Ички ишлар вазирлигининг Жазони ижро этиш департаментига қарашли Олмалиқдаги 14-сонли колониядан 21 яшар маҳкум — Муҳаммадқодир Пўлатовнинг жасади чиқди. “Дарё” журналисти билан суҳбатлашган марҳумнинг онаси Нигора Қамбарова ўғли ўз ажали билан ўлмаганини, ўлдирилганини айтмоқда.
Ўғлимнинг 14 февраль куни тонгда мазаси қочган. Қайт қилган. Кун бўйи тоби бўлмагач, шу куни жон берган. Уни суд экспертизага олиб бориб, тилиб ташлашган, жасадини музлатишганидан сўнг, 15 февраль куни менга қўнғироқ қилишиб, “жасадини олиб кетинг” дейишди. Ўша куни ўғлимнинг мазаси бўлмаган бўлса, яшириладиган гап бўлмаса, нега менга ёки отасига хабар беришмади? Нега айнан ўша куни бизни чақиришмади? Ўғлим ўлиб, жасади тилиниб, музлатилгач, хабар қилишди. Тағинам совуқ оҳангда жасадини олиб кетинг дейишлари жудаям ғалати туюлди, дейди Нигора Қамбарова.
“Ўғлим оғир жиноят қилганлар қамоқхонасига жойлаштиришган”
Суҳбатдошнинг айтишича, у 24 январдан 27 январгача, уч кун кун давомида ва тўртинчи куни уйига қайтгунга қадар ўғли билан бирга бўлган.
Шу йилнинг 24 январь куни ўғлим билан узоқ муддатли учрашувга бориб, уч кун кун давомида, қайтаётган куним — 27 январь куни эса Фарғонага қайтгунимча ёнида бўлдим. Набираларимни олиб боргандим, кечаси икки-учгача ухламай жиянлари билан ўйнади. Учрашув давомида ўғлим билан кўп суҳбатлашдим. У ниятларини, мақсадларини айтди. Маслаҳат қилдик. Суҳбат давомида унинг “ая бу ердагилар ўтирган жойида одамни ўлдиришга қодир экан” деган гапини энди тушуняпман. Дўкондаги арзимас можаро сабаб ўғлимга уч йил берилганди. Ўғлим ўтирган Олмалиқдаги қамоқхонада одатда қотиллик қилган, жинояти оғир, узоқ муддатга қамалганлар ўтирар экан-да. Улар ўғлимнинг ўша ерга қамалганидан ҳайратланишган. Муддати камлар у ерга олиб борилмас экан. Ўғлим ўша кунги учрашувда шу гапни гапирганида эътибор бермаган эканман, энди тушуниб етаяпман, дейди Нигора опа.
“Ўғлимнинг юрагида муаммо бўлганда катта жангларда ўлиб кетарди”
Муҳаммадқодир Пўлатовнинг ўлими бўйича фикр билдирган масъуллар, хусусан Бош прокуратура ҳам суд-тиббий экспертизанинг дастлабки маълумотига таяниб, маҳкум ўлимига юрак ишемик касаллигининг ўткир шакли, юрак мушакларида қон кетиши “миокард инфаркти” сабаб бўлганини маълум қилди. Марҳумнинг онаси эса бунга ишонмаяпти.
Боламнинг юраги ушлаб ўлган бўлганида, аввалроқ Қирғизистондаги катта-катта жангларда барзанги болалар билан уруш қилганида ўлиб кетган бўларди-да. Ўғлим 9 ёшидан бошлаб, спорт билан шуғулланиб келарди. Соғлом ва чиниққан бола эди. Соғлиғида ҳеч қандай муаммо йўқ эди. Мен боламнинг миокард инфарктидан вафот этганига ишонмайман, дейди она.
Суҳбатдошнинг айтишича, масъуллар фарзандининг тоби қочишини, қайт қилишини диарея билан боғлаган.
Ўғлим ўша куни диарея бўлганида қамоқда ўғлим билан битта жойда сақланаётган 100-110 киши ҳам шундай бўлиши керак эди-ку. Боламга ўлимга олиб келувчи дори беришган шекилли кечаси билан заҳарланиб, эрталаб турганда қайт қила бошлаган. Энг ёмони, ўғлимни касалхонага олиб боришган, моргга олиб боришган, бошини, қорнини тилиб, тикишган. Аммо бир оғиз бизга хабар беришмаган. Бу ерда яшириладиган, сир сақланадиган гап бўлганки, шундай йўл тутишган. Ўғлимнинг жасадини кўздан кечирганимизда электрошокер излари, бўйнида тиғ излари борлигини кўрганимдан сўнг бу ҳақдаги шубҳаларим янаям ортди, дейди суҳбатдош.
