“Milliy tiklanish” partiyasi raisi Alisher Qodirov gazni uy isitish va ovqat pishirishga ishlatib yuboradigan xalqning kosasi oqarmasligini haqidagi iddaosi jamoatchilikning keskin qarshiligiga uchradi. Faollar eng avval uning xonadonini tabiiy gazdan uzish taklifi bilan chiqishdi. Qodirovning o‘rinbosari Firuza Muhammadjonova Facebook’da rahbarini himoya qilib post qoldirdi. Biroq bu tanqidchilar hovurini bosish o‘rniga muhokamalarning yangi to‘lqiniga sabab bo‘lmoqda.
Nima bo‘lgan edi?
23-yanvar kuni Alisher Qodirov gaz o‘rniga elektr energiyasi ishlatishni o‘rganish kerakligini taʼkidlab, gazni uy isitish va ovqat pishirishga ishlatib yuboradigan xalqning kosasi oqarmasligini aytgandi.
Gaz qimmat resurs, 1 kub gazdan 10 ga yaqin yuqori qiymatli, eksportbop mahsulot ishlab chiqarish, xorijga sotish va uning puliga millionlab qorako‘zlarimizga ish o‘rni yaratish mumkin. Tilla qatori milliardlab kub gazni uy isitish va ovqat pishirishga ishlatib yuboradigan xalqni kosasi oqarmaydi, deb yozgan u Telegram kanalida.
Qodirov yangi quriladigan uylarda energiya manbasi sifatida faqat elektr energiyasini rag‘batlantirish taklifini qo‘llab-quvvatlashini taʼkidlagan.
“Deputatning o‘z saylovchisi manfaatiga qarshi borishi bu — siyosiy suitsid degani”
“Milliy tiklanish” partiyasi yetakchisi bu mulohazalari ortidan jamoatchilik faollari va internet foydalanuvchilarining keskin qarshiligiga uchradi. Faollar ushbu tashabbus egasining xonadonini tabiiy gazdan uzib qo‘yishni taklif qilishdi.
Jumladan, Otabek Bakirov
O‘tgan hafta bosh yashinqaytargich missiyasini yana o‘z qo‘liga olgan Alisher Qodir navbatdagi antihaqiqat bilan bo‘lishdi: Emishki, tilla qatori milliardlab kub gazni uy isitish va ovqat pishirishga ishlatib yuboradigan xalqning kosasi oqarmaydi.
Albatta, isitish va ovqatga gaz yoqadigan xalq va kosa oqarishi o‘rtasida hech bir “pruf” yo‘q. Bir gramm o‘zining gazi yo‘q gurjilar gaz yoqadi, vatani gazning ustidagi ozarlar gaz yoqadi, butun dunyodan gaz sotib oladigan nemislar, britanlar, gollandlar gaz yoqadi. Lekin ularning kosasi oqargan. Demak, gazni yoqish yoki qayta ishlash bu tanlov, tanlovni esa erkin bozor beradi. Alisher Qodirni kim va qanday saylagan bilmayman, lekin u siz va biz uchun tanlab bermoqchi: gaz yoqma, kosang oqarmaydi.
Ayni paytda:
1 kub gazdan 10 ga yaqin yuqori qiymatli, eksportbop mahsulot ishlab chiqarish mumkinligini eslatgan Alisher Qodir (eslatmasa, bilmasmidik) 4 mlrd dollarga qurilgan va aynan shunaqa mahsulotlar ishlab chiqarishi kerak bo‘lgan GTL zavodi dekabrdan aprelgacha ishlamasligini negadir yodga olmagan.
GTL va kimyo zavodlardan tortib issiqxonalargacha gazdan uzilib, o‘zbekning subsidiyalanayotgan gazi bir to‘da oligarxlar tomonidan eksport qilinayotgani Alisher Qodirni hayratga solmagan. Nega Alisher Qodir gaz eksportini to‘xtatishni so‘ramaydi? Alisher Qodir O‘zbekistonni talayotgan oligarxlardan qo‘rqadimi yo ularning feʼlan advokatimi?
