Сўнгги ойларда Сурия ва Ливиянинг Бенгази шаҳри ўртасида Суриянинг Cham Wings хусусий авиакомпанияси парвозлари кўпайди, унинг самолётларида Башар Асад армияси зобитлари Ливияга қочиб ўтган. Бу ҳақда Франциянинг Le Моndе нашри хабар берди.
2024 йил 8 декабрда Сурияда Башар Асаднинг Кремлга хайрихоҳ режими қулаганидан сўнг, Россия Сурия базаларидан Ливияга қўшин ва ускуналарни олиб ўтишни бошлади, деб ёзади нашр.
Хусусан, транспорт Ливия жануби-шарқига, Киренаика ва Фицсан вилоятларига йўналтирилган. Бу ҳудудлар 81 ёшли маршал Халифа Ҳафтар ва унинг ўғиллари назорати остида.
Аввалроқ Асад ва Ҳафтарни умумий бизнес манфаатлари боғлаб тургани ҳақида маълумотлар пайдо бўлганди. Бундай манфаатлар орасида Яқин Шарқ мамлакатларида кенг тарқалган каптагон гиёҳвандлик воситаси савдоси ҳам қайд этилган.
Lе Моndе нашри Россия қўшинлари мамлакат жануби-шарқида, Чад ва Судан билан чегара яқинида илгари ташлаб кетилган Маатен-эс-Сарра аэродромини қайта қураётганини қайд этди. Муаллифлар Россия Ливияда 2010 йиллардаёқ ўрнашиб олганини таъкидлайди. Эндиликда, журналистларнинг тахмин қилишича, Россия ҳарбийлари Ливияда Яқин Шарқда ўзларининг асосий базасини яратиш билан шуғулланган.
Lе Моndе нашрининг дипломатик доиралардаги манбасига таяниб ёзишича, 2024 йил 8 декабрдан буён "Ил" юк самолётлари Ал-Ҳадим (Бенгази шарқида) ва Ал-Жуфра (Сиртдан 350 км жанубда) базаларига мунтазам равишда парвоз қилмоқда. Парвозлар ҳафтасига ўртача тўрт марта амалга оширилади.
Хусусан, 25 январь куни Беларусда рўйхатдан ўтган Ил-76 самолёти Минскдан учиб, жанубга йўл олган. Lе Моndе журналистлари унинг ҳаракатини Flightradar24 сайтида транспондери Бенгази ҳудудида сигнал узатишни тўхтатмагунча кузатган.
Россиянинг Суриядаги ҳарбий базалари
Аввалроқ Суриянинг янги ҳукумати “Стройтрансгаз” компанияси билан Россия ҳарбий-денгиз флотининг ягона хорижий базаси жойлашган Тартус портига сармоя киритиш тўғрисидаги келишувни бекор қилган эди.
Тартус божхона директори Риёд Жудийнинг сўзларига кўра, порт фаолиятидан тушган барча даромадлар энди “Сурия манфаати учун” йўналтирилмоқда, денгиз бандаргоҳига хизмат кўрсатувчи ишчилар эса давлат бошқарувига қайтмоқда. Жудий, шунингдек, Россия келишувларга зид равишда порт механизмларини модернизация қилмаганига эътибор қаратди. Эндиликда ҳокимият эскирган иншоотларни тиклаш билан мустақил шуғулланади.
Россия ҳукумати 2019 йил апрелида Сурия собиқ президенти Башар Асад билан Тартус портини 49 йилга ижарага бериш бўйича келишув тузган эди. Шу билан бирга, “Стройтрансгаз” билан инвестиция шартномаси имзоланган, унинг шартларига кўра, Москва кейинги тўрт йил ичида портни модернизация қилишга 500 миллион доллардан ортиқ сармоя киритишни ваъда қилган. Дамашқда порт унумдорлиги йилига 4 миллион тоннадан 38 миллион тоннагача кўпайиши тахмин қилинган эди. Россия ҳукумати қанча сармоя киритганлиги номаълум.
2024 йилнинг декабрь ойида Россия ўз кемаларини Тартусдан олиб чиқишни бошлади. Суриянинг янги ҳукумати ҳанузгача портдан қурол-яроғ ва ҳарбий техникани тўлиқ олиб чиқиб кетишга рухсат бермаяпти. Тартус порти Суриядаги иккинчи йирик портдир. У ерда жойлашган ҳарбий база Россияга Ўрта Eр денгизига тўғридан-тўғри чиқиш имконини берган ва Хмеймимдаги аэродром билан бир қаторда Кремлнинг Яқин Шарқ ва Африкага таъсирини кенгайтириш учун асосий нуқта бўлиб хизмат қилган, шунингдек, қўшинлар, ёлланма аскарлар ва қуролларни ташиш учун марказ бўлиб хизмат қилган.
Изоҳ (0)