Sanʼat fidoyilikni talab qiladi, degan gapni ko‘p eshitganmiz. Bir nechta ijodkorlar shaxsiy hayotidagi eng qiyin vaziyatda ham muxlislar uchun o‘zini qo‘lga olib, yig‘lab turib kulishga kuch topgan.
“Otam yolg‘iz qizidan ayrilgan kun ham rol ijro etgan”
O‘zbekiston Qahramoni Zikir Muhammadjonov nafaqat samarali ijodi, balki shaxsiy hayoti bilan ham ko‘plab sanʼatkorlarga o‘rnak bo‘lgan. Ammo hech narsa osonlikcha erishilmaganidek, aktyor ham qiyin kunlarni boshdan kechirgan. Urushdan keyingi qiyinchilik yillarida u Mashhura ismli qiz bilan oila quradi. Ammo to‘ydan keyin bir muddat ular sinaladi va farzandli bo‘lisholmaydi. Sabrning mukofoti o‘laroq ketma-ket farzandli bo‘lishadi, oilada besh o‘g‘il va bir qiz farzand dunyoga keladi. Afsuski, kunlarning birida farzandlaridan biri — qizi Feruza fojiali vafot etadi.
— Feruza menga opa bo‘lgan, juda kichkina bo‘lganim uchun bu voqeani elas-elas eslayman. Ammo buvim rahmatli bu haqda juda ko‘p gapirardi. Feruza opam 7 yosh bo‘lgan payti olov ichida qolib, fojiali vafot etgan ekan. Onam dod deb yig‘lagan, otam esa indamay yer chizib qolgan ekan. “Hech kimdan daʼvom yo‘q”, degan ekan. O‘sha kuni teatrda “Furqat” spektakli namoyish etilishi kerak bo‘lgan. “Spektaklni qoldirsak, tomoshabinlarga nisbatan hurmatsizlik bo‘ladi, musibatimga ularni sherik qilolmayman”, deb rol ijro etish uchun ketgan ekan. Otam haqiqatan sanʼat fidoyisi edi, deydi marhum aktyorning o‘g‘li Omonulla Muhammadjonov.
“Otam o‘lgan kun rol o‘ynaganman”
Aktrisa Bahora Arslonova otasidan ayrilgan kun film syomkasida bo‘lgani haqida gapirdi.
— “Isnod” filmida suratga tushayotgan paytim edi. Rejissyor Rixsivoy Muhammadjonov biroz dam olishga ruxsat berdi. Shu payt telefonim jiringladi. Akamning raqamini ko‘rib, quvonib go‘shakni ko‘tardim. “Dadam hajda vafot etibdi, hozir xabar berishdi”, dedi. Muzlab qoldim, nima deyishni bilmay qoldim. Shu orada tanaffus payti tugab, suratga olish payti boshlandi. Yig‘laydigan sahna olinishi kerak edi, men so‘zsiz yig‘laganman. Atrofda nima bo‘layotganini bilmaganman. Rosa yig‘laganman va xuddi shu kadrlar filmdan ham joy olgan. O‘zim kutmagan holda, rolimni ijro etganman va o‘zimga kelganimdan so‘ng otam vafot etgani haqida ijodiy guruhga aytganman. “Siz haqiqatan ham yig‘laganmidingiz, biz rol ijro etyapsiz deb o‘yladik”, deyishgandi, deydi aktrisa Bahora Arslonova.
“Sahnada kulib, keyin yig‘laganman”
Hosila Rahimovaning otasi Ibrohim hoji 2006-yilning 10-mart sanasida vafot etgan. Xonanda oradan hech qancha vaqt o‘tmay, “Xalqlar do‘stligi” sanʼat saroyida yangi konsert dasturini namoyish etgan.
— Otamning o‘limi oilamiz uchun og‘ir zarba bo‘lgan. Ko‘nglimga hech nima sig‘maydigan ahvolda bo‘lsam ham, bayram dasturlarida ishtirok etishga majbur bo‘lganman. Eng yomoni, yakkaxon konsert dasturimga ham hech qancha vaqt qolmagandi. Uni ortga sursammikan, deb o‘yladim, ammo atrofimdagi insonlar ko‘nishmadi. Ko‘nglimga qil sig‘maydigan paytda konsertda qo‘shiq aytib kuylaganman. Ota haqidagi qo‘shiqni aytganimda butun zal yig‘lagan, ammo sahna etikasiga xilof ish qilmaslik uchun o‘zimni qo‘lga olganman. Sahnada kulib, konsertdan keyin rosa yig‘laganman, deydi xonanda.
“Konsertdan bir kun oldim otamdan ayrilganman”
Otabek Mirzaxolov uchun 2018-yilgi “Bravo” jamoasining konsert dasturi juda qiyin kechgan. Chunki konsert boshlanishidan bir kun avval Otabekning padari buzrukvori vafot etgan.
— U kunlarni eslash men uchun juda og‘ir. Konsertga tayyorgarlik avjida edi, 10-sentyabr kuni tongda otam vafot etdi. Yig‘lab turib odamlarni kuldirish oson emas. Shu bois konsertga chiqmayman, dedim. Ammo bir kun qolganda konsert rejasini o‘zgartirish hamkasblarim uchun noqulaylik tug‘dirishini ham yaxshi bilardim.