Alisher Qodir o‘risniki (balki aslida o‘zimizniki) deyilgan gazni Gonkongda joylashgan o‘rtakashdan “import” qilinayotganini juda yaxshi biladi, lekin parlamentda qo‘r to‘kib o‘tirib, g‘ing demaydi.
Alisher Qodir millat va uning kosasi haqida qayg‘urar ekan, nafaqat O‘zbekiston, butun Markaziy Osiyo gaz infratuzilmasi yuragi bo‘lishiga qaramay, shimol oligarxiyasiga sovg‘a qilib yuborilgan Gazli omborini o‘zbek xalqiga qaytarilishini, yaʼni milliylashtirishni talab qilmaydi.
Nega Alisher Qodir oxirgi 8-yil ichida bir to‘p energoshotirlar tomonidan oligarxiyaga sovg‘a qilib yuborilgan konlar, ulushlar va aktivlarni taftish qilish, sxemalar qonuniyligini o‘rganish, energolyustratsiya masalasini parlamentga chiqarmaydi? Nimaga?
Bular Alisher Qodir saylov dasturida yo‘q, Alisher Qodir saylovchilariga o‘zbek xalqini talayotgan o‘g‘ri oligarxiyaga qarshi kurashaman, deb vaʼda bermagan, deysizmi? Unda, nima Alisher Qodir 4 oy avvalgi saylov-palov kampaniyasida aholi gazdan uzilmasa, xalq kosasi oqarmasligini ochiq-oydin aytganmidi? Shunga xalqdan mandat olganmidi? Yo bularning hammasi negizida oqni qora deb eʼlon qilish va siyosiy ikkiyuzlamachilikdan iborat antiutopiya yotadimi?, deb yozgan bloger.
Jurnalist Shuhrat Shokirjonov bu ketishda ro‘zg‘oring uchun tokni quyoshdan o‘zing ishlab top deyishmasa bo‘ldi deb yozadi.
“Avval “svet va gaz qimmat bo‘lsa, odamlar ekonom qila boshlaydi, uzilishlar bo‘lmaydi”, deyishdi. Ishondik, ko‘ndik, hatto qo‘llab-quvvatlagan joylarimiz ham bo‘ldi, ekonom qilishgayam o‘tdik. Qimmatroq bo‘lsa ham uzilmasa bas deb.
Endi “gaz yoqqan kishining kosasi oqarmaydi”, deb aholini gazdan uzishmoqchi. Hali bu ketishda “uyingda invertor va akkumulyator saqlab, ro‘zg‘oring uchun tokni quyoshdan o‘zing ishlab top”, deyishga o‘tishadi. Qanaqa gapdonlarga kunimiz qolgan-yey?”, degan u.
Inson huquqlari faoli Abdurahmon Tashanov bugungi parlamentning ahvolidan yozg‘irgan.
“Parlamentimizni fikrlashini ko‘rib turibmiz — Qodirov o‘ta kulgili, buni nima deb atashni ham bilmayman. Gazsiz uzoq yashash mumkin, lekin Qodirovlar bilan uzoq yashab bo‘lmaydi”, degan u chiqishlaridan birida.
Mavzuni davom ettirgan Otabek Bakirov istalgan davlatda deputatning bunday iddao bilan chiqishi uning siyosiy karyerasiga nuqta qo‘yish bilan barobar bo‘lishini taʼkidlaydi.
Bundan tashqari, YouTube, Instagram va boshqa platformalarda Alisher Qodirovning “kosa oqarmaslik” haqidagi fikrlari satira qilingan vayn va hajviy videolar, kinoya, piching va tanqidiy postlar bilan to‘lib-toshdi.
“Kosamiz albatta oqaradi, qachonki...”
Firuza Muhammadjonova rahbarini yoqlab yozgan postida tabiiy gaz zaxiralari cheklangani, u geosiyosiy qurolligi va qayta tiklanuvchi energiyadan foydalanishni urg‘ulab, “yumshoq qilib” gazni ovqat tayyorlash yoki uyni isitish uchun sarflash noto‘g‘ri, deb baholagan.
