин?
Сўнгги илмий тадқиқотлар кундалик рационимизда учрайдиган баъзи маҳсулотлар миянинг когнитив функцияларига салбий таъсир қилишини кўрсатмоқда. Мутахассисларнинг огоҳлантиришича, бу маҳсулотлар хотирани сустлаштириши, фикрлаш аниқлигини пасайтириши ва ҳатто мияни қаритиши мумкин.
Энг катта хавф эса бугун деярли ҳар бир супермаркет жавонида учрайдиган қайта ишланган маҳсулотлардир. Фастфуд, чипслар, ширин ва газли ичимликлар — буларнинг барчаси таркибида жуда кўп миқдорда шакар, туз ва трансёғларни жамлаган. Айни пайтда улар фойдали толалар ва оқсиллардан мутлақо холи. Бу каби маҳсулотларни тез-тез истеъмол қиладиган инсонларда когнитив бузилишлар ҳамда мия қон томирлари билан боғлиқ муаммолар хавфи кескин ортади.
Шунингдек, оқ нон, ширин пишириқлар ва конфетлар қон таркибидаги глюкоза миқдорининг кескин кўтарилишига сабаб бўлади. Бундай глюкоза “тебранишлари” вақт ўтиши билан сурункали яллиғланишни келтириб чиқаради. Бу эса, ўз навбатида, мияни озиқлантириб турувчи майда қон томирларининг шикастланишига олиб келади. Мутахассислар бутун донли маҳсулотларга ўтишни миянинг қон айланишини яхшилашга қаратилган биринчи муҳим қадам сифатида тавсия қилишмоқда.
Тузни ортиқча истеъмол қилиш эса алоҳида муаммо сифатида тилга олинмоқда, чунки у артериал босимнинг ошишига олиб келади, бу эса миянинг қон томир тизими ҳолатига салбий таъсир кўрсатади.
Миянинг соғлом ишлаши учун рационда ёғли балиқлар, грек ёнғоғи ва зиғир уруғи бўлиши жуда муҳим. Улар омега-3 ёғ кислоталарига бой бўлиб, бу моддалар организмдаги яллиғланиш жараёнларини камайтириш, асаб ҳужайраларини зарарланишдан ҳимоя қилиш ва нейродегенератив касалликлар ривожланиш хавфини пасайтириш хусусиятига эга.
Мия саломатлиги учун яна бир муҳим омил бу ўсимлик толаларидир. У нафақат овқат ҳазм қилишни яхшилайди, балки ичакдаги фойдали микрофлорани озиқлантиради. Бу микрофлора эса ўз навбатида асаб тизими фаолиятига бевосита таъсир кўрсатади.
Илмий тадқиқотлар Ўрта Ер денгизи диетаси миянинг оқ моддасига ижобий таъсир қилишини кўрсатган. Сабзавотлар, балиқ, зайтун мойи ва меъёрида қизил шаробни ўз ичига олган ушбу парҳез инсульт хавфини сезиларли даражада камайтириши мумкин.
Мутахассислар фикрича, миянинг саломатлигига ғамхўрлик қилиш учун катта ўзгаришлар қилиш шарт эмас, шунчаки оддий қадамлардан бошлаш кифоя. Масалан, оқ нонни бутун донли нон билан алмаштириш, ширин газли ичимликлар ўрнига лимонли сув ёки шакарсиз уй шарбатларини танлаш мумкин. Майонез ва кетчуп ўрнига эса табиий йогурт асосида тайёрланган соуслардан фойдаланиш тавсия этилади.
Шунингдек, рационга ёғли балиқни аста-секин киритиш лозим. Уни ҳафтасига камида икки марта истеъмол қилиш орқали миянинг умумий фаолияти мустаҳкамланади.
Изоҳ (0)