Фотогалерея: 2021 йилда халқаро миқёсда содир бўлган эътиборга молик воқеа-ҳодисалар

«Коммерсантъ» сунъий интеллект лойиҳаси ҳисобланган «Медиалогия» маълумотлари асосида халқаро сиёсатда 2021 йилнинг энг ёрқин, сершовқин воқеа-ҳодисаларини танлаб олди. Рейтинг воқеа-ҳодисанинг ОАВда ёритилиши, нашрларнинг бош саҳифаларидан ўрин олиши ва бошқа жиҳатлар асосида тузиб чиқилган. 2021 йилнинг энг асосий 15 та воқеа-ҳодисасига алоқадор фотогалереяни эътиборингизга ҳавола қиламиз.

Афғонистоннинг «Толибон» томонидан эгалланиши

Ўтган йили 1 майда «Толибон» ҳаракати АҚШ ҳарбий контингентининг Афғонистондан олиб чиқиб кетилиши ҳақидаги баёнотдан кейин мамлакатдаги ҳукумат кучларига қарши фаол ҳужум операцияларини бошлади. 15 августда толиблар пойтахт Кобулни эгаллади, президент Ашраф Ғани эса мамлакатдан қочиб кетди. Кейинчалик Ғанининг БААда эканлиги маълум бўлди.

Польша ва Беларусь чегарасидаги миграцион инқирозМазкур инқироз 2021 йил баҳорида Ироқ ва Суриядан минглаб қочоқларнинг Беларусь орқали Европа иттифоқи ҳудудига ўтиш учун келганидан кейин бошланган. Ноябрда улар куч билан чегарани кесиб ўтишга уринди. Айни вақтда Беларусь–Польша чегарасида юзлаб қочоқлар лагерда қолган. Уларнинг аксар қисми Ироққа қайтгани ҳақида ҳам хабарлар берилган. Буюк Британия ва Европа Иттифоқи расмийлари Беларусни мазкур инқирозда асосий айбдорлардан бири эканлигини қайд этган.

Роман Протасевичнинг Минск аэропортида ҳибсга олиниши2021 йил 23 май куни Ryanair компаниясининг самолёти Беларусь ҳукуматининг топшириғига асосан Минскдаги аэропортга мажбуран қўндирилди ва борт ичида бўлган Nexta Telegram канали собиқ бош муҳаррири Роман Протасевич ҳамда унинг ёнида бўлган россиялик София Сапегa ҳибсга олинди. Уларга қарши жиноий ишлар очилди, иккови ҳам уй қамоғида сақланмоқдa.

Коронавируснинг янги – «омикрон» штаммиЖССТ маълумотларига кўра, штамм илк бор 2021 йил 9 ноябрда Ботсванадан олинган намунада аниқланган. Кейинчалик штамм билан касалланиш бўйича бир нечта ҳолат ЖАР ва бошқа мамлакатларда қайд этилган. Йил охирига келиб кўплаб давлатлар, жумладан, МДҲ давлатлари коронавируснинг янги штамми туфайли чеклов чораларини кучайтирди.

Исроил ҳамда Фаластин ўртасидаги низонинг кескинлашуви2021 йил 10 майда Фаластиннинг ҲАМАС ҳаракати Ғазо секторида Исроил томонига оммавий ракеталар ҳужумини амалга оширди. Исроил армияси бунга жавоб қайтарди ва Фаластин ҳудудига ҳужум уюштирди. Икки томондан 200 дан зиёд одам ҳалок бўлди. 21 май куни томонлар ўт очишни тўхтатиш борасида келишувга эришди.

Вашингтондаги Капитолийга ҳужум2021 йил 6 январда АҚШдаги Капитолийда Трамп тарафдорлари уюштирган митинг қуролли тўқнашувга айланиб кетди. Собиқ президент Дональд Трамп тарафдорлари бинони штурм билан ишғол қилди. Мазкур иш юзасидан 60 дан зиёд одам қамоққа олиниб, митингда қатнашган 600 дан зиёд иштирокчига айблов эълон қилинган.

