Бугун, 18 март куни бўлиб ўтган Сенат ялпи мажлисида Инсон ҳуқуқлари бўйича вакил (омбудсман)нинг 2024 йилдаги фаолияти муҳокама қилинди.
Муҳокамалар жараёнида сенатор Хусан Эрматов президентнинг тегишли қарорига кўра, сўроқ жараёнини стенограмма қилиш, видеокузатув, шунингдек, тергов ҳаракатларини аудио ва видео қайд этиш тизимлари билан жиҳозланган хоналарни ташкил этиш бўйича ишлар қай даражада экани юзасидан ИИВ масъулларига савол берди.
Охирги вақтларда ички ишлар ходимлари томонидан содир этилаётган қийноқлар оқибатида гумон қилинувчилардан баъзиларининг бевақт вафот этгани билан боғлиқ айрим ҳолатлар жамоатчиликнинг эътирозларига сабаб бўлмоқда. Бунга ҳаммамиз гувоҳ бўлиб турибмиз.
Мана шу ҳолатлар айнан Президент қарорининг ижроси қандай аҳволда эканлиги тўғрисидаги саволни кун тартибига қўйишга мажбур қиляпти. Қарорда кўрсатилган ишлар борасида бугунги кундаги реал ҳолатимиз қандай, нималар деёламиз, бундай ҳолатларни олдини олиш бўйича қандай ишлар олиб борилмоқда, бундай ишларга йўл қўйилишининг асосий сабаблари нимада эди?, дея савол берди Хусан Эрматов.
Саволга ИИВ ҳузуридаги Тергов департаменти бошқарма бошлиғи Шерзод Шерматов жавоб ерди. Унинг айтишича, бугунги кунда департамент ва унинг ҳудудий бўлимларида тергов ҳаракатларини аудио ва видео қайт этиш тизимлари билан жиҳозланган 57 та махсус хоналар ташкил этилган.
Жиноятларни тергов қилувчи ходимлар жами 1414 нафарни ташкил этиб, улар хизмат олиб бораётган барча хоналарга 1237 та овоз ёзиш хусусиятига эга бўлган видеоёзув камералари ўрнатилган. Барча камералар тергов бошқармалари бошлиқларининг хизмат хонасига интеграция қилинган
Ёзиб олинган видеолар 6 ой муддатда сақланадиган хотира қурилмалари билан жиҳозланган. Бу билан барча тергов ҳаракатлари яъни тергов ходимларининг хизмат хоналарида олиб борилаётган тергов ҳаракатлари мунтазам равишда ёзиб борилади.
Ички ишлар органларига олиб келинган, ушлаб турилган, қамоқда сақлаб келинаётган гумон қилинувчи ва айбланувчилар билан процессуал ҳаракатларни махсус хоналарда, шу жумладан, улар сақланаётган жойларда ўтказиш учун шароитлар ҳам яратилган (айнан қандай шароитлар яратилган айтилмади — таҳририят).
Жазони ижро этиш департаменти бўйсунувидаги жами тергов ҳибсхоналари 12 тани ташкил этади. Мазкур тергов ҳибсхоналарида 32 та тергов ҳаракатларини ўтказиш учун мўлжалланган хоналар ташкил этилган. Уларнинг барчасига кузатув камералари ўрнатилган, дея жавоб берди подполковник Шерзод Шерматов. Лекин у сенаторнинг ўтган 2024 йилда қийноқлар оқибатида вафот этиш ҳолатлари ва уларнинг сабаблари ҳақидаги саволни очиқ қолдирди.
Шундан кейин Сенат раиси Танзила Норбоева Тергов департаменти бошқарма бошлиғига омбудсман томонидан ўтган йили шундай турдаги ҳолатлар юзасидан қанча ариза тушгани бўйича савол берди.
Бизга келган аризаларни ҳамкорликда кўриб чиқяпмиз. Ушбу аризалар белгиланган муддатларда жавобларни ва амалга оширилган, кўриб чиқилган текширув натижалар бўйича вақтида ахборотларни бериб бормоқдамиз. Ҳозир аниқ ҳисобот, статистик маълумотлар йўқ, дея жавоб берди департамент масъул ходими.
Норбоева хоним жавобдан қониқмаганини билдириб, ҳисобот даврига тайёр бўлиб келиш кераклигини айтиб, унга дакки берди.
Олдимизда статистика йўқ, лекин ҳаммасини назорат қиламиз, ҳаммасини бажарамиз, деган гаплар умумий гаплар. Шунинг учун бундан кейин бу тарзда жавоб берманг, жавобингиз қабул қилинмайди, деди Сенат раиси.
Эслатиб ўтамиз, ўтган февраль ойида Сурхондарёда сўроққа олиб кетилган фермер вафот этган, ИИВ Жазони ижро этиш департаментининг Олмалиқдаги 14-сонли колониясидан 21 яшар маҳкум — Муҳаммадқодир Пўлатовнинг жасади чиққан эди.
Маълумот учун, қийноқ оқибатида келиб чиққан ўлим ҳолатлари учун жавобгарлик кучайтирилмоқда. Унга кўра, Жиноят кодексига киритилаётган ўзгартириш ва қўшимчаларга мувофиқ 235-модда 3 ва 4-қисм билан тўлдириляпти:
- ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар баданга оғир шикаст етказилишига сабаб бўлса, муайян ҳуқуқдан маҳрум этиб, 8 йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади;
- ушбу модданинг биринчи ёки иккинчи қисмида назарда тутилган ҳаракатлар жабрланувчининг ўлимига ёки бошқа оғир оқибатларга сабаб бўлса, муайян ҳуқуқдан маҳрум этиб, 8 йилдан 10 йилгача озодликдан маҳрум қилиш билан жазоланади.
Изоҳ (0)