“Ayni paytda xalqimiz ovqat tayyorlash va uyni isitish uchun ishlatayotgan gazning narxi 650 (1000) so‘mdan. Ammo bu gazning haqiqiy narxi karrasiga baland bo‘lib, o‘rtadagi farqni hukumat davlat byudjeti (xalqning o‘zi to‘laydigan soliqlar) hisobidan qoplab, subsidiya orqali arzon narxda beradi. Bir tomondan biz arzon gaz ishlatyapmiz, lekin bundan mamlakat (Siz va bizning!) iqtisodiyotiga zarar yetyapti.
Agar gazni maishiy maqsadlarga emas, iqtisodiy jihatdan qimmatroq mahsulot ishlab chiqarishga sarflasak, ko‘proq daromad keladi. KOSAMIZ OQARADI.
Qolaversa, gazdan elektrga o‘tish O‘zbekiston uchun yangilik emas. Hozirgi kunda ham faqat elektr energiyasidan foydalanib kelayotgan minglab xonadonlar mavjud”, deydi partiya mulozimi.
Firuza Muhammadjonova o‘z postida Alisher Qodirovning fikriga qarshi chiqayotganlar uning oilasi va shaxsiyatiga o‘tib ketishiga, ommaviy haqoratlanishiga qarshiligini alohida taʼkidlagan.
“Undan ko‘ra tomimiz, jumladan unga o‘rnatiladigan panellarga nisbatan bojlarni kamaytirish, yoqilg‘ilar tanlovi ko‘pligidan zapravkalarda hech qanday navbatlar bo‘lmasligiga erishish, gaz o‘rniga elektr energiyasidan foydalanishga adolatli rag‘batlarni joriy etish, hanuzgacha gazlashtirilmagan hududlar, yaʼni qishloq joylarda elektr energiyasidan foydalanish uchun 50 foiz chegirma berish, tabiiy gaz yoqib, elektr energiyasi ishlab chiqarishni kamaytirish, gazni mahsulot qilib eksport qiladigan ishlab chiqarish zavodlari uchun kafolatli gaz taʼminotini yo‘lga qo‘yish, elektromobillarni olib kirishdagi sunʼiy cheklovlarga qarshi kurashish, energetika tizimida korrupsiyani kamaytirish kabi masalalar haqida o‘ylash nazarimda manfaatliroqdir”, deb yozgan u.
«O‘zbek xalqi tezak yoqib o‘tib ketishi kerakmi?!»
Alisher Qodirovning oqlab yozilgan post aksar foydalanuvchilarning eʼtirozlariga sabab bo‘lgan. Jumladan, O‘zbekistonda xizmat ko‘rsatgan madaniyat xodimi Muslimbek Yo‘ldoshev bir umr tanqis bo‘lmagan gaz nega birdan muammoga aylanayotgani bilan qiziqqan.
Bir umr gaz yoqilgan! Bir umr chiroq ishlatilgan. Negadir endi, mustaqillik bo‘lganda hammasi yo‘q, tanqis bo‘lib qoldi. U quyosh batareyasiga ketadigan puliga besh-o‘n yil o‘sha gaz bilan uyini isitardi. Endi-chi? Bir dunyo pulga sotib oladi o‘sha quyosh batareyasini, bir dunyo pulga o‘rnattiradi, oyda-haftada tomiga chiqib uni yuvadi, tozalaydi… ishi ko‘payadi, o‘g‘liga buyuradi, u qilmasa o‘zi chiqib tomdan yiqiladi… Bu hovlisi borlar.
Ko‘pqavatli uyda millionlab odamlar yashaydi. Ular qayerga o‘rnatadi batareyalarni? Mana shu muammolarni hal qilib olib, keyin odamlarga gapirish kerak. Vakolat hamkasbingizda.