Ҳолат Бош прокуратура ҳамда Омбудсман назоратига олинган
Воқеа ҳақида жамоатчиликка расмий маълумот берган Бош прокуратура ҳолат юзасидан Олмалиқ шаҳар прокуратураси ходимлари томонидан воқеа жойи ва мурда кўздан кечирилиб, мутасадди ходимлар ҳамда шифокорлардан ҳолат юзасидан тушунтиришлар олингани, ўлим сабабини аниқлаш учун судга оид тиббий экспертиза тайинланганини билдирди.
Айни пайтда Тошкент махсус прокуратураси томонидан терговга қадар текширув ҳаракатлари олиб борилмоқда. 21 ёшли йигит ўлими шунингдек, Инсон ҳуқуқлари бўйича вакил (омбудсман) назоратига ҳам олинган.
Нодира Қамбарованинг қўшимча қилишича, фарзандининг маъракасини ўтказаётган куни хонадонига Омбудсман вакиллари эканини айтган икки киши борган.
Одам жуда кўп бўлгани учун эслаб ҳам қололмадим. Икки киши Инсон ҳуқуқлари бўйича вакиллар эканини айтишганди. Ўғлимнинг дадаси билан анча суҳбатлашишган. Кейин ўзим ҳам уларнинг ёнига бориб, қўшимча ахборот беришга ҳаракат қилдим. Сабаби ўғлим кўпроқ мен билан тургани учун дадаси кўп гаплардан бехабар эди, дейди Нигора опа.
Марҳум Муҳаммадқодир Пўлатов оилада ягона ўғил бўлган. Отаси ва онаси 2008 йил ажрашгач, у Фарғона шаҳрида онаси билан бирга яшаган. Отаси эса вилоятнинг Сўғд туманида истиқомат қилган.
ИИБ биносига юриб бориб, ўлик ҳолда қайтганлар
Марҳум Муҳаммадқодир Ички ишлар вазирлигига қарашли бинолардан ўлиги чиққанларнинг навбатдагиси ҳисобланади. 2020 йил январь ойида Қашқадарё вилоятининг Чироқчи туманида, июнь ойида эса Андижон вилоятининг Андижон шаҳридаги ИИБ биноларидан ўликлар чиқди. Андижондаги ИИБ биносида жон берган Алижон Абдукаримов беш йил аввалги қимматбаҳо тош можароси сабаб ИИБга тергов қилиш учун олиб борилган бўлса, Чироқчи туман ИИБдан ўлик ҳолда чиққан Юсуф Абдураҳмонов мол ўғрилигида гумонланиб, сўроқ қилинганди. Ҳар иккиси ҳам ИИБ ходимларининг зўравонлиги, сўроқ қилинаётган гумонланувчига нисбатан куч ишлатиши ортидан вафот этган.
“Чироқчи воқеаси” айбдорлари ишини кўриб чиққан Олий суд судьяси Камолиддин Толлибоев раислигидаги судлов ҳайъати марҳум Юсуф Абдураҳмонов ўлимида айбланганлар — Чироқчи тумани ИИО ФМБ 4-сонли ИИБ бошлиғи лавозимида ишлаган Нурбек Овлаевни 9 йилга, жиноят қидирув гуруҳи тезкор вакили лавозимида ишлаган Анвар Жонқобиловни 8 йил 6 ойга, 4-сонли ИИБ профилактика инспектори лавозимида ишлаган Шерзод Раҳмоновни 6 йилга, Адҳам Тожиноровни 5 йил 6 ойга озодликдан маҳрум қилинганди. Чироқчи тумани ИИО ФМБ 4-сонли ИИБ жиноят қидирув гуруҳи тезкор вакили лавозимида ишлаган Бобурмирзо Ғайратовга эса 2 йил ИИБда ҳамда бошқа мансабдорлик вазифаларида ишлаш ҳуқуқидан маҳрум қилиниб, 4 йил озодликни чеклаш жазоси тайинланганди.
Андижонлик фуқаро ўлимига сабабчи бўлганлар ҳам жазосиз қолмади, албатта. 2020 йил 27 ноябрь куни Жиноят ишлари бўйича Андижон вилоят суди биносида судланувчилар Д.Ҳамралиев 9 йилга, Қодиров, Райимжонов ва Ҳасанбоевлар 10 йилга, П.Мамажонов 8 йил 6 ойга, А.Тўрақулов 1 йил муддатга озодликдан маҳрум қилинди.
Изоҳ (0)