Joriy yil ilk choragida mamlakatga migrantlar jo‘natgan pullar o‘tgan yil mos davridagidan 800 million dollarga ko‘p bo‘ldi. Bu haqda Markaziy bankning “Pul-kredit siyosati sharhi”da maʼlum qilindi.
O‘zbekistonga joriy yil yanvar–mart oylarida xorijiy davlatlardagi mehnat muhojirlari 3,3 milliard dollar pul yubordi (2024-yil mos davrida 2,5 milliard dollar). Bunda tushumlar yillik o‘sishi qariyb 32 foizga yetgan. Sharhda mazkur o‘sish mamlakatda daromadlar oshishi o‘zgaruvchanligining asosiy omili bo‘lib qolayotgani yozilgan. Pul o‘tkazmalari hajmi ortishi asosiy savdo hamkorlar valyutalari mustahkamlanishi hamda mehnat haqi yuqoriroq davlatlarga migrantlar oqimi ko‘payishi bilan izohlangan.
“Joriy yilning I choragida o‘rtacha hisoblangan nominal ish haqining o‘sish surʼati 18 foizni tashkil etdi. Aloqa va axborotlashtirish, moliya va sug‘urta sohalarida o‘sish o‘rtacha ish haqi oshishidan yuqori shakllangan bo‘lsa, taʼlim, tashish va saqlash sohalarida o‘rtacha darajaga yaqin o‘sish qayd etilgan. Pul o‘tkazmalarining ijobiy dinamikasi va iqtisodiyotda ish haqining oshishi aholining umumiy real daromadlarining oshishiga xizmat qilib, ushbu ko‘rsatkich o‘sishi I chorakda 9,8 foizni tashkil etdi”, deyiladi sharhda
Markaziy bank tahlilida uch oyda aholi jon boshiga real daromadlar o‘tgan yil ilk choragiga nisbatan 7,6 foizga oshgan. Bo‘sh ish o‘rinlarini qidirish bo‘yicha veb-sahifalardagi eʼlonlar soni yil boshiga nisbatan ko‘payib borgan.
“Bo‘sh ish o‘rinlarining o‘sishi asosan chakana savdo va xizmatlar sohalarida kuzatilmoqda. Ushbu davrda ish qidiruvchilarning mehnat bozoridagi faolligi yuqori bo‘lib, mehnat arizalari soni ham o‘sishda davom etdi. Iqtisodiy faollikni o‘zida aks ettiruvchi uy-joy bilan bog‘liq bitimlar dinamikasi 2024-yilning oxirgi oylarida ijobiy trendga o‘tgan va ushbu trend 2025-yilning dastlabki oylarida ham saqlanib qolmoqda”, deya qayd etiladi tahlilda.
Avvalroq Jahon banki Markaziy Osiyodagi migratsiya masalasida tadqiqot taqdim etgandi. Unda migrantlar pul yubormasa, O‘zbekistonda kambag‘allik sezilarli oshishi qayd etilgan.
“2024-yil holatiga ko‘ra, O‘zbekistonda mehnat muhojirlari pul o‘tkazmalarining yalpi ichki mahsulotdagi ulushi 14 foizga yetgan. Agar mazkur pul o‘tkazmalari bo‘lmaganda mamlakatdagi kambag‘allik darajasi 9,6 foizdan 16,8 foizga oshishi mumkin edi”, deyilgan tadqiqotda.
Ilmiy izlanishda Markaziy Osiyoda mehnat migratsiyasi millionlab fuqarolar uchun asosiy daromad manbalaridan biri bo‘lib qolayotganiga ham eʼtibor qaratilgan.
Maʼlumot uchun, 2024-yilda O‘zbekistonga xorijiy davlatlardagi mehnat muhojirlari 14,8 milliard dollar pul yuborgan. Bu 2023-yildagidan 3,4 milliard dollarga ko‘p. Mablag‘larning 77 foizi Rossiyadan (11,5 milliard dollar) kelib tushgan. Shu bilan birga, Qozog‘istondan 795 million dollar, AQSHdan 577 million dollar, Janubiy Koreyadan 534 million dollar, Turkiyadan 405 million dollar, Buyuk Britaniyadan 135 million dollar o‘tkazilgan.
Izoh (0)