Kirakash odamlar, oddiy ishchi xalq cho‘ntagiga qarab, ro‘zg‘origa qarab ergashaveradi agar bozorda taklif bo‘lsa…
Bechora xalqqa, ayniqsa Toshkent aholisiga bitta havo qoluvdi — tekin. Ammo u ham omonat bo‘lib turibdi. Shu ketishda hamma uyiga havotozalagich sotib olishga majbur bo‘ladi. U ham yo gazda, yo chiroqda ishlaydi…
Bularni qarang — kelajakni o‘ylashayotganmish!!! Bugungi kunda havo ifloslanishidan odamlar o‘lar darajaga kelib qoldi. Nega toza havoni ham kelajakka asramayapsanlar, deydigan mard yo‘q…, deb yozgan u izohlarda.
Jurnalist Sharofiddin To‘laganovning fikricha g‘isht qolipdan ko‘chib bo‘lgan.
Endi raisni qancha oqlashga urinmang, odamlarni ishontira olmaysiz(lar). Yaxshi imijmeyker kerak raisga. Obro‘ni to‘kib bormoqda, degan jurnalist.
Burhon Shermatov esa “bizni odamlarimizni, elektoratni biror narsaga ishontirish shart emas... Faoliyatlari elektoratga bog‘liq emasligini deputatlar yaxshi bilishadi”, deya kinoya qilgan.
“Bironta gapingizga qo‘shilmadim. Sizningcha o‘zbek xalqi gazini o‘zgalarga berib, tezak yoqib o‘tib ketishi kerak ekan-da?! O‘sha siz aytayotgan elektr qani? Bergan limiti bir dona xolodilnikning ishlashiga yetadi. Ota-bobolarimiz ovqatini olovda pishirgan, elektrda emas”, degan Latofat Abdrimova.
“Bunaqa gaplar bilan xalqning g‘azabini keltirib elektrga limit qo‘yib narxini oshirishdan oldin xalqning real daromadiniyam o‘ylanglar. Xalqning puli faqat gaz, “svet”, jarimalar uchun emas-ku. Yeb-ichishi, kiyinishi ham kerak. Yetkazolmagandan keyin majbur jinoyat qiladi. Xalqni o‘ylaydiganlar ham bormi o‘zi tepada?”, deb yozgan Ilhom Ro‘ziyev.
Postda Alisher Qodirov va Feruza Muhammadjonovaning fikrlarini yoqlab izoh qoldirganlar ham bor. Muslimbek Yo‘ldoshev bunday izohlar xolis emasligi, chunki uni yozganlar “Milliy tiklanish” partiya xodimlari ekani, ular buyruqni bajarayotgan bo‘lishi mumkinligiga eʼtibor qaratgan.
Deputat tanqidchilarini sudga bermoqchi
Internetda sazoyi qilingan Alisher Qodirov tanqidlardan xunob bo‘lgan chog‘i, u haqorat qilganlarni javobgarlikka torttirish niyatida ekanini aytmoqda.
Tanqidlarga ochiqmiz, muloqot va muhokama vazifamiz, lekin ommaviy chiqishlarda haqorat ishlatadigan farosatida nuqsonlilarni jazolash orqali jamiyatni o‘zgarishiga hissa qo‘shmoqchimiz, deb yozdi u va so‘zining so‘nggida #haqoratjazolanadi deya heshteg qoldirdi.
Maʼlumot uchun, Maʼmuriy javobgarlik to‘g‘risidagi kodeksning 41-moddasiga ko‘ra, haqorat qilish, yaʼni shaxsning shaʼni va qadr-qimmatini qasddan kamsitish BHMning 20 baravaridan 40 baravarigacha (7,5 million so‘mdan 15 million so‘mgacha) miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi.
Jinoyat kodeksining 140-moddasiga ko‘ra, nashr qilish yoki boshqacha usulda ko‘paytirilgan tarzda, shu jumladan ommaviy axborot vositalarida, telekommunikatsiya tarmoqlarida yoki internet jahon axborot tarmog‘ida joylashtirish orqali haqorat qilish — BHMning 200 baravaridan (75 million so‘m) 400 baravarigacha (150 million so‘m) miqdorda jarima yoki ikki yuz qirq soatdan uch yuz soatgacha majburiy jamoat ishlari yoxud bir yildan ikki yilgacha axloq tuzatish ishlari bilan jazolanadi.
Izoh (0)