Эрон ҳукумати мамлакат президенти Масъуд Пезешкиённинг сайловолди ваъдаларига зид равишда “иффат ва ҳижоб тўғрисида”ги қонунни жорий қилмоқда.
Iran News Update нашрининг хабар беришича, давлат эндиликда исломий кийиниш қоидаларини бузганларни янада қаттиқроқ жазолайди. Янги қоидалар нафақат сочларни кўрсатишни тақиқлайди, балки бўйин, билаклар ёки тўпиқларни беркитиш мажбуриятини ҳам юклайди.
Биринчи қоидабузарлик учун аёл 155 евро миқдорида жарима тўлайди. Агар қоидабузарлик такрорланса, жарима сезиларли даражада ошиши мумкин.
Жаримага қарши танқид ёки норозилик қўшимча жарима жазосини юклайди, унга кўра қоидабузар 155 еврогача пул тўлаши шарт. 9 ёшдан бошлаб рўмол тақиш мажбурийдир. Агар вояга етмаган қиз қонунни бузса, ота-она жавобгарликка тортилади ва қизга нисабатан “тарбиявий чоралар” кўрилади.
Такси ҳайдовчилари қоидабузарликлар ҳақида хабар бериши, турар-жой мажмуалари раҳбарлари эса ҳижобсиз аёлларнинг видеоларини тегишли расмийларга узатиши шарт. Ушбу мажбуриятни бажармаганлар 339 еврогача жарима тўлайди.
Аввалроқ The Telegraph нашри Эронда ҳижоб ўраш қоидаларини бузган аёллар учун махсус “клиника” очилиши ҳақида хабар берган эди. Расмий равишда “ҳижобни ечишни рад этиш клиникалари” деб номланган бу муассасалар диний қоидаларга амал қилмайдиган аёллар ва ўсмирларга руҳий ёрдам кўрсатади.
Эзгуликни тарғиб қилиш ва иллатларнинг олдини олиш штабининг Хотин-қизлар ва оила бўлими бошлиғи Меҳри Толебийга кўра, даволаниш ихтиёрий бўлади. Бундай марказларнинг асосий мақсади — қўллаб-қувватлаш ва “илмий” даволаш орқали эронлик аёлларнинг “қадр-қимматини ва камтарлигини тиклаш”.
Эронда ҳижобга қарши норозиликлар
Ҳозирда Эронда аёллар жамоат жойларида ҳижобсиз чиқиш ҳуқуқига эга эмас. Шу туфайли мамлакат бўйлаб мунтазам равишда норозилик намойишлари бўлиб ўтади. 2022 йили 22 ёшли Маҳса Аминий ҳижобни нотўғри ўрагани учун ахлоқ полицияси томонидан ҳибсга олинганидан кейин вафот этганди. Бу Эрон бўйлаб норозиликларга сабаб бўлган.
Ўшандан бери Теҳрон яширин кузатувни кучайтириш, ахлоқий полициянинг кучли иштироки ва ҳижобсиз аёлларнинг жамоат жойларига киришини тақиқлаш каби чоралар билан аёлларни бостиришда давом этди. БМТ буни “гендер апартеид” деб атади.
2022 йилги норозилик намойишларидан сўнг, ҳижобсиз ўз суратларини жойлаштирган машҳур шахсларга суд қарори билан ҳар ҳафта психиатрия марказларига ташриф буюриш учун мандат берилди. Афсанеҳ Баеган, Азадеҳ Самади, Лейла Болукат каби актрисалар руҳий саломатлик сертификатларини тақдим этишга мажбур бўлди. Бошқа жазоларга банкларни музлатиш ва саёҳатларни тақиқлаш киради.
Эронда талаба қиз норозилик сабаб кўчада яланғоч юрди
2024 йил ноябрь ойи бошида Теҳронда ҳижобни нотўғри ўрагани ортидан таъқибга учрагач, кўчада ечиниб юрган талаба қиз қўлга олинди. Ижтимоий тармоқларда университетнинг илмий-тадқиқот бўлими ҳовлисида ички кийимдаги қиз юргани акс этган видео тарқалди. Бошқа бир видеода бир неча эркак уни автомобилга мажбурлаб ўтқазиб, олиб кетаётгани кўрсатилган.
Қизни ҳибсга олиш пайтида калтаклашган, жумладан, бошини машина эшигига уришган. Машинанинг шиналарида қон излари кўринган, деб ёзган Амир Кабир Newsletter талабалар нашрига.
Талаба руҳий касалликлар шифохонасига мажбурий даволанишга юборилган. Эронда аёллар сочларини рўмол остига яшириб, кенг кийим кийишлари шарт. Апрель ойидан бошлаб Эрон кўчаларида ҳижобни тўғри кийишни назорат қилувчи “Басиж” ходимлари сони сезиларли даражада ошган. Университетлар эса ташқи кўриниши қоидаларга мос келмайдиган талаба қизларни дарсга киритмаслик учун юзни таниш технологиясидан фойдаланмоқда.
Изоҳ (0)