O‘shanda ustozim Jahongir Poziljonov kelib, onam bilan uzoq suhbatlashgandi. Keyin meni chaqirishdi. O‘shanda qabristondan endigina qaytgandim. Xullas, ular menga bu vaziyatda o‘zimni qo‘lga olishim kerakligini va ko‘plab sanʼatkorlarning boshiga xuddi shunday musibat tushganini aytishdi. Kechga yaqin ustozim hamrohligida Toshkentga yo‘l oldik. O‘sha yilgi konsert dasturidagi ishtirokim nihoyatda qiyin kechgandi, deydi Otabek Mirzaxolov.
“Konsertim kuni otam vafot etgan”
Mavluda Asalxo‘jayevaning otasi Abdurahmon hofiz ham qizining yakkaxon konsert dasturi kuni vafot etgan.
— U kun sahnaga chiqishim juda og‘ir kechgan. Eng alam qilgani, o‘sha yilgi dasturda ilk marta otamga bag‘ishlab qo‘shiq aytishni rejalashtirgandim. Bir kun avval ukalarim “Qo‘shiqni dadamga aytib bering”, deyishganda “Yo‘q, ertaga konsertda eshitadilar”, degandim. Dadam konsert uchun atayin Toshkentga kelgandi. “Necha kun bo‘lasiz?”, deganimda “Konsertingning besh kunida ham yoningda bo‘laman”, degandi. Afsuski, konsertning ilk kunida — erta tongda jonlari uzildi.
Konsertni qoldirishning iloji bo‘lmagani uchun ko‘zlarim shishib, katta sahnaga chiqishga majbur bo‘lganman. Ayniqsa, otamga bag‘ishlangan qo‘shiqni aytganimda butun zal yig‘lagandi. Eng qizig‘i, ilk konsert kunida ko‘rinish bergan kapalak konsertning beshinchi kuniga qadar uchib ketmagan. Armonim haqida ko‘p so‘rashadi — men o‘sha yilgi konsertda xalqqa otamni tanishtirib, unga atalgan qo‘shiqni aytishni reja qilgandim. Afsuski, bu menga ushalmas armon bo‘lib qoldi. Ulg‘ayganimda yetim bo‘lib qoldim, deydi xonanda.
“Konsert kuni onamdan ayrildim”
Ikki yoshida otasidan ayrilgan qiziqchi Shukurullo Isroilov 2015-yilda onasidan ham ayrildi. O‘sha kuni u Buxoroda to‘yda edi.
— 2015-yili 27-mart kuni onam rahmatli 80 yoshni qarshilagandi. Afsuski, 28-mart kuni peshinda onamga janoza namozi o‘qildi. O‘sha kuni “Mirzo” teatrining navbatdagi konsertiga start berilardi. Mirzabek akaning oldiga kelib, konsertda chiqolmasligimni aytdim. Hammaning boshi qotgan, bir necha soatdan keyin konsert, sahnalarning barchasi bir-biriga uzviy bog‘liq.
Tomoshani qoldiraylik desak, chiptalar to‘liq sotilgan. Shunda ustozlar menga qanchalik og‘ir bo‘lsa ham, konsertda chiqishim kerakligini aytishdi. Konsert boshlandi, odamlar kulaman deb kelgan, men esa ich-ichimdan yig‘layman. Ammo muxlislarga musibatda ekanimni bildirganim yo‘q. Ammo Mirzabek aka konsert so‘ngida “Shukurullo bugun onasidan ayrildi, ammo sizlarni hurmat qilib konsertga keldi” deganda butun zal yig‘lab, qarsak chalgandi, deydi Shukurullo Isroilov.
“Yig‘lab turib odamlarni kuldirish qiyin”
Dilshodbek Musabekov 2012-yil otasi vafot etgan kunning ertasiga konsert dasturida ishtirok etishiga to‘g‘ri kelgan. Afsuski, kasb masʼuliyati sabab u dardini ichga yutib, xalqni kuldirishga majbur bo‘lgan.
— Dadamni yo‘qotish juda og‘ir bo‘lgan. Ertasi kuni konsert bo‘lishi kerak, ammo ko‘nglimga qil ham sig‘maydigan holatda edim. Jamoadagi yigitlar kelib “Istasangiz, konsertni qoldiramiz. Hech qanday muammo bo‘lmaydi, xavotir olmang” deyishdi. Chunki ularning ham ahvoli u qadar yaxshi emasdi. Biz avvaldan oilaviy do‘st bo‘lganimiz uchun bir-birimizning quvonch-u g‘amimizga sherik edik. Shunda onam nima bo‘lgan taqdirda ham, sahnaga chiqishim kerakligini va belgilangan konsertni qoldirishga haqqim yo‘qligini tushuntirdi. Xo‘p, deb konsertda ishtirok etdim. Yig‘lab turib odamlarni kuldirish naqadar og‘ir ekanini o‘shanda bilganman, deydi Dilshodbek Musabekov.
Izoh (0)