“Дарё”нинг YouTube’даги каналида режиссёр Замира Бегимқулова ва Сарвар Каримов билан сериаллар мавзусида кўрсатув ташкил қилинди. Улар суҳбат давомида ўзбек сериалчилиги ортидаги муаммо ва ўз ечимини кутаётган масалалар ҳақида тўхталиб ўтишди.
— Болалигимда телеканалларда асосан Мексика сериаллари намойиш этиларди. Табиийки, уларнинг томошабинлари асосан аёллар бўлган. Ўтган асрнинг 70–80 йилларидаги сериалчилик санъати ҳозир бизда ҳам такрорланяпти. Ачинарлиси, ҳалигача техник жиҳатдан жуда паст.
“Умр сўқмоқлари” деган видеони томошабин кўрмаслиги мумкин, аммо “Қайнотаси билан дон олишган келин” деб номлангани бўлса, видеони кўради. Шу боисдан кўп контентлар одамлар эътиборини жалб қилиш учун шундай номланяпти. Аслида, қадимдан драмалар шунга ўхшаш маиший мавзуларга қурилган. Масалан, Софоклнинг “Шоҳ Эдип” асарини оладиган бўлсак, унда бир инсон ўзи билмаган ҳолда отасини ўлдириб, онасига уйланиб, ундан иккита фарзанд кўради. Бу антик даврнинг энг буюк драмаси ҳисобланади. Асосий фарқ шундаки, яхши ижодкор мана шундай мавзуларни ҳам савияли, гўзал қилиб оммага олиб чиқади.
Айтмоқчиманки, ҳозирги сериал ва новеллаларимизнинг мавзуси жуда ёмон эмас. Драма бор эканки, доим мана шундай мавзулар атрофида айланади. Ҳамма гап ижодкорларда, мавзуни гўзал кўрсата билиш, одамларнинг маънавий дидини ўстириш уларга боғлиқ, дейди режиссёр Сарвар Каримов.
“Туташ тақдирлар”, “Гулхан атрофида” ва “Опа-сингиллар” каби миллий сериалларнинг режиссёри Замира Бегимқулова эса актёрларнинг ишга масъулиятсизлик билан ёндашаётгани ва одоб-ахлоқ чегарасини унутиб қўйишаётгани ҳақида гапирди.
— Илгари сериаллар жуда кам суратга олинарди. Бугунги кунда хусусий телеканаллар ташкил этилиб, актёрларнинг даври келди. Ҳамма каналда сериал суратга олиняпти, уларнинг қўли қўлига тегмай роллар ижро этишяпти. Аммо ролига тайёрланмай съёмкага боришаётгани, ҳатто рол устида изланиш олиб боришмаётгани ҳайрон қолдирди. Ҳатто қайси сериалда рол ижро этишаётганини ҳам билишмайди. Сериалдан сериалга кўчиб ўтаётган кийим ва имиж сабаб томошабин ҳам қайси сериални кўраётганини тушунмай қоляпти.
Ишга бундай ёндашмаслик керак, ахир шу касбнинг ортидан нон топиб ейишяпти-ку. Бундан ташқари, эр-хотиннинг ётоқхонаси очиқчасига кўрсатиляпти. Диалогларни айнан ётоқхона саҳнаси билан боғлаш шартми? Яна бир нарса ғашимни келтиради. Ҳамма сериалда оилани бузувчи, енгилтабиат аёллар персонажи бор. Энг ёмони, улар бош қаҳрамон даражасига кўтарилган, дейди режиссёр Замира Бегимқулова.
Сарвар Каримов сериаллар учун ниҳоятда кам маблағ ажратилиши ва ўзини ҳурмат қилган профессионал ижодкорлар бу ишни нопрофессионалларга бўшатиб бергани ҳақида гапирди.
— “Қачон ўзбек киноси ривожоанади?”, деб кўп сўрашади. Қачон мамлакат иқтисодиёти ривожланса, шундагина кино ва сериалларимизда ҳам ўзгариш бўлади, дейман. Боиси бошқа санъат турларида кам маблағ билан ҳам яхши ижод қилиш мумкиндир. Аммо кино санъатида эмас.
Масалан, Netflix энг оддий лойиҳаларига ҳам камида 5 миллиондан 10 миллион долларгача маблағ ажратади. “Амазон томонда узуклар ҳукмдори” деган сериал олинди. Унинг бюджети ҳар бир қисми учун 58 миллион доллар этиб белгиланган. Бизда олинаётган сериалларнинг бюджети эса 15 миллион сўм. Агар солиқларини олиб ташлаб ҳисобласангиз, минг доллар бўлади. Минг доллар қаерда-ю, беш миллион доллар қаерда? Истаймизми-йўқми, сифат ҳам берилаётган пулга яраша бўлади.
Масаланинг иккинчи томони бор, ижодкорлар минг доллар пулга 40 дақиқалик сериални суратга олиши керак. У пулни ссенаристга берсинми, оператор ёки актёрларга ҳақ тўласинми? Катта гапириш эмас-у, аммо мен бу пулга сериал суратга олмайман. Чунки берилган пул катта гуруҳнинг тушлик ва йўл пулиги кетиб қолади. Шу боис профессионал ижодкорлар сериал суратга олмаяпти, улар ўрнини нопрофессионалларга бўшатиб берган. “Конфет” ёки кўча-кўйдан олиб келинган актёрларнинг сериалларимизда суратга тушаётганининг асосий сабаби ҳам шунда. Чунки профессионал актёр ҳақ сўрайди.
Токи сериалларимизга ажратилган маблағ ўзгармас экан, сифатли контент кутманглар. Бу худди эски “Москвич” автомобилига пул тўлаб, нега янги BMW бермадинг, дегандек гап. “Москвич”га пул тўландими, демак, шунга ярашаси берилади, дейди Сарвар Каримов.
Кўрсатувни қуйидаги ҳавола орқали тўлиқ ҳолда томоша қилишингизни тавсия қилинг.
Изоҳ (0)