Ijtimoiy tarmoqlarda Boysun Davlat o‘rmon xo‘jaligi hududida Zarafshon archalari tag qismidan kesilayotgani haqida xabarlar tarqaldi. Holat yuzasidan Surxondaryo viloyati Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi boshqarmasi izoh berdi.

Maʼlum qilinishicha, o‘rmon xo‘jaligiga qarashli Kengdala o‘rmon bo‘limining Shappa, Movirli, Qora buloq, Chorshanbi va O‘rikli massivlarida olib borilgan nazorat tadbirlari davomida jami 53 tup turli diametrdagi Zarafshon archalari noqonuniy ravishda kesilgani, 3 tup archaga esa o‘sishdan to‘xtaydigan darajada zarar yetkazilgani aniqlandi.
Mazkur huquqbuzarliklar bo‘yicha o‘rmon xo‘jaligi xodimlari tomonidan vakolat doirasida chora ko‘rilmagan.
Ushbu holat yuzasidan o‘simlik dunyosiga yetkazilgan zarar miqdori hisoblab chiqildi.
Tabiatga yetkazilgan zarar miqdori BHMning 300 baravaridan ortiqligi (112,5 mln so‘mdan) sababli holat bo‘yicha to‘plangan hujjatlar huquqni muhofaza qiluvchi organlarga taqdim etildi.
Ayovsiz kesilayotgan daraxtlar
Toshkent viloyatida 2 tup ko‘p yillik chinorni kesgan shaxs tabiatga 199 mln so‘m zarar yetkazgani haqida xabar berilgandi. Xorazmda 4 tup pavlovniya daraxtini kesgan shaxs 27 mln so‘mdan ortiq jarimaga tortilgandi.
Shuningdek, Surxondaryoda avtomobil yo‘llarini rekonstruksiya qilishda qariyb 9,5 ming tup daraxt ko‘chirilishi mumkinligi aytilgandi. Shu bilan birga, Toshkent viloyatida 4 tup yong‘oq daraxtini kesgan shaxs tabiatga 247 mln so‘m zarar yetkazgandi.
Bundan tashqari, Jizzaxda tut daraxtlari kesilishi oqibatida o‘simlik dunyosiga 738 mln so‘mlik zarar yetkazilgan.
Jizzax viloyatida esa 19 tup daraxt kesilishi oqibatida tabiatga 435 mln so‘mlik zarar yetkazilgani xabar qilingandi.
Bu bo‘yicha qonun
O‘zbekistonda daraxt kesganlik uchun jazo choralarini kuchaytirish ko‘zda tutilgan qonun 2024-yil 1-martdan kuchga kirgan.
Unga ko‘ra daraxtlar, butalar, boshqa o‘simliklar va nihollar qonunga xilof ravishda kesish, kundakov qilish, shikastlantirish, yo‘q qilish yoki boshqa joyga ko‘chirib o‘tkazganlik uchun:
- fuqarolar BHMning 25 baravaridan 50 baravarigacha — 8 million 500 ming so‘mdan 17 million so‘mgacha (shu paytga qadar BHMning 5 baravaridan 10 baravarigacha edi),
- mansabdorlar BHMning 50 baravaridan 75 baravarigacha, ya’ni 17 million so‘mdan 25 million 500 ming so‘mgacha (shu paytga qadar BHMning 10 baravaridan 15 baravarigacha) jarimaga tortiladi.
O‘zbekistonda noqonuniy daraxt kesishga doir moratoriy joriy etilgunga qadar bo‘lgan davrga nisbatan bu kabi qonunbuzarliklar 60 foizga kamaygan. 2025-yilning o‘tgan davrida respublika bo‘yicha 848 tup daraxt noqonuniy kesilib, tabiatga jiddiy ziyon yetkazilgan. Har bir holatda aybdor shaxslarga nisbatan qonunga muvofiq jazo choralari qo‘llanilgan.
Izoh (0)