Россия ҳамда Чехия ўртасидаги дипломатик можаро2021 йил апрель ойида Москва ва Прага ўртасидаги қарама-қаршилик оқибатида икки давлат ўнлаб дипломатларни қайтариб юборди. Бундай кескинлик Чехиянинг Россия махсус хизматлари ходимларининг 2014 йил октябрь ойида Врбетица қишлоғидаги қурол-яроғ омборида юз берган портлашга алоқадорлигини маълум қилганидан кейин бошланди.

Жо Байденнинг инаугурацияси2021 йил 20 январда Жо Байден (чапда) АҚШ президентлигига расман киришди. 2020 йил ноябрда бўлиб ўтган АҚШдаги президентлик сайловларида у республикачилар вакили, амалдаги президент Дональд Трампни мағлуб этганди.

Михаил Саакашвилининг Грузияга қайтиши ва у ерда ҳибсга олиниши2021 йил 1 октябрда Грузияда мамлакат собиқ президенти Михаил Саакашвили ҳибсга олинди, у республикага ноқонуний йўл билан келганди. Сиёсатчига нисбатан ватанида бир нечта жиноий ишлар очилган.

Арманистондаги норозилик намойишлариҲукуматга қарши норозилик намойишлари 2020 йил ноябрь ойида Тоғли Қорабоғда ўт очмаслик борасида Озарбайжон билан келишув имзоланганидан кейин бошланган. Митингларда қатнашаётганлар амалдаги бош вазир Никол Пашиняннинг истеъфосини сўради. 2021 йил 18 март куни у навбатдан ташқари парламент сайловларининг ўтказилишини эълон қилди. 20 июнда унинг партияси «Фуқаролик шартномаси» сайловларда ғолиб чиқди ва Пашинян бош вазир лавозимига қайта сайланди.

Дональд Трампга эълон қилинган импичмент2021 йил 13 январда АҚШ Вакиллар палатаси ўша вақтда амалдаги президент ҳисобланган Дональд Трампга ишончсизлик билдириб, импичмент эълон қилди. Унинг президентлик даврида мазкур сиёсий жараён икки марта содир бўлди: биринчи импичмент 2019 йил декабрь ойида эълон қилинган, бироқ Сенат ўшанда Трампни оқлаганди.

Германиядаги сайловлар2021 йил 26 сентябрда Германия Федератив Республикасида парламент сайлови ўтказилди. 8 декабрда Бундестаг депутатлари Германия социал-демократик партияси аъзоси Олаф Шольцни федерал канцлер лавозимига сайлашди, шу тариқа Ангела Меркель ўз лавозимини тарк этди.

Қирғизистон ва Тожикистон чегарасидаги низо2021 йил 28 апрелда қирғиз-тожик чегарасидаги вазият сув масаласидаги муаммолар сабаб кескинлашди. Бу эса Қирғизистон ҳамда Тожикистон ҳарбийлари ўртасидаги отишмага олиб келди ва 50 нафарга яқин одам ҳалок бўлди. 1 майда Қирғизистон ва Тожикистон чегарада ҳарбий ҳаракатларни тўхтатиш борасида ўзаро келишувга эришди.

Ижтимоий тармоқлар фаолиятидаги катта узилиш2021 йил 4 октябрда Facebook Inc. (Facebook, Instagram, WhatsApp) компаниясида кенг қамровли, глобал миқёсдаги узилишлар содир бўлди. Сервислар фаолияти 7 соатдан ошиқ вақт давомида ишламади. Бу вақт давомида Telegram мессенжеридан фойдаланувчилар сони кескин кўпайган.

Контейнер ташувчи Ever Given кемаси билан содир бўлган ҳалокат2021 йил 23 март куни контейнер ташувчи кема Сувайш каналида қумга ботиб қолди. Оқибатда 400 дан зиёд кема ҳаракати тўхтаб қолди ва таҳлилчиларнинг қайд этишича, дунё иқтисодиётига 9,6 миллиард доллар миқдорида зарар келтирди. Орадан олти кун ўтгач, кема қум «тутқунлиги»дан қутулди.