Xitoylik olimlarning xulosasiga ko‘ra, qattiqqo‘l onalarning farzandlari aqliy qobiliyati boshqalarga qaraganda yaxshiroq va yangi ma’lumotni o‘zlashtirishi osonroq kechadi, ammo vijdoniylik, xayrixohlik, ekstraversiya, ochiqlik va hissiy barqarorlik kabi shaxsiy ko‘nikmalarni rivojlantirishda qiyinchiliklarga duch keladi, deb yozadi PsyPost.
Mutaxassislar tarbiyaning qat’iy usullariga amal qiladigan va bolalardan o‘qishda doimiy a’lo baholar va muvaffaqiyat talab qiladigan ayollarni “yo‘lbars onalar” deb atashdi. Ular 2014-yilda Xitoyning 25 ta provinsiyasi va avtonom tumanlarini qamrab olgan China Family Panel Studies tadqiqoti davomida olingan ma’lumotlarni tahlil qildi. Ushbu tadqiqot doirasida muayyan oilalarda qarorlar qanday qabul qilinishi o‘rganildi.
Olimlar bolalarning kognitiv qobiliyatlarini so‘zlarni eslab qolish, matematika testlari yordamida o‘rgandi, shaxsiy ko‘nikmalarni inson shaxsining besh faktorli modeli: vijdon, xayrixohlik, ekstraversiya, ochiqlik va hissiy barqarorlik orqali baholadi.
Natijalarga ko‘ra, xitoylik onalarning taxminan 49 foizi “yo‘lbars ona” modeliga mos kelgan, ularning farzandlari odatda kognitiv testlarni yaxshiroq bajargan, ammo shaxsiy fazilatlar bo‘yicha tengdoshlaridan ortda qolgan. Mutaxassislar tushuntirishicha, bunday bolalarning bo‘sh vaqt deyarli yo‘qligi sababli kognitiv bo‘lmagan testlarda yaxshi natija ko‘rsatmaydi.
“Onalar farzandlarining ta’lim olishini o‘ta qat’iy nazorat qilsa, ularning bo‘sh vaqti, ijodiy rivojlanishiga putur yetadi, shuningdek, oiladagi munosabatlar yomonlashadi”, deb hisoblaydi olimlar.
Izoh (0)