Janubiy Koreya prezidenti Yun Sok Yol 3-dekabr kuni kechqurun mamlakatda favqulodda harbiy holat e’lon qildi. U 45 yil ichida mamlakatda harbiy holat e’lon qilgan birinchi davlat rahbari bo‘ldi. Parlament va siyosiy partiyalarning faoliyati taqiqlandi. Davlat rahbari bu qarorni “konstitutsiyaviy tartibni himoya qilish va mamlakat ichidagi Shimoliy Koreya tarafdorlarini yo‘q qilish” zarurati bilan izohladi.
Hukumat harakatlaridan norozi bo‘lib, parlament binosi oldida namoyishchilar to‘plandi. Politsiya parlamentga kirishni to‘sib qo‘ydi va shahar ko‘chalarida harbiy texnikalar paydo bo‘ldi. Bir necha soatdan so‘ng 300 deputatdan 190 nafari parlamentga kirishga muvaffaq bo‘ldi va harbiy holatni bekor qilish uchun ovoz berdi. Muxolifat yetakchisi Li Je Men prezident qarorini “konstitutsiyaga zid” deb atadi va uni “xalqqa qarshi” qadam sifatida qoraladi. Kechroq Janubiy Koreya prezidenti mamlakatda joriy etilgan harbiy holatni bekor qilishga rozi bo‘ldi.
Ammo haligacha mamlakatdagi siyosiy vaziyat barqarorlashgani yo‘q. Xo‘sh, prezident nima uchun xalq namoyishiga sabab bo‘ladigan qaror qabul qildi? Qisqa davom etgan harbiy holat aholi turmush tarziga o‘z ta'sirini o‘tkazdimi? “Daryo” muxbiri bu kabi savollarga javob olish uchun Janubiy Koreyada yashovchi o‘zbekistonlik hamyurtlarimiz bilan bog‘landi.
Xonzodabegim Tursunova: oilasi bilan ikki yildan buyon Janubiy Koreyaning Inchxon shahrida yashaydi.
— Inchxon shahridagi vaziyat doimgidek, harbiy holat joriy etilgani shahar va odamlar hayotiga hech qanday ta’sirini o‘tkazgani yo‘q. 2-dekabr kuni 23:00 larda prezident favqulodda holat e’lon qilgandi. Bunday vaziyatda prezidentni bo‘shatib bo‘lmaydi, bilishimcha, unga impichment berilishi kerak bo‘lgan va u favqulodda holat e’lon qilgan. Buni senatorlar qabul qilmaganligi uchun tongga yaqin harbiy holat bekor qilingani haqida xabarlar tarqaldi.
Harbiy holat bo‘lsa, transport harakatlari, savdo va xizmat ko‘rsatish shoxobchalarining faoliyati cheklanishi mumkin. Ijtimoiy tarmoqlar orqali bildimki, Seuldagi hamyurtlarimizda biroz qo‘rquv bo‘lgan.
Avvalgi mamlakat prezidenti bilan ham shunga o‘xshash holat bo‘lgan ekan. Ammo ba’zi OAVlardagi vahimali xabarlar sabab O‘zbekistondagi qarindoshlarimiz xavotirlanib qo‘ng‘iroq qilishdi. “Qurolli jangarilarni ko‘rsatgani uchun qo‘rqdik” deyishganidan keyin o‘zim ham biroz hadiksiradim. Chunki turmush o‘rtog‘im xizmat safari bilan O‘zbekistonga ketgandi. Shukrki, O‘zbekiston elchixonasi vaziyat jiddiylashsa, yordam berishi haqidagi xabarlarni e’lon qildi.
Mana bugun 4-dekabrda o‘g‘lim bilan sayrga chiqdik. Hammasi joyida, odamlar ishga, o‘qishga borishyapti.
Millati koreys, ammo o‘zbek yigiti bilan oila qurgan bloger Sabina Kim esa Seuldagi holat haqida ma’lumot berdi.
— Shukrki, hammasi joyida. Kecha kechasi odamlar mitingga chiqishdi. Bunga prezident Yun Sek Yolning harbiy holat haqidagi xabari sabab bo‘ldi. Xalq uning qarorini bekor qilishini talab qilib, miting o‘tkazdi. Turli namoyish va mitinglar 6 soat davom etdi. Tongga yaqin harbiy holat bekor qilingani haqida e’lon qilinganidan keyin mitingchilar uyiga qaytdi.
Ayni paytda mamlakatdagi, xususan, Seuldagi vaziyat doimgidek. Hech qanday o‘zgarish, qandaydir cheklovlar yo‘q.
So‘nggi yangiliklarga ko‘ra, mamlakat prezidenti xiyonatda ayblanishi mumkin. Janubiy Koreyaning muxolifatdagi eng yirik “Toburo” partiyasi prezident Yun Sok Yol va mudofaa vaziri Kim Yon Xyonni davlatga xiyonatda ayblamoqchi.
Bunday ayblov harbiy holat to‘g‘risidagi qarorni qabul qilish va unga bog‘liq harakatlarni qo‘llab-quvvatlaganlik ortidan berilishi mumkin. “Toburo” partiyasi allaqachon Yun Sok Yoldan iste’foga chiqishni talab qilgan, aks holda impichment protsedurasi boshlanadi.
Bundan tashqari, Janubiy Koreya mudofaa vaziri Kim Yong Hyun harbiy holat joriy etilishi munosabati bilan iste’foga chiqishga tayyorligini ma’lum qildi.
Men prezidentga favqulodda harbiy holat tufayli yuzaga kelgan barcha tartibsizliklar uchun javobgarlikni o‘z zimmamga olib, iste’foga chiqish istagimni bildirdim, dedi Kim Yong Hyun jurnalistlarga.
Mudofaa vaziri fuqarolardan uzr so‘rab, iste’foga chiqish to‘g‘risida ariza berganini ta’kidladi. Janubiy Koreyaning muxolifatdagi yetakchi “Toburo” demokratik partiyasi mudofaa vaziriga impichment e’lon qilgan. Shundan so‘ng vazir aholidan uzr so‘rab, o‘zi iste’foga chiqishini bildirgan.
Janubiy Koreya muxolifati prezidentga qarshi impichment loyihasini ham parlamentga taqdim etdi.
Ovoz berish loyiha majlisda ko‘rib chiqilganidan keyin 24-72 soat ichida o‘tkazilishi kerak. Impichment loyihasini kiritishni oltita muxolifat partiyasidan 191 nafar deputat qo‘llab-quvvatladi. Parlamentda jami 300 nafar qonun chiqaruvchi bor, 108 o‘rinni prezidentning “Fuqarolik kuchi” partiyasi egallab turibdi. Impichment e’lon qilish uchun 200 ta ovoz kerak.
Izoh (0)