Кинодаги вақт парадокслари — бир томондан сийқаси чиққан, иккинчи томондан эса ўз долзарблигини йўқотмаган мавзу. Қаҳрамонни аввал келажакка, кейин ўтмишга жўнатиш ёки шунчаки вақтни ақлдан оздирадиган даражада тезлаштиришдан қизиқарлироқ нарса бўлиши мумкинми?
“Бенжамин Баттоннинг сирли тарихи”
Девид Финчернинг Бред Питт иштирокидаги энг романтик фильмларидан бири. Унинг қаҳрамони қари бўлиб туғилади ва улғайиш ўрнига ёшариб кетади. У Кейт Бланшетт қаҳрамонини севиб қолади, лекин бахтга қарши, уларнинг бу дунёдаги йўллари ҳеч қачон кесишмайди, чунки у олдинга, қиз эса орқага ҳаракатланади. Питт ва Бланшетт қаҳрамонлари ўртасидаги муносабатлар қанчалик ҳаяжонли бўлса, Бенжаминнинг ўзгаришларини кузатиш ҳам шунчалик ҳаяжонли. Муҳаббат, эҳтимол, вақтни енгишга қодир эмасдир, лекин уни мазмун билан тўлдиришга қодир.
“Адалин асри”
Ёшарадиган эркак ҳақида фильм ишланган экан, қаримайдиган аёлни ҳам тилга олиш керак. Қолаверса, “Адалин асри” кўпинча “Бенжамин Баттон” билан таққосланади. Автомобиль ҳалокатидан сўнг гўзал Адалинда қариш жараёни тўхтайди. Бутун бир асрни яшаса ҳам, у 27 ёшлигидек қолаверади, токи у учун яшашга арзийдиган эркакни учратмагунча.
“Кўл бўйидаги уй”
Кўплар номаълум манзилга хат ёзган. Фильм қаҳрамони ҳам уйининг бўлажак ижарачисига хат ёзишга уриниб кўради. Лекин бунинг ўрнига хатни аввалги ижарачи олади. Шундай қилиб, икки йил фарқ билан яшаётган одамлар ўртасидаги ақл бовар қилмас ёзишмалар бошланди. “Кўл бўйидаги уй” ҳатто мелодрамани ёқтирмайдиганларни ҳам йиғлатади. Сандра Буллок ва Киану Ривз идеал жуфтлик бўлгани учун эмас. Чунки улар жуда замонавий муаммоларни моҳирона ижро этишади — биз баъзан деярли онгли равишда ўз бахтимизни четлаб ўтамиз.
“Оқ Рождество” (“Қора кўзгу” сериалидан)
“Қора кўзгу” сериали жамоатчиликни қаттиқ ҳаяжонга солди ва ҳаётимизни қандай яхшилашимиз мумкинлигини яққол кўрсатиб берди. Маълум бўлишича, абадий ҳаёт бу мумкин бўлган жазоларнинг энг шафқатсизидир. Рейф Сполл ва Жон Ҳеммнинг икки ҳикояси ҳали мавжуд бўлмаган технологияларни жалб қилиб, вақт мавзусига у ёки бу тарзда таъсир қилади. Улар билан бирга томошабин финалда даҳшатли хулосага келиш учун кўплаб тузоқларга тушади.
“Муқаддима”
Кристофер Нолан “Муқаддима” фильмида вақт оқимининг энг қизиқарли вариантини таклиф қилади. Каравотингизда бир дақиқа ухлар экансиз, тушингизда соатлар, кунлар ва ҳатто йиллар ўтади. Тушда уйқу эффекти ҳақида кўпчилик эшитган бўлса керак, лекин Нолан бу назария асосида бутун бошли пирамида қуради — мураккаб, таъсирли, парадоксал, қўрқинчли. Бу оламларда ҳар қандай ҳаётни яшаш, ҳар қандай воқеликни яратиш мумкин. Энг муҳими — вақтида уйғонолсангиз бўлди.
Изоҳ (0)