АҚШнинг Мериленд штати федерал судьяси президент Дональд Трампнинг мамлакат ҳудудида туғилиш ҳуқуқи асосида Америка фуқаролигини олишни чекловчи фармонини блоклади. Фармон номаълум муддатга тўхтатилди, дея хабар бермоқда The Washington Post.
Судья Дебора Бордмен ҳуқуқни ҳимоя қилувчи ташкилотларнинг даъвоси бўйича суд мажлисидан сўнг вақтинчалик тақиқ жорий этди. У президент фармонини АҚШ конституциясига киритилган 14-тузатиш матнига тўғридан тўғри зид деб топди. Тақиқ бутун мамлакатга тааллуқли бўлиб, иш кўриб чиқилаётган давр мобайнида амал қилади. Уни фақат юқори суд инстанцияси бекор қилиши мумкин.
WP маълумотларига кўра, Трампнинг фармони бўйича камида олтита даъво аризаси топширилган. Улардан бири Трампга унинг президентлик фаолиятининг биринчи кунидаёқ тақдим этилган. Унинг ташаббускорлари муҳожирлар ҳуқуқларини ҳимоя қилувчи ташкилотлар ҳисобланади. Кейинчалик унга 22 та демократик штат ҳам қўшилди.
АҚШда туғилганда фуқаролик олиш: Трамп фармонининг моҳияти
Янги фармонга кўра, агар АҚШ ҳудудида туғилган болаларнинг ота-оналари мамлакат фуқаролари ёки қонуний доимий истиқомат қилувчилари бўлмаса, Америка идоралари уларнинг фуқаролигини тан олмаслигини назарда тутади. Бундан ташқари, фармон 19 февралдан кейин туғилган барча болаларга тааллуқли. Бу болалар ижтимоий рақамларга эга бўлиш, давлат имтиёзларидан фойдаланиш ва қонуний ишлаш ҳуқуқидан маҳрум бўлиши, шунингдек, мамлакатдан чиқариб юборилиши мумкин.
Вашингтон штати бош прокурори ёрдамчиси Лейн Полозола суд тингловида Трампнинг фармони аллақачон чақалоқларнинг фуқаролик ҳуқуқини хавф остига қўяётганини таъкидлади.
Трамп фармони: ҳуқуқий баҳолаш
Даъвогар штатлар фармонга қарши эътироз билдириб, у АҚШ конституциясининг 14-тузатишини бузишини таъкидладилар. Ушбу тузатиш мамлакат ҳудудида туғилган ҳар бир кишининг фуқаролигини кафолатлайди. Судья Коэнур бу далилга қўшилиб, шундай деди:
“Бу фармон конституцияга очиқдан очиқ зид. Масала шу қадар аниқки, ҳайратга солади”.
1868 йилда қабул қилинган 14-тузатиш Олий суднинг Дрейд Скотт иши бўйича 1857 йилдаги олдинги қарорини бекор қилади. Ўша қарорда конституция ҳимояси қулликка солинган қора танли одамларга татбиқ этилмаган эди. Ушбу тузатиш АҚШда туғилган барча кишиларга, шу жумладан, муҳожирларнинг фарзандларига ҳам фуқароликни кафолатлаш мақсадида ишлаб чиқилган.
Фармонни бажаришни тақиқлаш: Трамп маъмуриятининг жавоби
Адлия вазирлиги юристи Бретт Шумейт фармон конституциявий эканини таъкидлаб, вақтинчалик суд тақиқини “ўта ноўрин” деб атади. Бироқ судья Коэнур даъвогарлар фойдасига қарор чиқариб, вақтинчалик тақиқ 6 февраль куни қўшимча суд мажлиси ўтказилгунга қадар — 14 кун давомида амал қилишини айтди.
Адлия вазирлиги узоқроқ давом этадиган тақиқнинг олдини олиш учун ҳужжатларни тақдим этишни режалаштирмоқда. Вазирлик вакилининг таъкидлашича, улар фармонни “кескин ҳимоя қилишга” ва унинг қонунийлигини тасдиқловчи далилларни тақдим этишга тайёр.
АҚШда туғилганлик бўйича фуқароликни чеклаш тўғрисидаги фармон: суд қарорига муносабат
Вашингтон штати бош прокурори Ник Браун Трамп маъмуриятининг апелляцияси, ҳатто иш Олий судга етиб борса ҳам, муваффақиятли чиқмаслигига ишонч билдирди:
“Агар сиз Америка тупроғида туғилган бўлсангиз — сиз АҚШ фуқаросисиз, нуқта. Президент буни ўзгартира олмайди”.
Даъвогар штатларнинг таъкидлашича, агар Трамп фармони кучга кирса, ҳар йили 150 000 дан ортиқ янги туғилган болалар Америка фуқаролигидан маҳрум бўлиши мумкин.
АҚШда туғилиш орқали фуқароликни олиш: сиёсий ва ҳуқуқий кураш
Фармон имзолангандан буён унга қарши камида олтита даъво аризаси топширилган бўлиб, уларнинг аксарияти 22 штатнинг фуқаролик ҳуқуқларини ҳимоя қилувчи ташкилотлари ва бош прокурорларидан келиб тушган. Демократик штатлар таъкидлашича, фуқаролик ҳуқуқини тушуниш 127 йил олдин, Олий суд фуқаро бўлмаган ота-оналардан туғилган болалар фуқаролик ҳуқуқига эга эканлиги ҳақида қарор қабул қилганида мустаҳкамланган.
Изоҳ (0)