Нидерландиянинг “ПСВ” жамоаси Чемпионлар Лигасининг умумий босқичининг сўнгги ўйинида “Ливерпуль”га қарши баҳс олиб борди ва 3:2 ҳисобида зафар қучди. Маҳаллий мухлислар ҳозирги кундаги энг яхши клублардан бирини томоша қилган бўлса, 20 йил олдин улар таърифлаб бўлмас истеъдодга эга футболчини кузатишган эди.
Роналдо Ромарио билан суҳбатдан сўнг нидерландияликлар сафига бориб қўшилган
1994 йилда 17 ёшли Роналдо Луис Назарио де Лима Бразилия терма жамоасининг Жаҳон чемпионати учун қайдномасига киритилган. Ёки шунчаки Роналдо. Ҳужумчи “Крузейро” таркибида бор-йўғи бир мавсумни ўтказган, аммо терма жамоа бош мураббийи Карлос Альберто Паррейруни ҳайратда қолдирган эди. Натижада, у АҚШдаги турнир учун терма жамоага ёш истеъдодни олишга қарор қилган.
Аввалроқ, 1993 йилда Роналдонинг битта ўйинда бешта гол ургани афсонавий ҳимоячи Кафунинг эътиборини тортган. “Ўша пайтдан бошлаб Роналдо ҳақиқий феноменга айланди”, — деб эслайди Кафу. Жуда аниқ баҳо берилган эди. Кейинчалик Феномен лақаби истеъдодли ҳужумчига тамға сифатида босилиб қолди. У 1994 йилда майдонда бир дақиқа ҳам вақт ўтказмаган бўлса-да, жаҳон чемпионига айланганди.
1994 йилнинг августида Роналдо Европага йўл олди — “ПСВ” уни “Крузейро”дан сотиб олди. Ўша вақтда тўланган пулнинг ҳозирги кундаги қиймати 5,48 миллион еврони ташкил этди. Бразилиялик футболчини “Милан” ва “Ювентус” скаутлари кузатиб борган, бироқ 17 ёшли футболчининг бундай нуфузли клубларга ўтиши барча томонлар учун хавфли бўлиши мумкин эди. Европанинг унча машҳур бўлмаган жамоасига ўтиш мантиқлироқдек кўринган. Бундан ташқари, “ПСВ”ни янада кучли лигага ўтиш учун трамплин сифатида қабул қилиш мумкин эди.
“Аякс” жамоасида Патрик Клюйверт ўйнаганига қарамай, Роналдо учун энг маъқул вариант ҳисобланган. Бироқ, 1994 йилги Жаҳон Чемпионати ҳамма нарсани ўзгартирди. Айнан шу ерда Феномен билан Ромарио ўртасида тақдирни ҳал қилувчи суҳбат бўлиб ўтган. Ромарио ҳам худди шундай вазиятда бўлиб, 19 ёшида “ПСВ”га ўтганди. У номзодлар ичидан Эйндховен клубини танлаган эди. Бразилиялик футболчи Нидерландия клубида 5 та мавсум ўтказиб, 148 та ўйинда 128 та гол урган, уч марта мамлакат чемпионлигини, икки марта мамлакат Кубогини қўлга киритган. 1993 йил ёзида Ромарио “Барселона”га ўтган. Нидерландия жамоасига эса янги юлдуз керак эди.
“Ромарио “ПСВ”ни Европанинг энг профессионал ва ташкилий жиҳатдан кучли клубларидан бири деб атаган эди. У бу клуб маҳаллий футболга мослашиш учун ажойиб имконият эканлигини айтган. Менимча, Ромарио ҳақ”, — дея тушунтирган Роналдо Эйндховен клубига ўтиши ҳақидаги саволларга жавобан. “Аякс”нинг бош мураббийи Луи ван Гал журналистларга доим: “Бизда Клюйверт бор”, — дея жавоб берарди. Бир йилдан сўнг пойтахт клуби Чемпионлар Лигасида ғолиб бўлади, Патрик эса “Милан”га қарши финалда (1:0) гол уради. Аммо мураббийнинг танлаш имконияти бўлганида, у нидерландиялик эмас, балки бразилиялик футболчини афзал кўрган бўлиши мумкин эди.
