Hindistonlik yozuvchi Banu Mushtak va tarjimon Dipa Bxasti 30 yildan ziyod vaqt mobaynida yaratilgan hamda Hindiston janubidagi ayollarning kundalik turmushi va kurashini tasvirlovchi 12 ta hikoyadan iborat “Qalb chirog‘i” to‘plami uchun badiiy adabiyot sohasidagi Xalqaro Buker mukofotiga sazovor bo‘ldi. Bu haqda Buker mukofoti fondi saytida ma’lum qilindi.
Mukofot topshirish marosimida besh kishilik hakamlar hay’atiga rahbarlik qilgan bestseller muallifi, Buker mukofoti sohibi Maks Porter Londondagi Teyt Modern galereyasida g‘oliblarni e’lon qilgan.
Bu mukofot ilk bor hikoyalar to‘plamiga berilmoqda. Bxasti 2016-yilda mukofot hozirgi ko‘rinishini olgandan buyon uni qo‘lga kiritgan birinchi hindistonlik tarjimon va to‘qqizinchi ayol tarjimon hisoblanadi. Mushtak esa shu davrdan beri mukofotga sazovor bo‘lgan oltinchi ayol yozuvchidir.
Porter asosan Hindiston janubida 65 million kishi so‘zlashadigan kannada tilida bitilgan to‘plamni, shuningdek, tarjimaning “keskin” xususiyatini yuksak baholab, hakamlar hay’ati a’zolarining bu hikoyalarni muhokama qilishini tinglab “zavq olganini” ta’kidlagan.
“Bu go‘zal, shiddatli, hayotbaxsh hikoyalar kannada tilidan ko‘tarilib, boshqa til va shevalarning g‘ayrioddiy ijtimoiy-siyosiy boyligi bilan uyg‘unlashadi. Ularda ayollar hayoti, reproduktiv huquqlar, e’tiqod, kasta tizimi, hokimiyat va zulm haqida so‘z yuritiladi”, dedi Porter.
Kitobga 1990-2023-yillar oralig‘ida yozilgan hikoyalar kiritilgan. Ularni janubiy Hindistonning ko‘p tilli tabiatini o‘z tarjimasida saqlab qolishga intilgan Bxasti saralab, tahrir qilgan.
Mushtak o‘zining minnatdorlik nutqida so‘zlari o‘quvchilarning qalbiga yetib borgani uchun ularga tashakkur bildirgan.
“Bu kitob hech qanday tarix ahamiyatsiz emas, degan ishonchdan tug‘ilgan; insoniy tajribalar gilami har bir ipi butun og‘irligini ko‘taradi. Bizni tez-tez ajratishga urinayotgan dunyoda adabiyot hali ham bir-birimizning ongida, garchi bir necha sahifa bo‘lsa-da, yashay oladigan so‘nggi muqaddas makonlardan biri bo‘lib qolmoqda”, degan Mushtak.
Buker mukofoti haqida
Buker mukofoti dunyodagi eng nufuzli adabiy mukofotlardan biridir. 2013-yilgacha mazkur mukofot ingliz tilida yozilgan roman uchun Millatlar Hamdo‘stligi mamlakatlaridan birida, Irlandiya yoki Zimbabveda istiqomat qiluvchi muallifga berilgan. 2014-yilgi mavsumdan boshlab esa mukofot muallifning fuqaroligidan qat’i nazar, ingliz tilida yozilgan roman uchun topshirilmoqda. G‘olib 50 ming funt sterlinglik chekni qo‘lga kiritadi (2002-yilgacha mukofot miqdori 21 ming funtni tashkil etgan). Mukofot ilk bor 1969-yilda topshirilgan.
Izoh (0)