Феномен қойилмақом мавсумни ўтказади, унинг ўйинидан, ҳатто рақиблар ҳам ҳайратда қоларди
11 дақиқа — “ПСВ” либосида биринчи голни уриш учун Роналдога шунча вақт керак бўлди. 18 ёшга киришига бир неча ҳафта қолган футболчи “Витесс” дарвозасини ишғол қилган. 36 та ўйинда 26 та гол — Ромарионинг “ПСВ”даги дебют мавсумидаги статистикаси. Роналдо эса бу натижани янгилаган. Ўзининг биринчи мавсумида у барча турнирларда 36 та ўйинда 35 та гол урган. Бразилиялик футболчи Нидерландия чемпионатининг энг яхши тўпурарига айлангани бежиз эмас (33 та ўйинда 30 та гол). “ПСВ”нинг мавсумдаги барча голларининг 40 фоизи Роналдонинг ҳиссасига тўғри келади. Эйндховен клуби ҳақиқий юлдузни қўлга киритганига шубҳа қилмаса ҳам бўларди.
“Гарчи у озғингина ўсмир бўлса-да, Роналдонинг “ПСВ”даги биринчи мавсумида қанчалик ажойиб ўйин кўрсатгани мени ҳайратда қолдирган. Ўша пайтлардаёқ у яшин тезлигига эга эди. Роналдо тўп билан тўпсиз бўлганига қараганда тезроқ югуряпти, деган ғайриоддий фикр пайдо бўлган. Унда тўпни бошқалардан қизғаниш ҳисси ҳам бор эди”, — деб ёзади журналист Ник Миллер.
Роналдо ижросидаги “эластик” финт ҳимоячилар учун ҳақиқий даҳшат эди. Бразилиялик ўзини бошқа томонга югуриб кетаётгандек кўрсатиб, кейин кескин ҳаракати билан қарама-қарши томонга тўпни ирғитарди. Бу финтни The Guardian шарҳловчиси Роб Смит шундай таърифлаган эди: “Кўп жиҳатдан Роналдо биринчи геймер-футболчи эди. Унинг дриблинги ўзига хос гипноздек таассурот уйғотарди”.
Роналдонинг УЕФА Кубоги биринчи босқичи доирасидаги “Байер”га қарши (4:5) илк ўйини кўпчиликнинг ёдида қолиб кетган. 1994 йил 13 сентябрда ўйин иштирокчилари “Байер” футболчиларими ёки Роналдонинг ўзи кўпроқ гол урадими деган ўзига хос челленж уюштирган. Немис клуби бешта, бразилиялик эса учта гол урди. Роналдо шундай ўйнаганки, рақиблари ҳам ҳайратда қолган. “18 ёшли йигит ҳеч қачон бундай ўйнаганини кўрмаганман”, — деган эди ўйиндан сўнг “Байер” ҳужумчиси Руди Фёллер. Қизиғи шундаки, жавоб учрашувида дарвозалар дахлсиз қолган.
“Эҳтимол, Роналдо мен кўрган 9-рақамлар ичида энг яхшисидир. Ажойиб техникага эга, жуда тезкор ҳужумчи. У тўп билан шундай муомала қиладики, атрофдагилар бундан ҳайратда қолади”, — деганди “ПСВ” собиқ директори Франк Арнесен. Айнан у бразилияликни жамоага олиб келганди.
“ПСВ”да Роналдо Люк Нилис билан ажойиб тандем ҳосил қилган. Кейинчалик Феномен барчани ҳайратда қолдириб, белгияликни энг яхши жамоадоши деб билишини таъкидлаган. Маълумот учун эслатиб ўтамиз, Луиш Фигу, Зинедин Зидан, Рауль, Девид Бекҳэм, Ромарио каби юлдуз футболчилар билан бирга тўп сурган. “Люк Зидан каби истеъдодга эга бўлмаган, лекин у ажойиб узатмаларни амалга оширарди. Нилис тўп билан яхши муомала қиларди. У ҳеч қачон эгоист бўлмаган”, — таъкидлайди Роналдо.
Дастлаб, Нилис бразилиялик билан битта хонада яшашни истамаган: “Роналдони менинг хонамга жойлаштиришди. У жуда узоқ парвоз қилганди ва дарҳол ухлаб қолди. У жуда қаттиқ хуррак отганди. Мен у билан бир хонада қололмасдим. Шифокор ва жамоа менежерини чақирдим. Улар ҳам бразилияликнинг хуррак отишини нормал эмас деб ҳисоблашди. Биласизми, улар нимани аниқладилар? Роналдо бодомча безлари туфайли қаттиқ хуррак отяпти деган хулосага келишди. Шифокорлар фақат қишки танаффус пайтида уларни олиб ташлай олишди”, — деб эслайди Нилс.
Роналдонинг нохуш жароҳат олгани ҳам “Барселона”га трансфер бўлишига тўсқинлик қилмаган
“ПСВ” Нидерландиядаги мавсумни “Аякс”дан 14 очко ортда қолиб, учинчи ўринда якунлади. 1994 йилнинг ёзида Эйндховен мухлислари бразилияликни истиқболли футболчи сифатида кутиб олган ва мавсум охирига келиб унинг исмини ҳамма биларди. 21 та ўйинда 19 та гол — Феноменнинг “ПСВ”даги иккинчи йилидаги статистикаси. Афсуски, тиззасидан олган жароҳати туфайли Роналдо мавсумнинг иккинчи қисмини ўтказиб юборишига тўғри келган. Бошқа томондан, айнан ўшанда бразилиялик Нидерландияда ягона совринни қўлга киритди — мамлакат Кубоги соҳиби бўлди.
Жароҳат Роналдони сотиб олмоқчи бўлган эҳтимолий даъвогарларни чўчитиб юборган. “Барселона” бош мураббийи Бобби Робсон эса “кўк-анорранглилар” раҳбариятини ўша пайтдаги ҳужумчини 15 миллион еврога сотиб олишга кўндирган. Мутахассис нима қилаётганини биларди. 1997 йилда Роналдо ўша пайтдаги энг ёш “Олтин тўп” соҳибига айланган.
Кейинчалик Робсоннинг ўзи бунга баҳо берган: “Менинг қўл остимда ўйнаган энг яхши футболчи? Роналдо ажойиб эди. У мен билан “Барселона”да бир йил бирга бўлди, уни “ПСВ”дан сотиб олгандик. Ажойиб қобилиятга эга фантастик футболчи. Роналдо мени ҳурмат қиларди, у билан мулоқот қилиш ёқарди. Афсуски, у биз учун бор-йўғи саккиз ой ўйнади. Ўшанда бразилиялик феноменал футболчига айланиши аниқ эди. У ҳар қандай ҳимоядан ўтиб кетиши мумкин эди”.
Кейинчалик Роналдо фаолияти давомида “Интер”, “Реал”, “Милан”да ҳам тўп сурди. Иккинчи марта Жаҳон Чемпиони бўлди, иккинчи марта “Олтин тўп”ни қўлга киритди. Аммо “Сўйлоқ” учун Европа футболига эшикларни айнан Эйндховен клуби очиб берган. Тўғри, Роналдо бутун фаолияти давомида жароҳатлар туфайли ўз салоҳиятини тўлиқ амалга ошира олмаган. Шундай бўлса-да, у футбол тарихидаги энг яхши ҳужумчилардан бири бўлган.
Изоҳ (0)